Μάχη του Ελλησπόντου (324)

Μετά την ήττα του στην Αδριανούπολη της Θράκης, ο Λικίνιος και ο κύριος στρατός του πήγαν πίσω στην πόλη του Βυζαντίου. Ο Λικίνιος άφησε μία ισχυρή φρουρά στο Βυζάντιο, αλλά μετέφερε το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων του μέσω του Βοσπόρου στην ασιατική ακτή. Για να διατηρήσει τη δύναμή του στο Βυζάντιο και να εξασφαλίσει τη γραμμή επικοινωνίας του μεταξύ της Μ. Ασίας και της πόλης, η διατήρηση του ελέγχου των δύο στενών που χώριζαν τη Θράκη από τη Βιθυνία και τη Μυσία έγινε πλέον επιτακτική για τον Λικίνιο. Ο Κωνσταντίνος Α΄, αν ήθελε να περάσει στην Ασία για να καταστρέψει τα μέσα περαιτέρω αντίστασης του Λικίνιου, έπρεπε να αποκτήσει τον έλεγχο των στενών. Ο κύριος στρατός του Λικίνιου βρισκόταν στον Βόσπορο, για να καλύψει αυτό το σημείο διέλευσης, ενώ ο κύριος όγκος τού ναυτικού του μετακινήθηκε, για να καλύψει το στενό τού Ελλησπόντου. Συγκέντρωσε επίσης μία δεύτερη στρατιωτική δύναμη, υπό τον πρόσφατα ανυψωμένο συναυτοκράτορά του Μαρτινιανό, στη Λάμψακο (νυν Λάψεκι) στην ασιατική ακτή του Ελλήσποντου. ^[1]

Ενώ ο Κωνσταντίνος Α΄ διεύθυνε την πολιορκία του Βυζαντίου, ο Κρίσπος οδήγησε μία δύναμη 80 πλοίων στον Ελλήσποντο. Ο Άβαντος τού εναντιώθηκε με έναν ανώτερο στόλο 200 πλοίων. Ωστόσο το μέγεθος των δυνάμεων των Λικινίων λειτούργησε εναντίον τους, εντός των περιορισμένων υδάτων του στενού. Ο Κρίσπος μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τις πιο συμπαγείς μοίρες του, για να ξεπεράσει τον δυσκίνητο στόλο τού αντιπάλου του και να βυθίσει πολλά από τα πολεμικά πλοία τού Λικινίου. ^[2]

Ο Άβαντος αποσύρθηκε τότε στο ανατολικό άκρο του Ελλήσποντου, για να ανασυντάξει τις δυνάμεις του. Ο Κρίσπος αύξησε τον στόλο του με ενισχύσεις, που ήλθαν από το Αιγαίο και οι δύο στόλοι συναντήθηκαν ξανά την επόμενη ημέρα. Η δεύτερη σύγκρουση έγινε κοντά στην Καλλίπολη. όταν ξέσπασε μία καταιγίδα που, τυχαία για τον Κρίσπο, ναυάγησε πολλά από τα πλοία τού Λικινίου στην ακτή. Το πλοίο του Άβαντου βυθίστηκε και κατάφερε να σωθεί μόνο κολυμπώντας στην ξηρά. Όλα τα πλοία του στόλου τού Λικινίου, εκτός από τέσσερα, ναυάγησαν, βυθίστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν. Ο στόλος τού Κωνσταντίνου Α΄ κέρδισε μία συντριπτική νίκη. ^[2]

Αυτή η ναυτική νίκη επέτρεψε στον Κωνσταντίνο Α΄ να μεταφέρει τον στρατό του στη Μ. Ασία, χρησιμοποιώντας ένα στόλο ελαφρών μεταφορών, για να αποφύγει τις δυνάμεις του Μαρτινιανού. ^[3] Μόλις ο Λικίνιος έμαθε για την καταστροφή του ναυτικού του, απέσυρε τις δυνάμεις του από το Βυζάντιο. Στη συνέχεια, ο στρατός του Κωνσταντίνου Α΄ νίκησε τον Λικίνιο στη μάχη της Χρυσόπολης. Αυτή η νίκη ήταν η τελική μάχη στη σύγκρουση, καθώς ο Λικίνιος παραδόθηκε μετά τη μάχη. Κατά συνέπεια, ο Κωνσταντίνος Α΄ έμεινε ο μοναδικός κύριος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

• Grant, Michael (1985), The Roman Emperors: A biographical Guide to the Rulers of Imperial Rome 31 BC-AD 476, London.(ISBN 0-297-78555-9)
• Lieu, SNC and Montserrat, D. (Ed.s) (1996), From Constantine to Julian, Λονδίνο.(ISBN 0-415-09336-8)ISBN 0-415-09336-8
• Odahl, CM, (2004) Constantine and the Christian Empire, Routledge 2004.(ISBN 0-415-17485-6)ISBN 0-415-17485-6

• Πέαρς, Έντουιν. "Η εκστρατεία κατά του παγανισμού 324 μ.Χ." The English Historical Review, Vol. 24, Νο. 93 (Ιανουάριος 1909) : 1–17.