Μάρια Γιαρέμα
Η Μάρια Γιαρέμα (πολωνικά: Maria Jarema) (24 Νοεμβρίου 1908 – 1 Νοεμβρίου 1958) ήταν Πολωνή ζωγράφος, γλύπτρια, σκηνογράφος και ηθοποιός.
| Μάρια Γιαρέμα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 24 Νοεμβρίου 1908[1][2][3] Σταρί Σάμπιρ[4] |
| Θάνατος | 1 Νοεμβρίου 1958[1][2][3] Κρακοβία[5] |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Σαλβάτορ |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία[6] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά[7][8] |
| Σπουδές | Ακαδημία Καλών Τεχνών «Γιαν Ματέικο» |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ζωγράφος[9] γλύπτρια[10][9] σκηνογράφος[11] |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Κόρνελ Φιλιπόβιτς |
| Αδέλφια | Γιόζεφ Γιαρέμα Βλαντισλάβ Γιαρέμα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ζωή και καριέρα
Η Γιαρέμα γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1908 στο Σταρί Σάμπιρ (ουκρανικά: Старий Самбір, πολωνικά: Stary Sambor) στο Βασίλειο της Γαλικίας και Λοδομερίας (σημερινή Ουκρανία). Κατά τα έτη 1929-1935, σπούδασε γλυπτική στην Ακαδημία Καλών Τεχνών «Γιαν Ματέικο» στην Κρακοβία, υπό την επίβλεψη του Ξαβέρι Ντουνικόφσκι. Το 1930, ίδρυσε την αβάν-γκαρντ, ριζοσπαστική αριστερή Ομάδα της Κρακοβίας.[12]
Πριν από το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ασχολήθηκε κυρίως με τη γλυπτική, αλλά μετά τον πόλεμο επικεντρώθηκε στη ζωγραφική. Τα έργα της ήταν κυρίως αφηρημένοι πίνακες. Από το 1951 δημιούργησε μονοτυπίες. Χρησιμοποιώντας την τεχνική χαρακτικής και μερικές φορές συνδυάζοντάς την με λαδομπογιές και άλλα χρώματα, δημιούργησε τους πιο διάσημους κύκλους ζωγραφικής της – Penetracje (Διεισδύσεις) και Rytmy (Ρυθμοί). Τα έργα της δείχνουν μεγάλη γοητεία για το ανθρώπινο σχήμα και τη θέση του στο χώρο, καθώς και την απεικόνιση της κίνησης στη ζωγραφική. Η ισορροπία μεταξύ εικονιστικών επιδείξεων και αφηρημένων σημείων είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των έργων της. Ήταν μία από τους ιδρυτές του πρωτοποριακού θεάτρου Cricot (1933–1938) μαζί με τους Γιούζεφ Γιαρέμα, Χένρικ Γκότλιμπ και Ζμπίγκνιεφ Προνάσκο. Είναι επίσης γνωστή για την καλλιτεχνική της συνεργασία με τον Ταντέους Κάντορ και το πειραματικό του θέατρο Cricot 2, καθώς και το κουκλοθέατρο του Άνταμ Πολέφκα.[13][14] Οι πίνακές της έχουν εκτεθεί σε πολλά μουσεία στην Πολωνία, συμπεριλαμβανομένης της Εθνικής Πινακοθήκης Ζαχέντα.[15]
Το 2018, ο πίνακας της Formy (Μορφές) πουλήθηκε σε δημοπρασία για πάνω από 1 εκατομμύριο ζλότι (περίπου 270.000 $), γεγονός που τον έκανε τον πιο ακριβό πίνακα γυναίκας καλλιτέχνη που πωλήθηκε στην Πολωνία εκείνη την εποχή.[16]
Το 2019, η Αγκνιέσκα Ναούκσα δημοσίευσε το βιβλίο Jaremianka, το οποίο ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Νίκε, εστιάζοντας στη ζωή της Γιαρέμα και στην καλλιτεχνική της κληρονομιά.[17]
Προσωπική ζωή
Ήταν αδερφή του ζωγράφου Γιούζεφ Γιαρέμα και του ηθοποιού Βουαντίσουαφ Γιαρέμα – του ιδρυτή του Θεάτρου Γκροτέσκα στην Κρακοβία. Παντρεύτηκε τον μυθιστοριογράφο και συγγραφέα διηγημάτων Κόρνελ Φιλιπόβιτς.