Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 28/05/2022.
Οι Μάνδρες είναι χωριό του Νομού Κιλκίς. Διοικητικά εντάσσεται στο δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Γαλλικού. Παλαιότερα ήταν έδρα της Κοινότητας Μανδρών. Βρίσκεται 17 χιλιόμετρα νότια του Κιλκίς και 32 χιλιόμετρα βόρεια της Θεσσαλονίκης, επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης - Κιλκίς.Εξαιτίας εγγύτητας με τη πόλη της Θεσσαλονίκης ο πληθυσμός είναι αστικοποιημένος, ενώ οι αγροτικές δραστηριότητες έχουν συρρικνωθεί.Με βάση τα στοιχεία της πληθυσμιακής απογραφής του 2001 στον πρωτογενή τομέα απασχολείται το 6% του ενεργού πληθυσμού, ενώ στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα το 39% και το 54% αντίστοιχα. Παλαιότερα η κυριότερη αγροτική δραστηριότητα των κατοίκων του χωριού ήταν η σηροτροφία[1].
Το χωριό είναι αμφιθεατρικά κτισμένο στο οροπέδιο του Όρους Καμήλα σε υψόμετρο 100 μέτρων, ενώ σε μικρή απόσταση δυτικά του βρίσκεται ο Γαλλικός ποταμός και η Πικρολίμνη.
Ιστορία
Το χωριό ξανακτίστηκε το έτος 1914 πάνω στα ερείπια του κατεστραμμένου χωριού Αμπάρκιοϊ (Хамбаркьой). Στην ίδια περιοχή υπήρχε κατά την ρωμαϊκή περίοδο οικισμός. Οι πρώτοι κάτοικοι των Μανδρών ήταν πρόσφυγες από την Κωμόπολη Μανδρίτσα (Мандрица) της Θράκης, που πλέον υπάγεται στο κράτος της της Βουλγαρίας, μετά τη Συνθήκη του Νεϊγύ. Οι πρόγονοι τους ήταν Αρβανίτες δίγλωσσοι, καθώς μιλούσαν Ελληνικά και Αρβανίτικα. Κατά την παράδοση και σύμφωνα με την άποψη ορισμένων ιστορικών η καταγωγή τους προέρχεται από την περιοχή της Ηπείρου, και πιο συγκεκριμένα της Κορυτσάς (Βιθκούκι, Μοσχόπολη) και του Σουλίου Θεσπρωτίας. Ωστόσο εξαιτίας των επιμειξιών τους με άλλες πληθυσμιακές ομάδες, η αρχική τους ταυτότητα έχει πλέον απολεσθεί. Σήμερα το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα τείνει να εξαφανισθεί καθώς ομιλείται από ορισμένους ηλικιωμένους κατοίκους. Κατά τη διάρκεια του Β' Βαλκανικού Πολέμου, στις 19 Ιουνίου 1913 στις μάχες Κιλκίς - Λαχανά, εδώ οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις συνάντησαν τις πρώτες αντιστάσεις από τις αντίστοιχες βουλγαρικές, καθώς κινούνταν προς την απελευθέρωση του Κιλκίς.
Πληθυσμός
Κατά την απογραφή του 2011 το χωριό είχε 475 κατοίκους, ενώ σε απογραφές του παρελθόντος ο πληθυσμός είχε ως εξής:
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μανδρών δραστηριοποιείται ενεργά, μέσου πολιτιστικών εκδηλώσεων αλλά και αναβίωσης παραδοσιακών εθίμων όπως το (έθιμο του Λαζάρου) καθώς και το (έθιμο του Μπέη), επιπλέον διατηρεί λογογραφική έκθεση καθώς και τράπεζα αίματος.
Το 2013 με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την επανίδρυση του χωριού, πραγματοποήθηκε εορταστικό παραδοσιακό γλέντι.
Το 1864 ανεγέρθη ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου μαζί με το καμπαναριό του. Επιπλέον σε δασύλλιο πλησίον του χωριού λειτουργεί το Παρεκκλήσιο της Αναστάσεως του Κυρίου. Ενώ το κέντρο του οικισμού κοσμεί ένας παραδοσιακός μύλος.
Πηγές
Μ. Μαραβελάκη, Α. Βακαλόπουλου. "Οι προσφυγικές εγκαταστάσεις στην περιοχή Θεσσαλονίκης". Ανατύπωση Εκδόσεις Βάνιας. Θεσσαλονίκη, 1993.
Απόστολος Μαϊκίδης. "Μανδρίτσα. Η κωμόπολις που έσβησε." Σημειώσεις - Αναμνήσεις - Παράδοσις. Θεσσαλονίκη, 1972.Προσκυνητάρι του Αγίου Δημητρίου.Απόστολος Μαϊκίδης. "Η βιοτεχνία στη Μανδρίτσα Αν. Θράκης", Θρακική Εστία Θεσσαλονίκης. Ημερολόγιο- Λεύκωμα, 4, 1985-1986.
