Λύκειο

Η λέξη για το Λύκειο προέρχεται από την αρχαία ελληνική γλώσσα (Λύκειον), ενώ μεταγράφηκε σε Lyceum στα λατινικά. Λύκειο λεγόταν ένα γυμνάσιο αφιερωμένο στον Λύκειο Απόλλωνα. Αυτό το λύκειο είναι η τοποθεσία της περιπατητικής σχολής του Αριστοτέλη. Μερικές χώρες χρησιμοποιούν την αρχαία ελληνική ονομασία για το αρχαίο σχολείο και τη λατινική για το σύγχρονο: στα ολλανδικά υπάρχει οι λέξεις Lykeion (η ελληνική λέξη για το αρχαίο σχολείο) και Lyceum (η λατινική μεταγραφή της λέξης για το σύγχρονο σχολείο).

Το όνομα Λισέ (Lycée) ανακτήθηκε και υλοποιήθηκε από τον Ναπολέοντα το 1802 ως ονομασία για τα κύρια εκπαιδευτικά ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Από τη Γαλλία το όνομα διαδόθηκε σε πολλές χώρες που δέχτηκαν την επίδραση του γαλλικού πολιτισμού.

Ένας μαθητής μπορεί να σπουδάσει σε Λύκειο εφόσον το επιθυμεί και αν έχει τελειώσει το Γυμνάσιο. Αποτελεί προϋπόθεση για να συνεχίσει τις σπουδές του σε τριτοβάθμιο εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Σχολική δομή με διάρκεια φοίτησης τα τρία έτη.

Στο Γενικό Λύκειο και συγκεκριμένα στην Γ' τάξη, ο μαθητής δύναται να επιλέξει τέσσερις ομάδες προσανατολισμού: 1) Ομάδα Ανθρωπιστικών, Νομικών και Κοινωνικών Επιστημών Σπουδών (1ο Επιστημονικό Πεδίο) 2) Ομάδα Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών (2ο Επιστημονικό Πεδίο) 3) Ομάδα Επιστημών Υγείας και Ζωής (3ο Επιστημονικό Πεδίο) 4) Ομάδα Επιστημών Οικονομίας και Πληροφορικής (4ο Επιστημονικό Πεδίο).

Ο μαθητής αφού ολοκληρώσει τις σπουδές του στο Λύκειο, και αφού επιθυμεί, συμμετέχει σε Πανελλήνιες εξετάσεις σε ορισμένα μαθήματα. Οι επιδόσεις του σε αυτά τα μαθήματα, λαμβάνονται υπόψη με ειδική στάθμιση, για να κριθεί εάν μπορεί να συνεχίσει τις σπουδές σε Α.Ε.Ι. (Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, πανεπιστήμιο). Από το 1997 (νόμος 2525/1997) έως το 2006 ονομάζονταν Ενιαίο Λύκειο. Με την ψήφιση του νόμου 3475/2006 (ΦΕΚ Α΄ 146/13.07.2006) ξαναπήρε το όνομα Γενικό Λύκειο. Το Απολυτήριο του Γενικού Λυκείου αποτελεί επίσημη βεβαίωση ότι κάποιος παρακολούθησε μαθήματα γενικής παιδείας και δεν παρέχει επαγγελματικά δικαιώματα.

Τα Επαγγελματικά Λύκεια ιδρύθηκαν με τον νόμο 3475/2006, με τον οποίο καταργήθηκαν τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια του Νόμου 2640/98. Οι απόφοιτοι του Επαγγελματικού Λυκείου προβλέπεται από τον ίδιο Νόμο να έχουν πρόσβαση σε σχολές ΤΕΙ σε ποσοστό 20% καθώς σε μερικές σχολές των ΑΕΙ για ποσοστό 5%. Το απολυτήριο του Επαγγελματικού Λυκείου είναι ισότιμο αυτού του Γενικού Λυκείου, ενώ ο απόφοιτος αποκτάει και πτυχίο εξειδίκευσης βαθμού 4 (συμφωνα με το εθνικό πλαίσιο προσόντων). Κάνοντας ένα επιπλέον έτος (τάξη μαθητείας) το πτυχίο θα αναβαθμιστεί σε βαθμό 5 κατόπιν εξετάσεων πιστοποίησης^[2][3][4]. Τα θέματα των εξετάσεων πιστοποίησης είναι υπό την μορφή τράπεζας θεμάτων και είναι αναρτέα στην σελίδα του ΕΟΠΠΕΠ Αρχειοθετήθηκε 2018-06-17 στο Wayback Machine.. Στα Επαγγελματικά Λύκεια λειτουργούν οι εξής τομείς: (1) Τομέας Γεωπονίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος (2) Τομέας Διοίκησης και Οικονομίας (3) Τομέας Δομικών Έργων, Δομημένου Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού (4) Τομέας Εφαρμοσμένων Τεχνών (5) Τομέας Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού (6) Τομέας Μηχανολογίας (7) Τομέας Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων (8) Τομέας Πληροφορικής (9) Τομέας Υγείας - Πρόνοιας - Ευεξίας^[5]. Με την αποφοίτηση λαμβάνουν Επαγγελματικό Πτυχίο ειδικότητας επιπέδου 4 (αντίστοιχο των Ευρωπαϊκών). Μετά την αποφοίτηση, όπως και όλοι οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Λυκείων, μπορούν: να ενταχθούν στην αγορά εργασίας ή να φοιτήσουν στο νέο θεσμό του προαιρετικού «Μεταλυκειακού Έτους-Τάξη Μαθητείας» και να αναβαθμίσουν το πτυχίο τους σε επιπέδου 5 κατόπιν εξετάσεων πιστοποίησης ή να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση  σε αντίστοιχους τομείς ή να συνεχίσουν τις σπουδές τους στα Ι.Ε.Κ. με φοίτηση 3 εξάμηνων στην ίδια ειδικότητα ή 5 εξάμηνων για την απόκτηση νέας και με εξετάσεις πιστοποίησης να αποκτήσουν δίπλωμα επιπέδου 5.

Με τη συμμετοχή των αποφοίτων των Επαγγελματικών Λυκείων στο θεσμό της μαθητείας επιχειρείται η ομαλή και ασφαλής είσοδός τους στην αγορά εργασίας, με στόχο τη στήριξή τους μετά την απόκτηση του πτυχίου τους. Ταυτόχρονα, σε αντίθεση με άλλες μορφές εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας, εξασφαλίζεται, μέσω της εφαρμογής συγκεκριμένου Προγράμματος Σπουδών, ότι οι μαθητευόμενοι αποκτούν ουσιαστικές γνώσεις, σχετικές με την ειδικότητά τους. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος οι απόφοιτοι αποκτούν Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, το οποίο χορηγείται μετά την ολοκλήρωση της πιστοποίησης των προσόντων τους από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Αποκτούν επίσης πολύτιμη εργασιακή εμπειρία που τους οδηγεί στην απόκτηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος, όπου αυτό απαιτείται και σε πρόσθετα προσόντα για το δημόσιο τομέα μέσω ΑΣΕΠ (150 μόρια).^[6]

Το Μουσικό Σχολείο είναι δημόσιο σχολείο που ειδικεύεται στα μαθήματα που αφορούν τον τομέα της Μουσικής και γι' αυτό τον λόγο κατατάσσονται στο σχολεία ειδικής αγωγής. Το πρώτο μουσικό σχολείο ήταν το Μουσικό Σχολείο Παλλήνης και ιδρύθηκε το 1988, σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο 3345/2-9-1988. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα μουσικά σχολεία δείτε: Μουσικά Σχολεία της Ελλάδας.

Οι ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας ΔΥΠΑ είναι σχολές που ανήκουν στην τυπική Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση (Ν. 3475/06) και ιδρύθηκαν το 1952. Στις σχολές αυτές διδάσκονται αποκλειστικά μαθήματα ειδικότητας, η φοίτηση διαρκεί 2 σχολικά έτη κατά τη διάρκεια των οποίων οι μαθητές παρακολουθούν θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα στην ΕΠΑ.Σ. για 21 ώρες την εβδομάδα και παράλληλα πραγματοποιούν πρακτική άσκηση σε εργασίες συναφείς προς την ειδικότητά τους. Καμία Επαγγελματική Σχολή της ΔΥΠΑ δεν χορηγεί απολυτήριο λυκείου.

Αν και τα νυχτερινά σχολεία υπήρχαν από την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους, η εσπερινή εκπαίδευση εντάχθηκε στην ουσία στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα με τον Νόμο 309/1976, όπου τόσο τα Γυμνάσια όσο και τα Λύκεια διακρίνονται σε Ημερήσια και Εσπερινά. Ο Νόμος 1566/1985 ορίζει ότι στα Εσπερινά Γυμνάσια και Λύκεια γίνονται δεκτοί εργαζόμενοι μαθητές εφόσον έχουν συμπληρώσει το 14ο έτος της ηλικίας τους. Με το Νόμο 2525/1997 θεσμοθετήθηκε η τετραετής φοίτηση στο εσπερινό λύκειο: η Α' και Β' Εσπερινού Λυκείου αντιστοιχούν στην Α' Ημερησίου, η Γ' Εσπερινού στη Β' Ημερησίου και η Δ' Εσπερινού στη Γ' Ημερησίου Λυκείου. Οι μαθητές των Εσπερινών Γενικών Λυκείων και Επαγγελματικών Λυκείων έχουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε ορισμένο ποσοστό επί του συνόλου των εισακτέων, μέσω Πανελληνίων εξετάσεων που διενεργούνται με διαφορετική (μειωμένη) ύλη και πάνω σε διαφορετικά θέματα από τα ημερήσια λύκεια.^[7]

Το Καλλιτεχνικό Λύκειο είναι σχολική δομή ενταγμένη στο πλαίσιο ενός Καλλιτεχνικού σχολείου^[8]. Το Πρόγραμμα τους είναι διευρυμένο και περιλαμβάνει, εκτός από όλα τα μαθήματα Γενικής Παιδείας του Γενικού Λυκείου, επιπλέον μαθήματα Καλλιτεχνικής Παιδείας τριών κατευθύνσεων Εικαστικών, Θεάτρου - Κινηματογράφου και Χορού^[9].^[8] Στην Α΄ τάξη Καλλιτεχνικών Λυκείων εγγράφονται μαθητές απόφοιτοι των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων ή μαθητές άλλων Γυμνασίων μετά από ειδικές κατατακτήριες εξετάσεις. Οι απόφοιτοι Λυκείων αυτών συμμετέχουν στις Πανελλήνιες εξετάσεις όπως αυτοί του Γενικού Λυκείου.^[9]

Με τον Ν.3432/06 (ΦΕΚ 14/2006) η Εκκλησιαστική Εκπαίδευση παρέχεται στα Εκκλησιαστικά Γυμνάσια (Ε.Γ.), στα Ενιαία Εκκλησιαστικά Λύκεια (Ε.Ε.Λ.), στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες (Α.Ε.Α.).

Τα Πειραματικά Σχολεία ιδρύθηκαν ως εκπαιδευτικές μονάδες που έχουν αξιολογηθεί ως προς τα τυπικά προσόντα των εκπαιδευτικών και την επιστημονική τους παρουσία, τη συμμετοχή των σχολείων σε καινοτόμες δραστηριότητες καθώς και δραστηριότητες κοινωνικής προσφοράς, την υλικοτεχνική υποδομή και την εμπειρία στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου. Με τον νόμο 4692/2020 γίνεται διαχωρισμός των Προτύπων Σχολείων και των Πειραματικών Σχολείων. Μία βασική τους διαφορά αποτελεί ο τρόπος εισαγωγής σε αυτά: οι μαθητές στα Πρότυπα Σχολεία εισάγονται με διαγωνισμό - εξετάσεις, ενώ στα πειραματικά με κλήρωση, κατόπιν αίτησής τους. Πλέον τα Πρότυπα Σχολεία (Π.Σ.) και τα Πειραματικά Σχολεία (ΠΕΙ.Σ.) ιδρύονται και λειτουργούν με σκοπό να συμβάλουν στον βέλτιστο εκπαιδευτικό σχεδιασμό και την πιλοτική εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής, ώστε να καλλιεργηθούν και διαχυθούν οι βέλτιστες εκπαιδευτικές μέθοδοι, πρακτικές και εργαλεία σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.^[10] Τα Πρότυπα Λύκεια, από κοινού με τα Πρότυπα Σχολεία άλλων βαθμίδων της επικράτειας, συγκροτούν το δίκτυο των Π.Σ.. Τα Πειραματικά Λύκεια, από κοινού με τα Πειραματικά Σχολεία άλλων βαθμίδων της επικράτειας συγκροτούν το δίκτυο των ΠΕΙ.Σ. Κατά τα λοιπά, τα Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ. εξυπηρετούν από κοινού με τα υπόλοιπα σχολεία τους σκοπούς της εκπαίδευσης και υπάγονται διοικητικά στην οικεία Διεύθυνση Εκπαίδευσης. Τα Πρότυπα Λύκεια και τα Πειραματικά Λύκεια δεν αποτελούν στην ουσία ένα διαφορετικό είδος Λυκείου αλλά ιδιότητά του, καθώς ένα Λύκειο οποιουδήποτε από τους παραπάνω τύπους (Γενικό Λύκειο, Επαγγελματικό Λύκειο, Μουσικό Λύκειο κλπ.) μπορεί να χαρακτηριστεί Πρότυπο ή και Πειραματικό.

Τo «Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων» ^[11]κατατάσσει τους τίτλους σπουδών που αποκτώνται στη χώρα σε 8 Επίπεδα. Το Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης που χορηγείται στους αποφοίτους ΙΕΚ μετά από πιστοποίηση, αντιστοιχεί στο 5 ο από τα 8 επίπεδα. Οι υπόλοιποι τίτλοι σπουδών που χορηγούν τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα κατατάσσονται στα εξής επίπεδα:

• Επίπεδο 1: Απολυτήριο Δημοτικού
• Επίπεδο 2: Απολυτήριο Γυμνασίου
• Επίπεδο 3: Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας που χορηγούν οι Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ)
• Επίπεδο 4: Απολυτήριο Γενικού Λυκείου. Πτυχίο ΕΠΑΣ. Απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου και Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας που χορηγείται στους αποφοίτους της Γ' τάξης των Επαγγελματικών Λυκείων.
• Επίπεδο 5: Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης που χορηγείται στους αποφοίτους των ΙΕΚ και Πτυχίο Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης που χορηγείται στους αποφοίτους της Τάξης Μαθητείας των Επαγγελματικών μετά από πιστοποίηση.
• Επίπεδο 6: Πτυχίο Ανώτατης Εκπαίδευσης (Πανεπιστημίου και ΤΕΙ)
• Επίπεδο 7: Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης
• Επίπεδο 8: Διδακτορικό Δίπλωμα

Δημιουργήθηκε με τον Νόμο 576/77 και λειτούργησε μέχρι την κατάργησή του από τον Νόμο 1566/85, οπότε και μετονομάσθηκε σε Τεχνικο-επαγγελματικό Λύκειο. Οι απόφοιτοι του Τεχνικού Λυκείου είχαν πρόσβαση στα ΑΕΙ.

Δημιουργήθηκε με τον νόμο 1566/85 και αντικατέστησε το Τεχνικό Λύκειο. Το Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο χορηγούσε πτυχία με επαγγελματικά δικαιώματα αντίστοιχα με το σημερινό επίπεδο 3, πτυχία τα οποία εκτός της απόδειξης τεχνικής κατάρτισης που παρεχουν, είναι ισότιμα απολυτηρίου Γενικού Λυκείου.^[12]

Υπήρχε η δυνατότητα εισαγωγής στα Τ.Ε.Ι. χωρίς εξετάσεις, μόνο από τον βαθμό του πτυχίου. Ο αριθμός των εισαχθέντων αντιστοιχούσε σε ένα ποσοστό 25% των συνολικά εισαχθέντων στα Τ.Ε.Ι. ετησίως.^[13]

Καταργήθηκε με το Νόμο 2640/98, ο οποίος ίδρυσε τα ΤΕΕ (Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια).

Έχει καταργηθεί με τον νόμο 3475/2006. Αποτελούσε το σχολείο της Τεχνικής Εκπαίδευσης από το 1998 (όταν καταργήθηκαν τα ΤΕΛ - ΤΕΣ) έως το 2006 που ιδρύθηκαν τα ΕΠΑΛ. Οι μαθητές τους μπορούσαν μέσω ξεχωριστών πανελλήνιων εξετάσεων να έχουν πρόσβαση στα ΤΕΙ. Οι σπουδές στα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια διαρκούσαν έως και τρία έτη και οργανώνονταν σε δύο κύκλους, Α' και Β', οι οποίοι περιλαμβάνουν επιμέρους τομείς και ειδικότητες. Ο Α' κύκλος σπουδών διαρκούσε δύο έτη (μπορούσε να είναι και εσπερινής φοίτησης, διάρκειας τριών ετών) ενώ ο Β' κύκλος σπουδών διαρκεί ένα έτος, και ειδικά στα Εσπερινά Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια ένα εξάμηνο επιπλέον.^[14]

Έχει καταργηθεί με τον Νόμο 2525/97 ο οποίος δημιούργησε το Ενιαίο Λύκειο. Ιδρύθηκε με τον Νόμο 1566/85 και λειτουργούσε παράλληλα με το τότε Γενικό Λύκειο.

Το Αλβανικό Εθνικό Λύκειο ήταν ένα λύκειο στην Κορυτσά της Αλβανίας, το οποίο έδινε έμφαση στον γαλλικό πολιτισμό και τις ευρωπαϊκές αξίες. Το σχολείο λειτούργησε από το 1917 έως το 1939. Το σχολείο συνεχίστηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο με νέα ονομασία και πλέον λέγεται Λύκειο Ρατσί Τσιριντζί.^[15]

Η Ιταλική λέξη για ένα ανώτερο δευτεροβάθμιο σχολείο, η Liceo, προέρχεται από το Λύκειο. Ανάμεσα στα ιταλικά είδη λυκείων (Licei) είναι τα^[16]: Liceo classico (it) (en) (Με κατευθύνσεις στις κλασσικές σπουδές, συμπεριλαμβανομένου Λατινικών, Αρχαίων Ελληνικών και Φιλοσοφίας), Liceo scientifico (it) (en) (Με κατευθύνσεις σε επιστημονικές σπουδές, και με Λατινικά, Αγγλικά και Φιλοσοφία για πέντε χρόνια), Liceo artistico(it) (en) (Με κατευθύνσεις καλών τεχνών), Liceo linguistico(it) (en) (ειδικευμένο σε ξένες γλώσσες: δύο ξένες γλώσσες για πέντε χρόνια και μια τρίτη ξένη γλώσσα για τα τελευταία τρία έτη) Liceo musicale e coreutico(it) (Με κατευθύνσεις μουσικής και χορού -χορογραφίας) και το Liceo delle scienze umane (it) (Με κατευθύνσεις σε ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες). Αυτά διαρκούν πέντε χρόνια μεταξύ των ηλικιών των δεκατεσσάρων και δεκαεννιά ετών.

Από το 1836 μέχρι το 1978, στο Πορτογαλικό εκπαιδευτικό σύστημα, το λύκειο (liceu), ή το εθνικό λύκειο (liceu nacional), ήταν ένα δευτεροβάθμιο σχολείο το οποίο προετοίμαζε τους μαθητές για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια ή στην πιο γενική εκπαίδευση, Από την άλλη, το τεχνικό σχολείο (escola técnica) ήταν ένα σχολείο προσανατολισμένο στα τεχνικά θέματα.

Μετά από αρκετές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, όλα αυτά τα σχολείο συγχωνεύθηκαν σε ένα μοναδικό σύστημα δευτεροβάθμιων σχολείων (escolas secundárias), τα οποία προσέφεραν τις εκπαιδευτικές βαθμίδες 7 ως 12.

Το Λύκειο του Σερβικού Πριγκηπάτου ήταν το πρώτο σχολείο ανώτερης εκπαίδευσης στη Σερβία στο οποίο η εκπαίδευση διδασκόταν στην Σερβική γλώσσα. Ιδρύθηκε το 1838 με πρωτοβουλία του Πρίγκηπα Miloš Obrenović του Δεύτερου στο Κραγκούγιεβατς. Όταν το Βελιγράδι έγινε η πρωτεύουσα της Σερβίας το 1841, το Σερβικό Λύκειο μετακόμισε εκεί. Το 1863 μετατράπηκε στο Ανώτερο Σχολείο του Βελγραδίου.

Η Τουρκική λέξη για το τελευταίο μέρος της προπανεπιστημιακής εκπαίδευσης είναι lise, η οποία προέρχεται από το Λύκειο.^[17] Διαρκεί από 3 ως 5 χρόνια ανάλογα με τον τύπο του σχολείου. Στο τέλος της εκπαίδευσης "lise" τους, οι μαθητές κάνουν το τεστ ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı), δηλαδή την εξέταση για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, για να αποκτήσουν το δικαίωμα να εγγραφούν σε ένα πανεπιστήμιο.

Ο όρος λύκειο αναφέρεται σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο οποίο η φοίτηση διαρκεί τουλάχιστον 4 χρόνια. Είναι ένας τύπος μεταξύ του γραμματικού (που ασχολείται με φιλολογικά και άλλα θέματα) και τεχνικού λυκείου. Για παράδειγμα, η διάσημη επιστήμονας Γκέρτι Κόρι φοίτησε σε «λύκειο».

• Τράπεζα θεμάτων
• ΙΕΚ
• ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ

Ειδικότητες ΕΠΑ.Λ.

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ από το 2016

Πλήρης ενημέρωση για το Νέο ΕΠΑΛ για μαθητές,γονείς και εκπαιδευτικούς