Κρίστιαν Χόυχενς
Ο Κρίστιαν Χόυχενς (Christiaan Huygens, 14 Απριλίου 1629 – 8 Ιουλίου 1695) ήταν εξέχων Ολλανδός μαθηματικός και επιστήμονας. Συνέβαλε σημαντικά στην επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα.[4][5]
| Κρίστιαν Χόυχενς | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Christiaan Huygens (Ολλανδικά) |
| Γέννηση | 14 Απριλίου 1629[1][2][3] Χάγη, Ολλανδική Δημοκρατία |
| Θάνατος | 8 Ιουλίου 1695 (66 ετών) Χάγη, Ολλανδική Δημοκρατία |
| Εθνικότητα | Ολλανδός |
| Υπηκοότητα | Ολλανδική Δημοκρατία |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Λέιντεν Πανεπιστήμιο της Ανζέρ |
| Γνωστός για | την ανακάλυψη του Τιτάνα την εξήγηση των Δακτυλίων του Κρόνου τη φυγόκεντρο δύναμη τον τύπο της κρούσης τη θεωρία του κύματος |
| Γονείς | Constantijn Huygens και Suzanna van Baerle |
| Βραβεύσεις | Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | Φυσική Μαθηματικά Αστρονομία |
| Ιδιότητα | αστρονόμος, μαθηματικός, φυσικός, μουσικολόγος, εφευρέτης, θεωρητικός της μουσικής, θεωρητικός φυσικός, εντομολόγος, instrument maker και επιστήμονας |
| Διδακτορικός καθηγητής | Frans van Schooten και Jan Jansz de Jonge Stampioen |
| Φοιτητές του | Ντενί Παπέν και Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς |
| δεδομένα () | |
Γεννήθηκε στη Χάγη και σπούδασε νομική και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν και το Κολλέγιο της Οράγγης. Καταρχήν ασχολήθηκε με τις κωνικές τομές,[6] γρήγορα όμως στράφηκε στην αστρονομία. Με τηλεσκόπια δικής του κατασκευής ανακάλυψε τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα, το 1655. Την επόμενη χρονιά ήταν ο πρώτος που πρότεινε ότι οι δακτύλιοι του Κρόνου δεν ήταν συμπαγείς αλλά αποτελούνταν από πολλά σωματίδια, όπως και ο πρώτος που εξήγησε το γεγονός ότι οι δακτύλιοι έμοιαζαν να «εξαφανίζονται» κατά περιόδους.[7] Επίσης, ανακάλυψε μερικά διπλά άστρα και ανέλυσε το Νεφέλωμα του Ωρίωνα σε ξεχωριστά άστρα.[8][9]
Παράλληλα άρχισε να δουλεύει πάνω στην κατασκευή ρολογιών ακριβείας, καταρχήν για τις ανάγκες της αστρονομίας και αργότερα της ναυσιπλοΐας. Εφεύρε και πατεντάρισε το ρολόι με εκκρεμές το 1656. Η κατασκευή ρολογιών τον απασχόλησε ως το τέλος της ζωής του· δική του εφεύρεση είναι και το ρολόι τσέπης.[10]
Έγινε μέλος της Βρετανικής Βασιλικής Επιστημονικής Εταιρείας το 1663 (μια από τις μεγαλύτερες διακρίσεις για τους επιστήμονες της εποχής) και το 1666 μετακόμισε στο Παρίσι ως μέλος της Γαλλικής Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών.[11] Εκεί συνέχισε τις αστρονομικές παρατηρήσεις, ενώ ασχολήθηκε με τη φυγόκεντρο δύναμη και με προβλήματα κρούσεων. Η εργασία του πάνω στον νόμο της φυγόκεντρης δύναμης άνοιξε το δρόμο για τη διατύπωση του νόμου του αντίστροφου τετραγώνου για τη βαρύτητα. Ασχολήθηκε επίσης με την Ακουστική και τη φύση του κενού.
Η υγεία του άρχισε να κλονίζεται το 1670, με αποτέλεσμα να μετακινείται ανάμεσα στο Παρίσι και στη Χάγη, στην οποία επέστρεψε για τελευταία φορά το 1681. Παρόλα αυτά, συνέχισε την εργασία του πάνω στα ρολόγια και την οπτική, προτείνοντας μάλιστα για πρώτη φορά μια θεωρία για την κυματική φύση του φωτός, μια ιδέα που δικαιώθηκε διακόσια χρόνια αργότερα. Ένα από τα τελευταία έργα του, ο Κοσμοθεωρός (Cosmotheoros) ασχολείται με την πιθανότητα ζωής σε άλλους κόσμους, σκέψη πρωτοποριακή έως και αιρετική για τα δεδομένα της εποχής.[12][13] Ο Χόυχενς θεωρούσε ότι το Σύμπαν είναι γεμάτο ζωή, την οποία μάλιστα φανταζόταν παρόμοια με τη ζωή στη Γη του 17ου αιώνα.
Πέθανε στη Χάγη στον ύπνο του το 1695.[14]
Προς τιμή του ονομάστηκε το όχημα της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, μέρος της αποστολής Κασσίνι-Χόιχενς στον Κρόνο, που προσεδαφίστηκε στον δορυφόρο του Τιτάνα και εξέτασε το έδαφος και την ατμόσφαιρά του.[15]