Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1936

Οι εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936 -οι τελευταίες ελληνικές εκλογές του Μεσοπολέμου - διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Δεμερτζή με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1936

1935 ←
μέλη
26 Ιανουαρίου 1936 (1936-01-26)
→ 1946
μέλη

Οι 300 έδρες της Βουλής των Ελλήνων
151 έδρες χρειάζονται για την απόλυτη πλειοψηφία
 Πρώτο κόμμαΔεύτερο κόμμαΤρίτο κόμμα
 
ΕπικεφαλήςΘεμιστοκλής ΣοφούληςΠαναγής ΤσαλδάρηςΓεώργιος Κονδύλης
ΚόμμαΚ.Φ.Λ.Κ.Γ.Λ.Ρ.Ε.
Προηγούμενες
εκλογές
Αποχή255 έδρες, 65,04%32 έδρες, 60,04%
Έδρες1267260
Αλλαγή στις
έδρες
ΑποχήΜείωση 183Αύξηση 28
Αριθμός ψήφων474.651281.597253.384
Ποσοστό37,26%22,10%19,89%
ΜεταβολήΑποχήΜείωση 42,96%Μείωση 45.15%

 Τέταρτο κόμμαΠέμπτο κόμμαΈκτο κόμμα
 
ΕπικεφαλήςΝίκος ΖαχαριάδηςΓεώργιος ΚαφαντάρηςΙωάννης Μεταξάς
ΚόμμαΠ.Μ.Δ.Σ.Κ.Ε.
Προηγούμενες
εκλογές
0, 9,59%Αποχή7, 14,80%
Έδρες15117
Αλλαγή στις
έδρες
Αύξηση 15ΑποχήΣταθερό
Αριθμός ψήφων73.41153.69650.137
Ποσοστό5,76%4,21%3,94%
ΜεταβολήΜείωση 3.83%ΑποχήΜείωση 10,86%

Απερχόμενος Πρωθυπουργός

Κωνσταντίνος Δεμερτζής
Ανεξάρτητος

Επόμενος Πρωθυπουργός

Κωνσταντίνος Δεμερτζής
Ανεξάρτητος

Η επάνοδος του Βασιλιά Γεωργίου Β΄, μετά το αμφιλεγόμενο για πολλούς, δημοψήφισμα της 10ης Οκτωβρίου 1935- επέβαλε την αλλαγή του Συντάγματος γι' αυτό και ο Βασιλιάς διέλυσε την Βουλή και προκήρυξε τις εκλογές για την σύσταση Αναθεωρητικής Βουλής.

Στις εκλογές συμμετείχαν 1.278.085 ψηφοφόροι που αντιπροσώπευαν το 20,86% του νόμιμου πληθυσμού της χώρας (6.127.593).[1]. Οι κάλπες ανέδειξαν ισοδυναμία των δύο παρατάξεων της εποχής, των αντιβενιζελικών με κορμό το Λαϊκό Κόμμα και των βενιζελικών με κορμό το Κόμμα Φιλελευθέρων, αποτέλεσμα που οδήγησε σε κυβερνητικό αδιέξοδο. Έτσι, ο Κωνσταντίνος Δεμερτζής σχημάτισε και πάλι κυβέρνηση, η οποία όμως έμεινε στην εξουσία για έναν περίπου μήνα, μέχρι τις 13 Απριλίου 1936, οπότε ο αιφνιδιαστικός θάνατός του, την διέλυσε. Ο βασιλιάς Γεώργιος τότε διόρισε Πρωθυπουργό τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Δεμερτζή[2] Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος οδήγησε την χώρα στην δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936.

Αποτελέσματα

  • Εκλογικό Σύστημα : Απλή αναλογική με ευρεία περιφέρεια
  • Εκλογικός νόμος : Ν.5493/1932 όπως τροποποιήθηκε από τον Α.Ν. της 30-12-1935 (ΦΕΚ 636/30-12-1935)
  • Εκλογικές περιφέρειες : 38
  • Σύνολο υποψηφίων : 1,665
Σύνοψη αποτελεσμάτων βουλευτικών εκλογών 26ης Ιανουαρίου 1936[3]
ΚόμμαΕπικεφαλήςΨήφοιΈδρες
Αριθμός%Αριθμός
Κόμμα ΦιλελευθέρωνΘεμιστοκλής Σοφούλης474.65137,26127
Λαϊκόν ΚόμμαΠαναγής Τσαλδάρης281.59722,1072
Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις253,38419,8960
Εθνικόν Ριζοσπαστικόν ΚόμμαΓεώργιος Κονδύλης
Εθνικόν Λαϊκόν ΚόμμαΙωάννης Θεοτόκης
Κόμμα Ανεξάρτητων Λαϊκού ΚόμματοςΙωάννης Ράλλης
Παλλαϊκόν ΜέτωπονΝίκος Ζαχαριάδης73.4115,7615
Δημοκρατικός Συνασπισμός53.6934,2111
Προοδευτικόν ΚόμμαΓεώργιος Καφαντάρης
Δημοκρατικόν ΚόμμαΓεώργιος Παπανδρέου
Αγροτικόν Εργατικόν ΚόμμαΑλέξανδρος Παπαναστασίου
Αγροτικόν Δημοκρατικόν ΚόμμαΑλέξανδρος Μυλωνάς
Κόμμα ΕλευθεροφρόνωνΙωάννης Μεταξάς50.1373,947
Μεταρρυθμιστικό Εθνικό ΚόμμαΣωτήριος Γκοτζαμάνης17.8221,404
Παλιοδημοκρατική Ένωση ΚρήτηςΝικόλαος Κουσουρελάκης13.7621,083
Αγροτικόν Κόμμα ΕλλάδοςΙωάννης Σοφιανόπουλος13.0060,771
Εθνικόν Ενωτικόν ΚόμμαΠαναγιώτης Κανελλόπουλος9.8700,77
Κομμουνιστικό Αρχειομαρξιστικό ΚόμμαΧαράλαμπος Αλεξόπουλος1.1480,09
Εθνική Ένωσις «Ελλάς»Κλεομένης Παπανικολάου5050,04
Κομουνιστικόν Διεθνιστικόν ΜέτωπονΑντώνιος Γιαννακόπουλος1960,02
Συνασπισμού Ανεξάρτητων υποψηφίων11.1780,88
Λοιποί / Μεμονωμένοι υποψήφιοι7.2090,57
Έγκυρα1.274.00299,68300
Άκυρα / Λευκά4.0830,32
Σύνολο1.278.085

Μετά τις εκλογές

Η βραχεία κεφαλή που έδωσαν οι βουλευτικές εκλογές στην αντιβενιζελική παράταξη (143 έδρες έναντι 142 εδρών της βενιζελικής) δεν έλυσε κανένα πρόβλημα της πολιτικής ζωής, αλλά αντίθετα, δημιούργησε και άλλα. Την επομένη των εκλογών, ο βασιλιάς ανέθεσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, στον τυπικό νικητή των εκλογών, Θεμιστοκλή Σοφούλη. Ο Σοφούλης, ήρθε σε επαφές με τον αρχηγό του Λαϊκού κόμματος, Παναγή Τσαλδάρη, για να διερευνήσει την πιθανότητα συγκυβέρνησης, όμως η διαφωνία τους στο θέμα των απότακτων αξιωματικών, (οι Φιλελεύθεροι ήθελαν να επιστρέψουν στο στράτευμα οι απότακτοι αξιωματικοί της Κινήματος του 1935) δεν έφερε την πολυπόθητη συμφωνία. Ο Σοφούλης συνέχισε τις επαφές του και με τα υπόλοιπα κόμματα, (το Σύμφωνο Σοφούλη-Σκλάβαινα είχε ήδη ακυρωθεί) και αφού δεν μπόρεσε να βρεί σύμμαχο, κατέθεσε άπρακτος την εντολή. Ο βασιλιάς με την σύμφωνη γνώμη των κομμάτων, ανέθεσε εκ νέου την Πρωθυπουργία στο Κωνσταντίνο Δεμερτζή, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα και τον Ιωάννη Μεταξά, που διορίστηκε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, (εκτός από υπουργός Στρατιωτικών και Αεροπορίας που ήταν μέχρι τότε).Ο ξαφνικός θάνατος του Κωνσταντίνου Δεμερτζή, στις 13 Απριλίου του 1936, θα επιτρέψει στον Βασιλιά, να προαγάγει, νομότυπα, τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης σε Πρόεδρο, και έτσι ο Μεταξάς αναλαμβάνει νέος Πρωθυπουργός.
Η κυβέρνηση Μεταξά, θα εξασφαλίσει στις 30 Απριλίου 1936, την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής, (241 υπέρ, 16 κατά, και 6 αποχές), έτσι όπως ευχόταν ήδη από τις 26 Απριλίου, ο εκδότης του «Ελεύθερου Βήματος», Δημήτριος Λαμπράκης:«...Τα εν τη Βουλή κόμματα είναι σχεδόν ασφαλές ότι δε θα περιορίσουν την ευμένειάν των εις τα χειροκροτήματα με τα οποία υπεδέχθησαν χθες το απόγευμα τας προγραμματικάς δηλώσεις του κ. Πρωθυπουργού [Ιωάννη Μεταξά], αλλά θα περιβάλουν την κυβέρνησιν ταύτην και διά της θετικής ψήφου εμπιστοσύνης των»...» [4].
Την ίδια ημέρα της ψήφου εμπιστοσύνης, το Σώμα δέχεται την πρόταση του Πρωθυπουργού για επέκταση του χρονικού ορίου των θερινών διακοπών της Βουλής, και ψηφίζει για την αναστολή της λειτουργίας της μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου του 1936. Ακόμα περισσότερο, εξουσιοδότησε την Κυβέρνηση να διοικεί μέσω νομοθετικών διαταγμάτων (!) για όλη αυτήν την χρονική περίοδο, διαταγμάτων που θα εκδίδονταν υπό την εποπτεία 40μελούς κοινοβουλευτικής επιτροπής.
Το Καλοκαίρι του 1936, ο Θεμιστοκλής Σοφούλης και ο αρχηγός του Εθνικού Λαϊκού Κόμματος, Ιωάννης Θεοτόκης, ήρθαν σε συμφωνία συγκυβέρνησης των δυο κομμάτων, που θα γινόταν πράξη με το άνοιγμα της Βουλής, τον Σεπτέμβριο.
Όμως, ο Βασιλιάς και ο Ιωάννης Μεταξάς, διαβλέποντας κομμουνιστικό κίνδυνο, κατέλυσαν το Σύνταγμα και το Πολίτευμα της χώρας, επιβάλλοντας την Δικτατορία της 4ης Αυγούστου.[5]
Θα περνούσαν δέκα χρόνια, μέχρι η Βουλή να συνεδριάσει και πάλι.

Δείτε επίσης

Σημειώσεις

Πηγές

  • Νίκος Οικονόμου: «Εκλογές-Δημοψηφίσματα: Α.Πολιτικές συμπεριφορές στην περίοδο 1923-1936», από την «Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000»,τομ 7, εκδ. "Ελληνικά Γράμματα", Αθήνα, 2003, σελ. 33-40


🔥 Top keywords: Πύλη:ΚύριαΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρουΕιδικό:ΑναζήτησηΜιχάλης ΔημητρακόπουλοςΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2024Σερζ ΙμπάκαΘανάσης ΠαπακωνσταντίνουΣεβίτσεΛορένζο ΜπράουνΆμλετΑλέξης ΚούγιαςΠαναθηναϊκός (καλαθοσφαίριση ανδρών)ΣλοβακίαΝηλ ΆρμστρονγκΚιλιάν ΕμπαπέΠρωτάθλημα Ελλάδας καλαθοσφαίρισης ανδρώνΚώστας ΣλούκαςΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2020Ιβάν ΓιοβάνοβιτςΝατάσα ΓιάμαληΔημήτρης ΣταρόβαςΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2004Τζεφ ΜπέζοςΕυρωλίγκα ανδρώνΠαλαιών Πατρών Γερμανός Γ΄Ρόμελου ΛουκάκουΕλλάδαΕθνική Γαλλίας (ποδόσφαιρο ανδρών)Λένα ΜαντάΔημήτρης ΓιαννακόπουλοςΟλυμπιακός Σ.Φ.Π. (καλαθοσφαίριση ανδρών)Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2Παγκόσμιο Κύπελλο ΠοδοσφαίρουΠαγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2026Πρωτάθλημα Ελλάδας χειροσφαίρισης ανδρώνΟλυμπιακός Σ.Φ.Π. (ποδόσφαιρο)Ν'Γκολό ΚαντέΕθνική Ελλάδας (ποδόσφαιρο ανδρών)Ορθογραφία της Γαλλικής γλώσσας