Εβιωνίτες
Εβιωνίτες ή Εβιωναίοι ονομάζονταν τα μέλη μιας ιουδαιοχριστιανικής αίρεσης του 2ου αι. μ.Χ. που ζούσε στην ανατολική όχθη του Ιορδάνη. Υπήρχε η άποψη ότι το όνομα Εβιωνίτες προέρχεται από υποτιθέμενο ηγέτη τους ονόματι Εβιών στην Πέλλα της Δεκάπολης της Ιορδανίας. Επικρατέστερη θεωρείται η άποψη ότι οι Εβιωνίτες (εβραϊκά «Εβιωνίμ», δηλαδή «Φτωχοί») αποκαλούνταν έτσι με βάση τις διδασκαλίες του Ιησού στους Μακαρισμούς:
«μακάριοι οἱ πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.» (Λουκά 6:20.)
αλλά και άλλα εδάφια της Παλαιάς Διαθήκης που απευθύνονται σε ένα μικρό υπόλοιπο φτωχών πιστών, όπως επίσης και το Ησαΐας 66:2:
«...λέγει κύριος καὶ ἐπὶ τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ' ἢ ἐπὶ τὸν ταπεινὸν καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντα τοὺς λόγους μου.»
Δοξασίες
Οι Εβιωνίτες θεωρούσαν ότι ο Ιησούς δεν ήταν Θεός ή Υιός του Θεού, αλλά ένας από τους μεγάλους προφήτες, που έλαβε τις αποκαλύψεις μετά την βάπτισή του από τον Ιωάννη, και από τότε το πνεύμα του Μεσσία μπήκε μέσα του μέχρι που σταυρώθηκε. Το μήνυμα του Ιησού περιλάμβανε τη διδασκαλία και το κήρυγμα της αποκάλυψης, αλλά δεν περιλάμβανε τη σωτηρία ή την άφεση αμαρτιών. Περιγραφή των δοξασιών τους βρίσκουμε στο "Πανάριον" του αγίου Επιφανίου Σαλαμίνος.
Βιβλία
Οι Εβιωνίτες χρησιμοποιούσαν την Παλαιά Διαθήκη αλλά και το "ευαγγέλιο των Εβιωναίων" που συγγενεύει με το κανονικό ευαγγέλιο του Ματθαίου, "γράφτηκε ελληνικά στις αρχές του 2ου αιώνα και σώζεται αποσπασματικά".[1] Σύμφωνα με τον Επιφάνιο, αναθεώρησαν και διαστρέβλωσαν το ευαγγέλιο του Ματθαίου για να ταιριάζει με τα δόγματά τους, π.χ. αφαίρεσαν τη διήγηση του ευαγγελιστή για τη γέννηση του Ιησού Χριστού.
Πρακτικές
Αυτή η αίρεση παρείχε βοήθεια και σίτιση προς απόρους, χήρες, και ταξιδιώτες, όπως και οι Χριστιανοί, αλλά επιπλέον επέμενε σε συχνές πλύσεις για καθαρισμό. Επίσης απείχαν από το κρέας, αφού δέχονταν ότι με τη σταύρωση του Χριστού δεν χρειάζονταν πια οι θυσίες ζώων της Παλαιάς Διαθήκης.
Επιρροές
Ο καθηγητής Σωτήριος Δεσπότης σημειώνει ότι σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές, ο Ιουδαιοχριστιανισμός και μάλιστα αυτός των Εβιωνιτών είναι «Ο χαμένος συνδετικός κρίκος μεταξύ χριστιανισμού και Ισλάμ". [2]
Υποσημειώσεις
Το άρθρο αυτό βασίζεται στο άρθρο "Εβιωναίοι" του Ελληνικού Ορθόδοξου Wiki.