Δεύτερος Μεσσηνιακός Πόλεμος

Οι πληροφορίες που έχουμε σήμερα για το γεγονός αυτό είναι ελάχιστες.

Οι περισσότερες προέρχονται από τον περιηγητή Παυσανία, ένα μέρος των περιγραφών του όμως δεν θεωρείται ακριβές.

Επίσης πηγή πληροφόρησης αποτελεί ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αλλά και ποιήματα του ποιητή Τυρταίου, του ποιητή που εμψύχωσε τους Σπαρτιάτες στη διάρκεια αυτού του πολέμου.

Λόγω έλλειψης σημαντικών και αξιόπιστων πηγών το χρονικό διάστημα του πολέμου δεν είναι σήμερα γνωστό με ακρίβεια. Εκτιμάται ότι ο πόλεμος ξέσπασε ένα χρόνο πριν την 28η Ολυμπιάδα (το 669 π.Χ.) λίγο μετά την ήττα των Σπαρτιατών από τους Αργείους στη μάχη των Υσιών^[1] και έληξε περί τα 657 π.Χ. Άλλοι θεωρούν ότι η έναρξη συνέβη ένα χρόνο πριν από την 24η Ολυμπιάδα (το 685 π.Χ.) και τελείωσε την 28η Ολυμπιάδα (το 668 π.Χ.).

Τότε οι Μεσσήνιοι εκμεταλλευόμενοι την εξασθένηση της Σπάρτης εξεγέρθηκαν εναντίον της. Με τους Μεσσήνιους συμμάχησαν οι Αργείοι, οι Αρκάδες, οι Σικυώνιοι, οι Ηλείοι και οι Πίσατες^[2] ενώ με τη Σπάρτη συμμάχησαν οι Κορίνθιοι οι οποίοι ήταν εχθροί των Αργείων και οι Λεπρεάτες που ήταν εχθροί των Ηλείων^[3]. Επίσης τους Σπαρτιάτες βοήθησε και η Σάμος^[1].

Τα πρώτα χρόνια του πολέμου οι αντίπαλοι ήταν ισοδύναμοι. Οι Σπαρτιάτες όμως σταδιακά επικράτησαν και οι Μεσσήνιοι περιορίστηκαν στην πόλη Είρα στα βόρεια της Μεσσηνίας που μετατράπηκε σε οχυρό τους. Αρχηγός των Μεσσηνίων εκείνη την περίοδο ήταν ο Αριστομένης. Υπάρχει η άποψη πως ο Αριστομένης δεν συμμετείχε στον δεύτερο Μεσσηνιακό πόλεμο αλλά ήταν αρχηγός των Μεσσηνίων σε μία μεταγενέστερη μικρότερης κλίμακας εξέγερση^[1]. Οι Μεσσήνιοι απέκρουαν επί δέκα έτη τις επιθέσεις των Σπαρτιατών αλλά τελικά υπέκυψαν. Πολλοί Μεσσήνιοι μετά την ήττα τους κατέφυγαν στη Σικελία και εγκαταστάθηκαν στη Ζάγκλη που μετονομάστηκε σε Μεσσήνη, ενώ κάποιοι εγκαταστάθηκαν στη Ναύπακτο.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}