Βρετανική Εντολή για την Παλαιστίνη (νομικό μέσο)

Η Βρετανική Εντολή για την Παλαιστίνη (αγγλικά: Mandate for Palestine) ήταν εντολή της Κοινωνίας των Εθνών για την επικράτεια που αποτελούσε προηγουμένως τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τα σαντζάκια της Ναμπλούς, της Άκρας, του νότιου τμήματος του βιλαετίου της Συρίας,^[1] του νότιου τμήματος του βιλαετίου της Βηρυτού και του σαντζακίου της Ιερουσαλήμ, πριν από την Ανακωχή του Μούδρου.

Κοινωνία των Εθνών Εντολή Παλαιστίνης και Μνημόνιο Υπεριορδανίας
Βρετανικό Διοικητικό Έγγραφο 1785, Δεκέμβριος 1922, εμπεριέχει την Εντολή Παλαιστίνης και το Μνημόνιο Υπεριορδανίας
Δημιουργήθηκε	1920–22
Επικυρώθηκε	1923
Υπογράφοντες	Κοινωνία των Εθνών
Σκοπός	Δημιουργία των εδαφών της Παλαιστίνης και της Υπεριορδανίας

Το σχέδιο της εντολής για την Παλαιστίνη επιβεβαιώθηκε επισήμως από το Συμβούλιο της Κοινωνίας των Εθνών στις 24 Ιουλίου 1922, συμπληρωμένο με το Μνημόνιο για την Υπεριορδανία της 16ης Σεπτεμβρίου 1922^[2][3] και τέθηκε σε ισχύ στις 29 Σεπτεμβρίου 1923,^[2] μετά την επικύρωση της Συνθήκης της Λωζάνης, με το Ηνωμένο Βασίλειο ως εντολή διοίκησης.^[4][5]

Το έγγραφο βασίστηκε στις αρχές που περιέχονται στο άρθρο 22 του Συμφώνου της Κοινωνίας των Εθνών και στο Ψήφισμα του Σαν Ρέμο της 25ης Απριλίου 1920, το οποίο ενσωμάτωσε τις αποφάσεις που ελήφθησαν μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά τη Διάσκεψη του Σαν Ρέμο, όπου το Ανώτατο Συμβούλιο της Ανώτατο Συμβούλιο των Κύριων Συμμαχικών Δυνάμεων. Σκοπός του συστήματος της εντολής της Κοινωνίας των Εθνών ήταν να διαχειριστεί τμήματα της ηττημένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που είχε τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής από τον 16ο αιώνα, "μέχρις ότου είναι σε θέση να παραμείνουν μόνοι".^[6] Τα κατά προσέγγιση βόρεια σύνορα με τη Γαλλική Εντολή συμφωνήθηκαν στη Συμφωνία Πωλέ–Νιούκομπ της 23ης Δεκεμβρίου 1920.^[7]

Η Υπεριορδανία ήταν χώρα στην οποία δεν υπήρχε άνθρωπος μετά τη Μάχη του Μαϊσαλούν τον Ιούλιο του 1920.^[8] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι Βρετανοί επέλεξαν να αποφύγουν οποιαδήποτε οριστική σχέση με την Παλαιστίνη^[9] μέχρι ένα συνέδριο του Μαρτίου 1921 στο οποίο συμφωνήθηκε ότι ο Αμπντάλα Μπιν Χουσεΐν θα διοικούσε την περιοχή υπό την αιγίδα της Παλαιστινιακής Εντολής. Το Μνημόνιο για την Υπεριορδανία παρείχε τις λεπτομέρειες για την υποστήριξη του άρθρου 25 της εντολής, ώστε η εβραϊκή εθνική εστία να μην εφαρμόζεται στο έδαφος ανατολικά του ποταμού Ιορδάνη. Δημιούργησε επίσης ξεχωριστή "Διοίκηση της Υπεριορδανίας" για την εφαρμογή της Εντολής υπό τη γενική εποπτεία της Μεγάλης Βρετανίας. Η Υπεριορδανία υπήρξε σε μεγάλο βαθμό αυτόνομη υπό βρετανική κυριαρχία σύμφωνα με συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου 1928 και ήταν πλήρως ανεξάρτητη με συνθήκη με τη Βρετανία της 22ας Μαρτίου 1946.^[10]

Η εντολή τερματίστηκε στις 14 Μαΐου 1948. Πριν από τη λήξη της, στις 29 Νοεμβρίου 1947, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε την απόφαση 181, η οποία αφορούσε τη μελλοντική κυβέρνηση της Παλαιστίνης. Προέβλεπε τη δημιουργία ξεχωριστών εβραϊκών και αραβικών κρατών που θα λειτουργούσαν υπό οικονομική ένωση με την Ιερουσαλήμ να μεταφέρεται στη διοίκηση του ΟΗΕ.^[11] Την τελευταία ημέρα της εντολής ανακηρύχθηκε η δημιουργία του Κράτους του Ισραήλ.