Αποικιοκρατία
Ως αποικιοκρατία εννοείται η δημιουργία και διατήρηση δικτύου αποικιών σε περιοχές οι οποίες παραδοσιακά δεν κατοικούνται από πληθυσμούς της μητροπολιτικής αρχής που τις δημιουργεί. Η μητρόπολη είναι και αυτή που ασκεί άμεσα κυριαρχικά δικαιώματα στις αποικίες και καθορίζει την κοινωνική δομή, τη διακυβέρνηση και τις οικονομικές λειτουργίες.
Ιστορικά, η επέκταση με τη μορφή δημιουργίας αποικιών είχε εμφανιστεί από την Αρχαιότητα. Όμως, ως αποικιοκρατία αναφέρεται η εποχή από τον 15ο αιώνα, και ιδιαίτερα μετά την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο το 1492, ως τον 20ο αιώνα. Κατά το διάστημα αυτό, οι κύριες ευρωπαϊκές δυνάμεις δημιούργησαν εκτεταμένα δίκτυα αποικιών σε όλες τις υπόλοιπες ηπείρους του πλανήτη.
Το σύνολο των δραστηριοτήτων εκείνων που οδηγούν στη δημιουργία ή ακόμη και τη διατήρηση αποικιών χαρακτηρίζεται γενικά αποικιοκρατισμός, ο οποίος μπορεί να εκδηλώνεται και εκτός της πολιτειακής ή πολιτικής σφαίρας, όπως π.χ. σε οικονομικούς ή και πολιτιστικούς τομείς στους οποίους αποβλέπουν την επικυριαρχία τους οι διάφορες αποικιοκρατικές δυνάμεις (Χώρες).
Χαρακτηριστικά
Οι λόγοι για αυτού του είδους αποικιακό επεκτατισμό ήταν οι εξής:
- Εμπορικά και κατ' επέκταση οικονομικά οφέλη και εξασφάλιση πρώτων υλών.
- Επέκταση του κύρους και της ισχύος της μητροπολιτικής αρχής, ως τοπικής αλλά και παγκόσμιας δύναμης.
- Πολιτιστικός ιμπεριαλισμός και κατάληψη εδαφών.
Επίσης, διακρίνονταν τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά, όσον αφορά τη σχέση μητρόπολης-αποικίας:
- Πολιτική υποταγή των ιθαγενών κοινωνικών ομάδων των αποικιών.
- Οικονομική και πολιτική εξάρτηση της αποικίας.
- Πολιτιστική και πληθυσμιακή ανισότητα και αλλοίωση της αποικίας.
- Εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων.
Αποικίες κατά κράτος
Σημείωση
Ο όρος αποικιοκρατία ή αποικιοκρατισμός άρχισε να χρησιμοποιείται από το 1880, προκειμένου, αφενός να καταδείξει το εφαρμοστέο τότε πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης των αποικιακών κτήσεων, και αφετέρου ως όρος σε αντιδιαστολή με τον φεντεραλισμό ή ομοσπονδισμό. Την ίδια εκείνη εποχή γινόταν και η διάκριση του αποικιοκρατισμού από τον ιμπεριαλισμό.
Έτσι, η εφημερίδα Standard, στις 20 Μαΐου του 1889, χαρακτήριζε ιδιαίτερα τη δεσποτεία όλων των πολιτικών δυνάμεων στη Νότιο Αφρική ως "αποικιοκρατισμό, ρεπουμπλικανισμό και ιμπεριαλισμό".
Αποικιακές μεταναστεύσεις
Έθνη και περιφέρειες εκτός Ευρώπης με σημαντικούς πληθυσμούς ατόμων με Ευρωπαϊκή καταγωγή[1].
- Αφρική (βλέπε Ευρωπαίοι στην Αφρική)
Νότια Αφρική (Ευρωπαίοι Νοτιοαφρικάνοι): 9.6% του πληθυσμού[2]
Ναμίμπια (Ευρωπαίοι Ναμιμπιανοί): Το 6% του πληθυσμού, εκ των οποίων οι περισσότεροι μιλούν τα αφρικάανς, εκτός από μια γερμανόφωνη μειονότητα.[3]
Ρεϋνιόν: γύρω στο 25% του πληθυσμού[4]
Ζιμπάμπουε
Αλγερία (Πιέντ-νουάρ)[5]
Μποτσουάνα[6]
Κένυα
Μαυρίκιος (Φραγκο-Μαυρικιανοί)
Μαρόκο (Ευρωπαίοι Μαροκινοί)[7]
Ακτή Ελεφαντοστού (Γάλλοι)[8]
Σενεγάλη [9]
Ισπανία: Κανάριοι Νήσοι (Ισπανοί), γνωστοί ως Κανάριοι
Σεϋχέλλες: (Φραγκο-Σεϋχελλέζοι)
Σομαλία (Ιταλοί Σομαλοί)
Ερυθραία (Ιταλοί Ερυθραιανοί)
Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια: (ΗΒ) συμπεριλαμβανομένου του Τριστάν Ντα Κούνια (ΗΒ): κατά πολύ μεγάλο ποσοστό Ευρωπαίοι.
Εσουατίνι: 3% του πληθυσμού[10]
Τυνησία (Ευρωπαίοι Τυνήσιοι)[11]
- Ασία
Σιβηρία (Ρώσοι, Γερμανοί και Ουκρανοί)[12][13]
Ισραήλ: (Ευρωπαίοι) (βλέπε: Αλιγιάχ)[14]
Καζακστάν: (Ρώσοι, Γερμανοί): 30% του πληθυσμού[15][16]
Ουζμπεκιστάν: (Ρώσοι και άλλοι Σλάβοι): 5.5% του πληθυσμού[16]
Κιργιστάν (Ρώσοι και άλλοι Σλάβοι): 13.5% του πληθυσμού[16][17][18]
Τουρκμενιστάν (Ρώσοι και άλλοι Σλάβοι): 4% του πληθυσμού[16][19]
Τατζικιστάν (Ρώσοι και άλλοι Σλάβοι)[16][20]
Χονγκ Κονγκ[21]
Φιλιππίνες (Ισπανικής καταγωγής) 3% του πληθυσμού
Κίνα (Ρώσοι στην Κίνα)
Ινδία,
Πακιστάν,
Μπανγκλαντές, Ινδική υποήπειρος: Άγγλο-Ινδοί
- Λατινική Αμερική (βλέπε Λευκοί Λατινοαμερικανοί)
Ιταλοί μετανάστες φτάνουν στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας, γύρω στο 1890 
Αργεντινή (Ευρωπαϊκή μετανάστευση στην Αργεντινή): 97% του πληθυσμού[22]
Βολιβία: 15% του πληθυσμού[23]
Βραζιλία (Λευκοί Βραζιλιάνοι): 47.3% του πληθυσμού[24]
Χιλή (Λευκοί Χιλιανοί): 60%-70% του πληθυσμού.[25][26][27]
Κολομβία (Λευκοί Κολομβιανοί): 20% του πληθυσμού[28]
Κόστα Ρίκα[29]
Κούβα (Λευκοί Κουβανοί): 65% του πληθυσμού[30]
Δομινικανή Δημοκρατία: 16% του πληθυσμού[31]
Ισημερινός: 7% του πληθυσμού[32]
Ελ Σαλβαδόρ: 12% του πληθυσμού[33]
Μεξικό (Λευκοί Μεξικανοί): 9% ή ~17% του πληθυσμού,[34][35] και 70-80% πάνω ως Μεστίζο.[36][37]
Νικαράγουα: 17% του πληθυσμού[38]
Παναμάς: 10% του πληθυσμού[39]
Πουέρτο Ρίκο: περίπου το 80% του πληθυσμού[40]
Περού (Ευρωπαίοι Περουβιανοί): 15% του πληθυσμού[41]
Παραγουάη: περίπου το 20% του πληθυσμού[42]
Βενεζουέλα (Λευκοί Βενεζουελάνοι): 42.2% του πληθυσμού[43]
Ουρουγουάη: 88% του πληθυσμού[44]
- Υπόλοιπο της Αμερικής
Μπαχάμες: 12% του πληθυσμού[45]
Μπαρμπάντος (Λευκοί Μπαρμπαντιανοί): 4% του πληθυσμού[46]
Βερμούδες: 34.1% του πληθυσμού[47]
Καναδάς: 80% του πληθυσμού[48]
Νήσοι Φώκλαντ, κυρίως Βρετανικής καταγωγής.- Γαλλική Γουιάνα: 12% του πληθυσμού[49]
Γροιλανδία: 12% του πληθυσμού[50]
Μαρτινίκα: 5% του πληθυσμού[51]- Γαλλία (Άγιος Βαρθολομαίος)[52]
Τρινιντάντ και Τομπάγκο:[53] 0.6% του πληθυσμού
Πορτογαλική οικογένεια μεταναστών στη Χαβάη κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα 
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Ευρωπαίοι Αμερικάνοι): 72.4% του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των Ισπανών και μη Ισπανών λευκών.
- Ωκεανία (βλέπε Ευρωπαίοι στην Ωκεανία)
Αυστραλία: 89.3% του πληθυσμού
Νέα Ζηλανδία (Νεοζηλανδοί Ευρωπαίοι): 78% του πληθυσμού
Νέα Καληδονία (Καλντός): 34.5% του πληθυσμού
Γαλλική Πολυνησία: 10% του πληθυσμού[54]
Χαβάη: 24.7% του πληθυσμού[55]
Νήσος των Χριστουγέννων: περίπου το 20% του πληθυσμού
Γκουάμ: 6.9% του πληθυσμού[56]
Νησί Νόρφολκ: 9→5% του πληθυσμού
Δείτε επίσης
- Αντι-Αποικιοκρατία
- Ιμπεριαλισμός
- Καπιταλισμός
Παραπομπές
Πηγές
- Νίκος Ψυρούκης, Ιστορία της αποικιοκρατίας, Η Αυγή τόμ.Α',εκδ.Επικαιρότητα, Αθήνα,1978
- Νίκος Ψυρούκης, Ιστορία της αποικιοκρατίας, Η Αυγή τόμ.Β',εκδ.Επικαιρότητα, Αθήνα,1978