Αντίοχος Δ. Καντεμίρ

Ο Αντίοχος Καντεμίρ προερχόταν από αριστοκρατική μολδαβική οικογένεια ταταρικής καταγωγής. Ο παπούς του Κωνσταντίνος, ο πατέρας του Δημήτριος και ο θείος του Αντίοχος επίσης, είχαν διατελέσει ηγεμόνες (βοεβόδες) της Μολδαβίας μέχρι το 1711, οπότε αναγκάστηκαν να καταφύγουν στη Ρωσία.

Ο Αντίοχος γεννήθηκε το 1708 στο Ιάσιο, γιος του Δημητρίου Καντεμίρ και της Κασσάνδρας Καντακουζηνής, η οποία ισχυριζόταν ότι καταγόταν από τη βυζαντινή αυτοκρατορική οικογένεια. Τα πρώτα του χρόνια τα πέρασε στην Κωνσταντινούπολη, όμηρος των Τούρκων, εγγυώμενος με τη ζωή του τη «σωστή» στάση του πατέρα του. Στη συνέχεια μορφώθηκε κατ’ οίκον και στην Αγία Πετρούπολη.

Υπηρέτησε ως πρεσβευτής της Ρωσίας στο Λονδίνο από το 1732 μέχρι το 1736, οπότε τοποθετήθηκε στο Παρίσι ως πληρεξούσιος υπουργός. Εκεί αναγνωρίστηκε ως διακεκριμένος διανοούμενος και συνδέθηκε με στενή φιλία με τον Μοντεσκιέ και με τον Βολταίρο. Πέθανε στο Παρίσι εργένης μεν, αλλά αντιμέτωπος με δίκες σχετικές με εξώγαμα τέκνα του.

Θεωρούμενος ως «ο πατέρας της ρωσικής ποίησης». ο Καντεμίρ χρησιμοποίησε την κλασική του μόρφωση για να συνδράμει τον Μεγάλο Πέτρο στον εκσυγχρονισμό και εκδυτικισμό της ρωσικής πνευματικής ζωής. Η σημαντικότερη συμβολή του στον τομέα αυτόν ήταν η Petrida, ένα ημιτελές έπος που εξυμνούσε τον τσάρο. Έγραψε επίσης πολλές ωδές και μύθους σε παλιά ποιητικά μέτρα. Υπήρξε υποστηρικτής της θεωρίας του φυσικού δικαίου, διέδωσε τις ιδέες του διαφωτισμού, και υπήρξε κριτικός έναντι της Εκκλησίας.

Εξέδωσε στην Αγγλία την «Ιστορία της ακμής και παρακμής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας» του πατέρα του με βιογραφία του και τη σχετική βιβλιογραφία και δημοσίευσε το 1742 το φιλοσοφικό έργο «Περί της Φύσεως και του Ανθρώπου». Έγραψε επίσης σάτιρες στο ύφος του Γιουβενάλη. Μετέφρασε στα Ρωσικά Ανακρέοντα και Οράτιο, όπως επίσης και το έργο του Φραντσέσκο Αλγκαρόττι «Διάλογος περί του φωτός και των χρωμάτων». Η μετάφρασή του τού 1740 του έργου του Φοντενέλ «Συζητήσεις περί της πολλαπλότητος των κόσμων» λογοκρίθηκε εν μέρει ως αιρετικού περιεχομένου.

Τα έργα του μεταφράστηκαν στα Γαλλικά από τον Abbé Guasco ο οποίος έγραψε και τη βιογραφία του.

• Kantemir, Antiokh Dmitrievich, kni͡azʹ (1867). Sochinenīi͡a, pisʹma i izbrannye perevody. S.-Peterburg: Izd. I. I. Glazunova. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2011. 
• Kantemir, Antiokh Dmitrievich, kni͡azʹ (1847). Sochinenii͡a Kantemira (1847). Sanktpeterburg: Izd. A. Smirdina. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2011. 
• Kantemir, Antiokh Dmitrievich,kniaz (1750). Satyres du prince Cantemir / traduites du russe en francois ; avec l'histoire de sa vie. A Londres: Chez Jean Nourse. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2011. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}

• Μελέτιος, μητροπολίτης Αθηνών (1783–1795). Εκκλησιαστική Ιστορία, μετενεχθείσα εκ της ελληνικής εις την ημετέραν απλοελληνικήν φράσιν, εις τόμους τρεις διαιρεθείσα και πλουτισθείσα με πολλάς χρησίμους, και αναγκαίας υποσημειώσεις, και ακριβείς πίνακας παρά Γεωργίου Βενδότη εκ Ζακύνθου, και παρ' αυτού διορθωθείσα. Εν Βιέννη της Αουστρίας: Παρά Ιωσήπω Βαουμεϊστέρω, Νομοδιδασκάλω, και Τυπογράφω. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2011. 

• Baynes, T.S., ed. (1878), "Antiochus Cantemir", Encyclopædia Britannica, 5 (9th ed.), New York: Charles Scribner's Sons, p. 28
• Chisholm, Hugh, ed. (1911), "Cantemir", Encyclopædia Britannica, 5 (11th ed.), Cambridge University Press, p. 209
• Gusterin, Pavel (2008), Первый российский востоковед Дмитрий Кантемир [The First Russian Orientalist, Dmitri Kantemir], Moscow, ISBN 978-5-7873-0436-7. (Russian)

• Συλλογή έργων του Καντεμίρ (ρωσ.)