Αλβανικές βουλευτικές εκλογές 2021
Στις 25 Απριλίου 2021 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές στην Αλβανία, για να εκλεγούν τα 140 μέλη του Αλβανικού Κοινοβουλίου.[1] Οι κάλπες άνοιξαν στις 7.00 το πρωί σε 5.199 εκλογικά κέντρα σε όλην την χώρα και έκλεισαν στις 19.00 το απόγευμα.[2]
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Τα κόμματα που πλειοψήφησαν ανά νομό | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_(cropped).jpg)
_(cropped)_(cropped).jpg)
.jpg)
.svg)
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Έντι Ράμα ήρθε πρώτο κερδίζοντας τις 74 από τις 140 έδρες του κοινοβουλίου και θα σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας. Συνολικά, 4 κόμματα πέρασαν το εκλογικό όριο και μπήκαν στη βουλή.
Εκλογικό σύστημα
Τα 140 μέλη του Αλβανικού κοινοβουλίου εκλέγονται με δημοκρατικές, άμεσες εκλογές για τετραετή θητεία. Το εκλογικό σύστημα είναι αναλογική εκπροσώπηση από 12 πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες που ταυτίζονται με τους 12 νομούς της χώρας. Το εκλογικό όριο για να μπει ένα κόμμα στο κοινοβούλιο είναι 1% (στις προηγούμενες εκλογές ήταν 3%). Οι εκλογείς θα ψηφίσουν από ανοιχτές λίστες πολιτικών κομμάτων, δηλαδή αφού θα έχουν επιλέξει ποιο κόμμα θα ψηφίσουν πρέπει να επιλέξουν και σε ποιον από τους υποψήφιους του κόμματος θα βάλουν σταυρό προτίμησης. Η προσέλευση στην ψηφοφορία δεν είναι υποχρεωτική και δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι πολίτες της Αλβανίας, υπό την προϋπόθεση να έχουν κλείσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και να μην έχουν αποστερηθεί το δικαίωμα λόγω δικαστικής απόφασης.[2] Σύμφωνα με τον νέο εκλογικό νόμο του 2020 το 30% των υποψηφίων πρέπει να είναι γυναίκες.
.gif)
Ιστορικό
Οι εκλογές διεξήχθησαν σε μία κρίσιμη στιγμή για την Αλβανία, η οποία προσπαθούσε να ανασυγκροτηθεί από το χτύπημα του φονικού σεισμού του 2019 και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις (υγειονομικές, οικονομικές κ.λπ.) από την Πανδημία του κορονοϊού 2020. Επίσης οι εκλογές διεξάγονται την ώρα που η χώρα αναμένεται να αρχίσει διαπραγματεύσεις για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.[3]
Στις εκλογές του 2017, το κόμμα του Έντι Ράμα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, κέρδισε μία δεύτερη θητεία, συγκεντρώνοντας το 48% των ψήφων και 74 από τις 140 έδρες της βουλής. Ωστόσο τα επόμενα χρόνια η χώρα βυθίστηκε σε μία παρατεταμένη πολιτική κρίση. Στις δημοτικές εκλογές του 2019, η αντιπολίτευση δεν συμμετείχε, καλώντας του πολίτες σε μποϊκοτάζ.[4] Ακόμα, υψηλή ήταν η σύγκρουση του Προέδρου Ιλίρ Μέτα και του πρωθυπουργού Έντι Ράμα, με τον πρώτο να επιχειρεί να ακυρώσει την διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών μέσα από προεδρικό διάταγμα, και τον δεύτερο να καλεί το κοινοβούλιο να καθαιρέσει τον πρόεδρο.[5] Καθ' όλη την διάρκεια του 2019 γινόντουσαν διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης Ράμα, πολλές από τις οποίες γινόντουσαν βίαιες.[6][7] Το 2020, οι διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης αναζωπυρώθηκαν όταν τον Δεκέμβριο νεαρός άνδρας έχασε την ζωή του από πυροβολισμό από αστυνομικό. Οι διαδηλώσεις ήταν ιδιαίτερα βίαιες.[8][9]
Στις εκλογές του 2021, το Σοσιαλιστικό Κόμμα κατέβηκε μόνο του, έχοντας απέναντί του τα περισσότερα κόμματα τις αντιπολίτευσης που είχαν συνασπιστεί. Ο Έντι Ράμα είχε δηλώσει πως εάν δεν καταφέρει να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, δεν θα διαπραγματευτεί με άλλα κόμματα, αλλά θα οδηγήσει την χώρα σε νέες πρόωρες εκλογές. Παράλληλα, καθώς πλησιάζανε οι εκλογές του 2021, άρχισαν να αναδύονται διάφορες προκλήσεις για την δίκαιη και ελεύθερη διεξαγωγή των εκλογών. Συγκεκριμένα, υπήρχαν φόβοι για εξαγορά ψήφων, και για αθέμιτη αξιοποίηση κρατικών πηγών από το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα για την προεκλογική εκστρατεία του.[10] Η προεκλογική εκστρατεία ήταν ιδιαίτερα τεταμένη και πολωμένη, με τα δύο κύρια κόμματα να ανταλλάσσουν βαριές κατηγορίες. Ζητήματα όπως οι διαπραγματεύσεις ένταξης της Αλβανίας στην Ε.Ε., η οικονομική ανάπτυξη, οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, και η αντιμετώπιση της Πανδημίας του κορονοϊού είναι τα θέματα που κυριαρχούν στον δημόσιο διάλογο. Διάφορα επεισόδια συνέβησαν μεταξύ των οπαδών των δύο παρατάξεων, με πιο σοβαρό όμως τον θάνατο ενός και τον τραυματισμό άλλων τεσσάρων ατόμων σε σύγκρουση λίγες μέρες πριν τις εκλογές.[11]
Προστασία από τον κορονοϊό
Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή έχει λάβει μέτρα για την προστασία του κοινού από τον κορονοϊό. Τα 36.393 άτομα που θα απασχοληθούν ως προσωπικό στα εκλογικά κέντρα και τα κέντρα καταμέτρησης ψήφων θα έχουν στη διάθεσή τους προστατευτικό εξοπλισμό, απολυμαντικά, αντισηπτικά, μάσκες και γάντια, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας. Από τους εκλογείς θα ζητηθεί να κρατήσουν απόσταση 1,5 μ. μεταξύ τους καθώς θα περιμένουν να ψηφίσουν. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη έχει διαθέσει ενημερωτικές αφίσες για τους κινδύνους του ιού. [2]
Παράλληλα, η κυβέρνηση αποφάσισε να βάζει σε καραντίνα 14 ημερών κάθε πολίτη που έρχεται από κάποια γειτονική χώρα (Ελλάδα, Βόρεια Μακεδονία κ.λπ.), με το αιτιολογικό ότι οι χώρες αυτές είχαν επιβαρυμένο επιδημιολογικό φορτίο. Ωστόσο η αντιπολίτευση κατήγγειλε την απόφαση αυτή, καθώς κατά την γνώμη της έχει αυτό αποτρέπει πολλούς Αλβανούς από το να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.[12] Μάλιστα, ο πρόεδρος Ιλίρ Μέτα, κάλεσε την κυβέρνηση να άρει το μέτρο αυτό.[13]
Εποπτεία
Στις 19 Απριλίου 2021 οι οργανώσεις που δήλωσαν ότι θα αποστείλουν παρατηρητές για να παρακολουθήσουν τη διεξαγωγή ήταν 58, από τις οποίες οι 3 ήταν ξένες, με συμπεριλαμβανόμενο το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ.[2][14]
Δημοσκοπήσεις
Πολλές δημοσκοπήσεις πραγματοποιήθηκαν από διάφορες εταιρίες την περίοδο Νοέμβριο 2020 - Απρίλιο 2021. Οι Περισσότερες δημοσκοπήσεις παρατηρούσαν ένα σαφές προβάδισμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Έντι Ράμα. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Λουλζίμ Μπάσα βρισκόταν με διαφορά πίσω, αλλά συνεχώς μείωνε την διαφορά με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Τ άλλα κόμμα ακολουθούσαν, όμως με πολύ μεγάλη διαφορά.[15]
Πίνακες Δημοσκοπήσεων
| Εταιρία Δημοσκόπησης | Ημερομηνία Διεξαγωγής | Δείγμα | Σοσ. | Δημ. | ΣΚΕ | ΔΕΕ | Σοσ/δημ | Άλλα Κόμματα | Μπροστά |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Piepoli + Report TV | 24 – 27 Νοεμβρίου 2020 | 500 | 53 – 59% | 30 – 34% | 2 – 4% | 1 – 3% | – | 5 – 7% | +20% |
| MRB + Euronews Albania | 22 Δεκεμβρίου 2020 – 13 Ιανουαρίου 2021 | 1.600 | 41.8% | 28.2% | 10.3% | 1.5% | – | 2.1% | +13.6% |
| NOTO Sondaggi + Ora News | 10 – 19 Ιανουαρίου 2021 | 2.000 | 42 – 46% | 33 – 37% | 9 – 13% | 1 – 3% | – | 6 – 10% | +5% |
| Flame Tree Advisors + Syri TV | 8 – 22 Ιανουαρίου | 1.000 | 38.2% | 33.6% | 10.7% | 2.5% | – | 2.8% | +4.6% |
| Piepoli + Report TV | 19 Ιανουαρίου – 22 | 900 | 48 – 52% | 31 – 35% | 4 – 8% | 2 – 4% | – | 1 – 9% | +13% |
| MRB + Euronews Albania | 25 Ιανουαρίου – 12 Φεβρουαρίου | 1.600 | 39.9% | 30.6% | 9.1% | 1.6% | – | 1.8% | +9.3% |
| Piepoli + Report TV | 18 Φεβρουαρίου 2021 | 800 | 47 – 51% | 33 – 37% | 4 – 8% | 2 – 4% | – | 2 – 12% | +10% |
| Flame Tree Advisors + Syri TV | 1 – 20 Φεβρουαρίου | 1.000 | 38.5% – 40.1% | 33.9% – 36.8% | 8.9% – 9.2% | 2.2% – 2.5% | – | 1.5% – 4.6% | +1.7% |
| NOTO Sondaggi + Ora News | 23 Φεβρουαρίου | 2.000 | 41 – 45% | 34 – 38% | 8 – 12% | 1 – 3% | – | 7 – 11% | +3% |
| GeoCartography + T7&GE | 24 φεβρουαρίου – 8 Μαρτίου | 3.778 | 45.25% | 42.55% | 8.8% | – | – | 3.54% | +2.7% |
| MRB + Euronews Albania | 25 Φεβρουαρίου – 9 Μαρτίου | 1.600 | 41.3% | 30.8% | 7.6% | 1.3% | – | 1.1% | +10.5% |
| IPSOS + Top Channel | 3 – 9 Μαρτίου | 1.519 | 48.7% | 40.6% | 4.6% | – | 0.9% | 5.1% | +8.1% |
| Flame Tree Advisors + Syri TV | 12 – 18 Μαρτίου | 1.000 | 38.9% | 38.5% | 9.2% | – | – | 1.4% | +0.4% |
| NOTO Sondaggi + Ora News | 12 – 22 Μαρτίου | 2.000 | 44.5 – 48.5% | 41 – 45% | 6 – 10% | – | 0 – 2% | 0 – 2% | +1% |
| Piepoli + Report TV | 23 – 28 Μαρτίου | 1000 | 47 – 51% | 38 – 42% | 4 – 8% | – | 0 – 2% | 0 – 8% | +5% |
| IPSOS + Top Channel | 29 – 31 Μαρτίου | 1.513 | 48.4% | 39.3% | 5% | – | 1.7% | 5.5% | +9.1% |
| NOTO Sondaggi + Ora News | 6 Απριλίου | 2.000 | 44 – 48% | 42 – 46% | 6 – 10% | – | 0 – 1% | 0 – 3% | +1% |
| Smith Research & Consulting | 27 Μαρτίου – 9 Απριλίου | 1.000 | 42.5% | 44.7% | 11.3% | – | – | 1.5% | +2.2% |
| MRB + Euronews Albania | 1 – 15 Απριλίου | 2.700 | 43% | 36.8% | 5.8% | – | – | 3% | +6.2% |
| NOTO Sondaggi + Ora News | 16 – 19 Απριλίου | 2.000 | 43.5 – 47.5% | 42.5 – 46.5% | 4 – 7.5% | – | 0 – 2% | 1 – 5% | +1% |
| Flame Tree Advisors + Syri TV | 19 Απριλίου | 1.000 | 42.1% | 47.1% | 9.4% | – | – | 1.3% | +5% |
| IPSOS + Top Channel | 18 – 20 Απριλίου | 1.029 | 48.1% | 43.6% | 3.6% | – | 0.8% | 3.4% | +4.5% |
| Smith Research & Consulting Αρχειοθετήθηκε 2021-04-23 στο Wayback Machine. | 23 April | 1.000 | 42.4% | 46.1% | 10.4% | – | – | 1.1% | +3,7% |
Γραφική αναπαράσταση
Αποτελέσματα
.png)
Τα αποτελέσματα των εκλογών έδωσαν στο Σοσιαλιστικό κόμμα την αυτοδυναμία στο κοινοβούλιο καθώς με το 48,7% των ψήφων συγκέντρωσε 74 από τις 140 συνολικά έδρες. Αυτό ανοίγει τον δρόμο στον Έντι Ράμα να υπηρετήσει και για τρίτη συνεχή θητεία ως πρωθυπουργός, κάτι που θα τον κάνει τον δεύτερο μακροβιότερο ηγέτη της Αλβανίας μετά τον Ενβέρ Χότζα. Παράλληλα όμως, υπήρξε σημαντική ενίσχυση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του Δημοκρατικού Κόμματος. Το τελευταίο αύξησε τα ποσοστά του κατά τουλάχιστον 5% και αντίστοιχα τις έδρες του κατά 13, στις 59 συνολικά. Ακόμα, το κόμμα πλειοψήφισε σε 4 εκλογικές περιφέρειες, δύο περισσότερες από ότι το 2017. Το μικρό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα τα πήγε και αυτό καλά στις εκλογές αφού από 1% σκαρφάλωσε στο 2,25% και αντίστοιχα από 1 σε 3 έδρες. Ο «μεγάλος χαμένος» των εκλογών ήταν το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ένταξης του προέδρου Ιλίρ Μέτα. Παρόλο που παρέμεινε τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη, έχασε τις 15 από τις 19 έδρες, συγκεντρώνοντας τελικά μόνο 4 έδρες. Επίσης το ποσοστό του κόμματος μειώθηκε σε λιγότερο από το μισό από τις προηγούμενες εκλογές.[16]
.png)
Η συμμετοχή στις εκλογές ήταν οριακά χαμηλότερη από τις προηγούμενες εκλογές, στο 46,3% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, παρόλο που στην αρχή υπολογιζόταν ότι η συμμετοχή ήταν γύρω στο 48%, αυξημένη κατά δύο μονάδες από το 2017.[17]
 | ||||||
| Κόμμα | Ψήφοι | % | ± | Έδρες | ± | |
|---|---|---|---|---|---|---|
 Σοσιαλιστικό Κόμμα Αλβανίας | 768.250 | 48,68 | +0,34 | 74 |  | |
 Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανίας – Συμμαχία για Αλλαγή | 622.267 | 39,43 | +5,57 | 59 |  13 | |
 Σοσιαλιστικό Κίνημα Ένταξης | 107.533 | 6,81 | -7,47 | 4 |  15 | |
| Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Αλβανίας | 35.476 | 2,25 | +1,30 | 3 | 2 | |
| Νϊσμα Θούριε | 10.216 | 0,65 | Νέο | - | Νέο | |
| Κόμμα Δημοκρατικής Υπακοής | 8.238 | 0,52 | Νέο | - | Νέο | |
| Κίνημα για Αλλαγή | 7.049 | 0,45 | Νέο | - | Νέο | |
| Αλβανικό Δημοκρατικό Κίνημα | 4.697 | 0,30 | Νέο | - | Νέο | |
| Νέο Κίνημα | 3.769 | 0,24 | Νέο | - | Νέο | |
| Νέα Δημοκρατική Συμμαχία | 3.222 | 0,20 | Νέο | - | Νέο | |
 ΚΑΕΜ | 1.943 | 0,12 | Νέο | - | Νέο | |
| Λαϊκή Ένωση Μεταναστών – Ώρα Ελπίδας και Συντήρησης | 1.377 | 0,09 | Νέο | - | Νέο | |
| Ανεξάρτητοι | 4.247 | 0,28 | Νέο | - | Νέο | |
| Σύνολο | 1.578.284 | 100 | | 140 | | |
| Άκυρα / λευκά ψηφοδέλτια | 83.028 | 5,00 | 3,02 | |||
| Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι / προσέλευση | 3.588.869 | 46,32 | -0,43 | |||
| Πηγή: Komisioni Qendror[18] | ||||||