Άγιος Επιφάνιος Ορεινής
33°7′13.29143″E / 34.9960982889°N 33.1203587306°E
Ο Άγιος Επιφάνιος είναι κοινότητα της επαρχίας Λευκωσίας στην Κύπρο.
| Άγιος Επιφάνιος Ορεινής | |
|---|---|
| Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας | |
 | |
 Η τοποθεσία του Άγιου Επιφάνιου Ορεινής στην Επαρχία Λευκωσίας. | |
  Άγιος Επιφάνιος Ορεινής | |
| Χώρα | Κύπρος[1][2] |
| Διοικητική μονάδα | Επαρχία Λευκωσίας[1][2] |
| • Μέλος του/της | Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου[3] |
| Έκταση | 17,3593 km²[4][5] |
| Υψόμετρο | 455 μέτρα[6] |
| Πληθυσμός | 412 (2011)[7][8] |
| Γ.Κ. | 1206[2][1] |
| Ζώνη ώρας | UTC+02:00 (επίσημη ώρα) UTC+03:00 (θερινή ώρα) |
| Ιστοσελίδα | Επίσημος ιστότοπος |
| δεδομένα | |
Ιστορία
Το χωριό δημιουργήθηκε με την μετακίνηση κατοίκων, από τις γύρω περιοχές στις αρχές του 5ου αιώνα, όταν ο Χριστιανισμός επιβλήθηκε ως επίσημη θρησκεία. Την περίοδο αυτή ορισμένοι φανατικοί, εκμεταλλευόμενοι τις περιστάσεις, εφάρμοζαν ακραίες συμπεριφορές και δράσεις που οδηγούσαν στην κοινωνική απομόνωση, εκείνων που πίστευαν στην αρχαία ελληνική θρησκεία, προκειμένου να επωφεληθούν προσωπικά.
Ο Αγιος Επιφάνιος[9] στην προσπαθεια του να αποκαταστήσει την τάξη, ζήτησε την υποστήριξη του αυτοκράτορα Θεοδόσιος Α΄ και με διάταγμα [10] εγκαθίδρυσε περιοχές ασφάλειας για τους μη χριστιανούς. Δεδομένου ότι το χωριό και οι κάτοικοι, απολάμβαναν την προστασία του επισκόπου Σαλαμίνος Επιφανίου, το χωριό έγινε γνωστό ως το χωριό του Επιφανίου και αργότερα Άγιος Επιφάνιος Ορεινής .
Σύμφωνα με το μύθο οι πρώτοι κατοίκοι του χωριού ήταν η οικογένεια του ειδωλολάτρη αρχιερέα της περιοχής, μια μητέρα με τρεις κόρες της. Άλλες εκδοχές για την ονομασία του χωρίου είναι οι εξής: Το χωριό πήρε το όνομα του από κάποιο φερώνυμο μοναστήρι. Αυτό «μαρτυρούν» κάποια κατάλοιπα κτίσματος που ανευρεθήκαν δυτικά του χωριού, στη βάση ενός λόφου που ονομάζεται «Καλόγηρος». Κατά μια άλλη εκδοχή, λιγότερο πιθανή, το όνομα του χωριού προήλθε από το όνομα του πρώτου κατοίκου του χωριού. Συγκεκριμένα, ο πρώτος κάτοικος του χωριού ονομαζόταν Πιφανιώτης ή αλλιώς Επιφάνιος και όπως προαναφέρθηκε, ήρθε από την Αγλαντζιά.[11]
Πληθυσμός
Ο Άγιος Επιφάνιος, από το 1881 έως και το 1976, ακολούθησε ανοδική πληθυσμιακή πορεία. Το 1982 και το 2001, σημειώθηκε μια μικρή μείωση του πληθυσμού. Στις μέρες μας, παρατηρείται σημαντική αύξηση του πληθυσμού, συγκεκριμένα, από την τελευταία απογραφή του 2001 που το χωριό αριθμούσε 336 κατοίκους, σήμερα αριθμεί περίπου 500 κατοίκους.[12]
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.
| Ιστορικό απογραφών | Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Εκκλησία
Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Επιφάνιο. Είναι κτίσμα του 18ου αιώνα και ανήκει στον τύπο των μονόκλιτων εκκλησιών με αμφικλινή ξύλινη στέγη και κεραμίδια.[30]
Ασχολίες
Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τη γεωργία, κτηνοτροφία και υλοτομία. Ειδικότερα, καλλιεργούσαν κυρίως αμπέλια οινοποιήσιμων ποικιλιών και λιγότερο ελιές, χαρουπιές, σιτηρά και λαχανικά. Οι κάτοικοι του Αγίου Επιφανίου, όπως και τα υπόλοιπα ορεινά χωριά, είχαν ως βασική τους ενασχόληση την κτηνοτροφία. Τη δεκαετία του ’80 εκτρέφονταν περίπου 1000 κατσίκες.
Όσοι ασχολούνταν με την υλοτομία κουβαλούσαν ξύλα από τα χωράφια και το δάσος, τα φόρτωναν πάνω σε άλογα ή γαϊδουράκια και πήγαιναν να τα πουλήσουν στη Λευκωσία.[31]
Στον Άγιο Επιφάνιο εδρεύει και ο ΑΠΟ Αγίου Επιφανίου που αγωνίζεται στη ΠΟΕΛ.