Astudiaeth o waith Lewis Edwards gan yr Athro D. Densil Morgan Llên yr Uchelwyr gan Dafydd Johnston Cystadleuaeth flynyddol yw Llyfr y Flwyddyn a wobrwyir i’r gweithiau gorau yn y Gymraeg a’r Saesneg ym meysydd ysgrifennu creadigol a beirniadaeth lenyddol.
Ers 2004, gweinyddir y Wobr gan Llenyddiaeth Cymru , y cwmni cenedlaethol gyda chyfrifoldeb dros ddatblygu llenyddiaeth. Yn 2012, cyflwynwyd categorïau i’r gystadleuaeth am y tro cyntaf, gyda gwobrau ar gyfer y Ffuglen, Barddoniaeth a llyfr Ffeithiol Greadigol yn ogystal â'r brif wobr. Yn 2020, cyflwynwyd y categori newydd "Plant a Phobl Ifanc".
Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Prif Enillydd
Ffuglen Cymraeg
Mari George, Sut i Ddofi Corryn (Sebra) Barddoniaeth
Gruffudd Owen, Mymryn Rhyddid (Barddas) Ffeithiol Greadigol
Jane Aaron, Cranogwen (Gwasg Prifysgol Cymru) Plant a Phobl Ifanc
Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Gwenllian Ellis, Sgen i'm Syniad - Snogs, Secs, Sens (Y Lolfa) Prif Enillydd
Ffuglen Cymraeg
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Gareth Evans Jones, Cylchu Cymru (Y Lolfa) Plant a Phobl Ifanc
Luned Aaron a Huw Aaron, Dwi Eisiau Bod yn Ddeinosor (Atebol)[2] Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Elgan Rhys a Tomos Jones (Tim), Mared Roberts a Ceri-Anne Gatehouse (Tami), Marged Elen Wiliam a Mahum Umer (Aniq), Iestyn Tyne a Leo Drayton (Robyn), Megan Angharad Hunter a Maisie Awen (Cat), casgliad Y Pump (Y Lolfa) Prif Enillydd
Ffuglen Cymraeg@PrifysgolBangor
Ffion Dafis am ei nofel Mori (Y Lolfa) Barddoniaeth
Grug Muse, merch y llyn (Cyhoeddiadau’r Stamp) Ffeithiol Greadigol
Non Parry, Paid â Bod Ofn Plant a Phobl Ifanc
Y Pump gan awduron amrywiol (Y Lolfa)[3] Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Prif Enillydd
Ffuglen
Megan Angharad Hunter, tu ôl i’r awyr [5] Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Plant a Phobl Ifanc
Rebecca Roberts, #helynt [6] Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Plant a Phobl Ifanc
Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Prif Enillydd
Goronwy Wynne, Blodau Cymru Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Goronwy Wynne, Blodau Cymru Gwobr Barn y Bobl Golwg360
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Llyr Gwyn Lewis, Rhyw Flodau Rhyfel Barn y Bobl
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Karen Owen, Siarad Trwy’i Het Ffeithiol Greadigol
Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Tony Bianchi , Cyffesion Geordie Oddi Cartref Hywel Gwynfryn , Hugh Griffith Elin Haf , Ar Fôr Tymhestlog Jerry Hunter , Gwenddydd William Owen , Cân yr Alarch Angharad Price , Caersaint Dewi Prysor , Lladd Duw Gwyn Thomas , Murmuron Tragwyddoldeb a Chwningod Tjioclet Ned Thomas , Bydoedd: Cofiant Cyfnod Gareth F. Williams , Creigiau Aberdaron Cymru: Y 100 lle i’w gweld cyn marw Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Siân Melangell Dafydd , Y Trydydd Peth John Davies , Cymru: Y 100 lle i’w gweld cyn marw Hywel Griffiths , Banerog Caryl Lewis , Naw Mis Haf Llewelyn , Llwybrau D. Densil Morgan , Lewis Edwards Sian Owen , Mân Esgyrn Cefin Roberts , Cymer y Seren Manon Steffan Ros , Fel Aderyn Manon Rhys , Cornel Aur Petrograd Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Mared Lewis , Y Maison du Soleil Aled Jones Williams , Yn Hon Bu Afon Unwaith Geraint V. Jones , Teulu Lòrd Bach J. Towyn Jones , Rhag Ofn Ysbrydion Wiliam Owen Roberts , Petrograd Gwilym Prys Davies , Cynhaeaf Hanner Canrif Robyn Lewis , Bwystfilod Rheibus Hefin Wyn, Pentigily Myrddin ap Dafydd , Bore Newydd Harri Parri , Iaith y Brain ac Awen Brudd Y Proffwyd a’i Ddwy Jesebel Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Tony Bianchi , Pryfeta (Y Lolfa )Gwyn Jenkins, Prif Weinidog Answyddogol Cymru (Y Lolfa ) Ceri Wyn Jones , Dauwynebog (Gomer )Richard Wyn Jones , Rhoi Cymru'n Gyntaf: Syniadaeth Plaid Cymru (Gwasg Prifysgol Cymru )Caryl Lewis , Y Gemydd (Y Lolfa )Alan Llwyd , Blynyddoedd y Locustiaid (Cyhoeddiadau Barddas )Iwan Llwyd , Hanner Cant (Gwasg Taf)Gareth Miles , Y Proffwyd a’i Ddwy Jesebel (Gwasg Carreg Gwalch )Elin Llwyd Morgan , Mae Llygaid gan y Lleuad (Y Lolfa )Llwyd Owen , Yr Ergyd Olaf (Y Lolfa )Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Aled Jones Williams , Ychydig Is Na’r Angylion (Gwasg y Bwthyn )Gwen Pritchard Jones , Dygwyl Eneidiau (Gwasg Gwynedd )T. Robin Chapman , Un Bywyd o Blith Nifer (Gwasg Gomer )Tony Bianchi , Esgyrn Bach (Y Lolfa )John FitzGerald , Grawn Gwirionedd (Cyhoeddiadau Barddas )Arwel Vittle , Valentine: Cofiant i Lewis Valentine (Y Lolfa )Alwyn Humphreys , Yr Hunangofiant (Y Lolfa )Catrin Dafydd , Pili Pala (Y Lolfa )Herbert Hughes, Harris: Gŵr Duw â Thraed o Glai (Gwasg Gomer ) Llwyd Owen , Ffydd Gobaith Cariad (Y Lolfa )Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Menna Baines , Yng Ngolau’r Lleuad: Ffaith a Dychymyg yng Ngwaith Caradog Prichard (Gwasg Gomer )Sian Eirian Rees Davies , I Fyd Sy Well (Gwasg Gomer )Rhys Evans , Gwynfor: Rhag Pob Brad (Y Lolfa )Dafydd Johnston , Llên yr Uchelwyr: Hanes Beirniadol Llenyddiaeth Gymraeg 1300-1525 (Gwasg Prifysgol Cymru )Meinir Pierce Jones , Y Gongol Felys (Gwasg Gomer )Alan Llwyd , Clirio'r Atig (Cyhoeddiadau Barddas )Nia Medi, Omlet (Gwasg Gwynedd ) Mihangel Morgan , Digon o Fwydod (Cyhoeddiadau Barddas )Eigra Lewis Roberts , Oni Bai (Gwasg Gomer )Manon Rhys , Rara Avis (Gwasg Gomer )Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Simon Brooks , O Dan Lygaid y Gestapo (Gwasg Prifysgol Cymru )Gareth Alban Davies , Y Llaw Broffwydol (Y Lolfa )Grahame Davies , Rhaid i Bopeth Newid (Gwasg Gomer )Gwenno Ffrancon, Cyfaredd y Cysgodion (Gwasg Prifysgol Cymru ) Annes Glynn , Symudliw (Gwasg Gwynedd )Bethan Gwanas , Hi yw Fy Ffrind (Y Lolfa)Alun Jones , Y Llaw Wen (Gwasg Gomer)Caryl Lewis , Martha, Jac a Sianco (Y Lolfa)Emyr Lewis , Amser Amherffaith (Gwasg Carreg Gwalch )Elin Llwyd Morgan , Rhwng y Nefoedd a Las Vegas (Y Lolfa )Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
T. Robin Chapman , Rhywfaint o Anfarwoldeb (Gwasg Gomer )Elgan Philip Davies , Cleddyf Llym Daufiniog (Cymdeithas Lyfrau Ceredigion )Jason Walford Davies , Gororau'r Iaith (Gwasg Prifysgol Cymru )Sonia Edwards , Merch Noeth (Gwasg Gwynedd )Jerry Hunter , Llwch Cenhedloedd (Gwasg Carreg Gwalch )Geraint Lewis, Daw Eto Haul (Gwasg Carreg Gwalch ) Iwan Llwyd , Be 'Di Blwyddyn Rhwng Ffrindia? (Gwasg Taf)Owen Martell , Dyn yr Eiliad (Gwasg Gomer )Cefin Roberts , Brwydr y Bradwr (Gwasg Gwynedd )Ioan Roberts , Rhyfel Ni (Gwasg Carreg Gwalch )2003: Angharad Price , O! Tyn y Gorchudd (Gwasg Gomer ) 2002: Grahame Davies , Cadwyni Rhyddid (Cyhoeddiadau Barddas ) 2001: Owen Martell , Cadw dy ffydd, brawd (Gwasg Gomer ) 2000: Gwyneth Lewis , Y Llofrudd Iaith (Cyhoeddiadau Barddas ) 1999: R. M. Jones , Ysbryd y Cwlwm: Delwedd y Genedl yn ein Llenyddiaeth (Gwasg Prifysgol Cymru ) 1998: Iwan Llwyd , Dan Ddylanwad (Gwasg Tâf) 1997: Gerwyn Williams , Tir Neb: Rhyddiaith Gymraeg a’r Rhyfel Byd Cyntaf (Gwasg Prifysgol Cymru ) 1996: Sonia Edwards , Gloynnod (Gwasg Gwynedd ) 1995: Aled Islwyn , Unigolion, Unigeddau (Gwasg Gomer ) 1994: T. Robin Chapman , Dawn Dweud: W. J. Gruffydd (Gwasg Prifysgol Cymru ) 1993: Robin Llywelyn , Seren Wen ar Gefndir Gwyn (Gwasg Gomer ) 1992: Gerallt Lloyd Owen , Cilmeri a Cherddi Eraill (Gwasg Gwynedd )[10] 1988: Wiliam Owen Roberts , Y Pla (Annwn )[11] 1987: Nesta Wyn Jones , Rhwng Chwerthin a Chrio 1986: J. Eirian Davies, Cyfrol o Gerddi 1985: Geraint Bowen , Cerddi 1984: Donald Evans , Machlud Canrif 1983: Marion Eames , Y Gaeaf Sydd Unig 1982: Alun Jones , Pan Ddaw'r Machlud 1981: Hywel Teifi Edwards , Gŵyl Gwalia 1980: Siôn Eirian , Bob yn y Ddinas 1979: Marion Eames , I Hela Cnau 1978: Aled Islwyn , Lleuwen 1977: Owain Owain , Mical (Gwasg Gomer )[12] 1976: J. M. Edwards , Cerddi ddoe a Heddiw 1975: J. Eirian Davies, Cân Galed 1974: David Jenkins , Thomas Gwynn Jones: Cofiant 1973: Gerallt Lloyd Owen , Cerddi'r Cywilydd 1972: Pennar Davies , Y Tlws yn y Lotws 1971: Euros Bowen , Achlysuron 1970: Marion Eames . Y Stafell Ddirgel 1969: Pennar Davies , Meibion Dargogan Prif Enillydd
Ffuglen
Ffeithiol Greadigol
Isabel Adonis, And ... a memoir of my mother Barddoniaeth
Paul Henry, As If To Sing Plant a Phobl Ifanc
Lesley Parr, When the War Came Home Dewis y Bobl
Lee Newbery, The Last Firefox Prif Enillydd
Ffuglen
Ffeithiol Greadigol
John Sam Jones, The Journey is Home: Notes from a Life on the Edge Barddoniaeth
Jeremy Dixon, A Voice Coming From Then Plant a Phobl Ifanc
Zillah Bethell, The Shark Caller Dewis y Bobl
Prif Enillydd
Ffuglen
Ffeithiol Greadigol
Victoria Owens, Lady Charlotte Guest: The Exceptional Life of a Female Industrialist Barddoniaeth
Plant a Phobl Ifanc
Patience Aghabi, The Infinite Prif Enillydd
Ffuglen
Ffeithiol Greadigol
Mike Parker, On the Red Hill Barddoniaeth
Zoë Skoulding, Footnotes to Water Plant a Phobl Ifanc
Sophie Anderson, The Girl Who Speaks Bear Prif Enillydd
Ffuglen
Ffeithiol Greadigol
Oliver Bullough, Moneyland Prif Enillydd
Thomas Morris, We Don't Know What We're Doing Ffuglen
Thomas Morris, We Don't Know What We're Doing Barddoniaeth
Philip Gross, Love Songs of Carbon Ffeithiol Greadigol
Jasmine Donahaye, Losing Israel Prif Enillydd
Ffuglen
Barddoniaeth
Ffeithiol Greadigol
Terminal World Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Gladys Mary Coles , Clay Stevie Davies , Into Suez John Harrison , Cloud Road: A Journey through the Inca Heartland Tyler Keevil, Fireball Patrick McGuinness , Jilted City Pascale Petit, What the Water Gave Me: Poems After Frida Kahlo Alastair Reynolds , Terminal World Dai Smith, In the Frame M. Wynn Thomas, In the Shadow of the Pulpit Alan Wall, Doctor Placebo Enillydd
Philip Gross, I Spy Pinhole Eye Y Rhestr Fer
Philip Gross, I Spy Pinhole Eye Nikolai Tolstoy, The Compilation of the Four Branches of the Mabinogi Terri Wiltshire, Carry Me Home Y Rhestr Hir
Horatio Clare, A Single Swallow Jasmine Donahaye, Self-Portrait as Ruth Philip Gross, I Spy Pinhole Eye Emyr Humphreys , The Woman at the Window Peter Lord , The Meaning of Pictures Mike Thomas, Pocket Notebook Nikolai Tolstoy, The Compilation of the Four Branches of the Mabinogi Alun Trevor, The Songbird is Singing Richard Marggraf Turley, Wan-Hu’s Flying Chair Terri Wiltshire, Carry Me Home Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Deborah Kay Davies , Grace, Tamar and Lazlo the Beautiful Joe Dunthorne , Submarine Matthew Francis , Mandeville Stephen May, TAG Robert Minhinnick , King Driftwood Sheenagh Pugh , Long-haul Travellers Zoë Skoulding , Remains of a Future City Dai Smith, Raymond Williams: A Warrior’s Tale Gee Williams, Blood etc. Samantha Wynne-Rhydderch, Not in these shoes The Presence Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Trezza Azzopardi , Winterton Blue (Picador)Kitty Harri, Hector’s Talent for Miracles (Honno ) Malcolm Pryce , Don’t Cry For Me Aberystwyth (Bloomsbury )Tom Bullough, The Claude Glass (Sort Of Books) Robert Lewis, Swansea Terminal (Serpent’s Tail) Nia Wyn, Blue Sky July (Seren ) John Barnie, Trouble in Heaven (Gomer ) Carys Davies, Some New Ambush (Salt Publishing) Dannie Abse , The Presence (Hutchinson)Tessa Hadley, The Master Bedroom (Jonathan Cape) Enillydd
Y Rhestr Fer
Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Carole Cadwalladr , The Family Tree (Doubleday)Russell Celyn Jones, Ten Seconds from the Sun (Little , Brown ) Gwyneth Lewis , Two in a Boat (Fourth Estate)Jo Mazelis , Circle Games (Parthian)Christopher Meredith , The Meaning of Flight (Seren )Robert Minhinnick , To Babel and Back (Seren )Kitty Sewell , Ice Trap (Honno )Owen Sheers , Skirrid Hill (Seren )Ifor Thomas, Body Beautiful (Parthian) Nia Williams, Persons Living or Dead (Honno ) Enillydd
Y Rhestr Fer
Y Rhestr Hir
Trezza Azzopardi , Remember Me (Picador)Des Barry, Cressida’s Bed (Jonathon Cape) Richard Collins, The Land as Viewed From the Sea (Seren ) Stevie Davies , Kith and Kin (Weidenfield & Nicolson)Trevor Fishlock , Conquerors of Time (John Murray)Mike Jenkins , The Language of Fight (Gwasg Carreg Gwalch )Deryn Rees-Jones , Quiver (Seren )Kym Lloyd, The Book of Guilt (Sceptre) Owen Sheers , The Dust Diaries (Faber)John Williams , Temperance Town (Bloomsbury )Stump Enillydd
Y Rhestr Fer
2003: Charlotte Williams, Sugar and Slate (Planet ) 2002: Stevie Davies , The Element of Water (Honno ) 2001: Stephen Knight, Mr Schnitzel (Viking) 2000: Sheenagh Pugh , Stonelight (Seren Books ) 1999: Emyr Humphreys , The Gift of a Daughter (Seren Books ) 1998: Mike Jenkins, Wanting to Belong (Seren Books ) 1997: Siân James , Not Singing Exactly (Honno ) 1996: Nigel Jenkins , Gwalia in Khasia (Gwasg Gomer ) 1995: Duncan Bush , Masks (Seren Books ) 1994: Paul Ferris, Caitlin: The Life of Caitlin Thomas (Hutchinson) 1993: Robert Minhinnick , Watching the Fire Eater (Seren Books ) 1992: Emyr Humphreys , Bonds of Attachment (Macdonald/Sphere )[13] 1991: John Barnie, The King of Ashes (Gwasg Gomer )[14] [15] 1990: Christine Evans , Cometary Phases (Seren Books )[16] [17] 1989: Carol Ann Courtney , Morphine and Dolly Mixtures (Honno )[18] 1988: ? 1987: Frances Thomas , Seeing Things (Gollancz) 1977: Owain Owain , Mical : cofiant dychmygol. Cyhoeddwyd yn 1975 gan Wasg Gomer (Rhif SBN: 85088411 X.)[19] [20]