Cynhaliwyd Etholiad Cyffredinol y Deyrnas Unedig, 1979 ar 3 Mai 1979 er mwyn ethol 635 Aelod Seneddol i Dŷ'r Arglwyddi.
Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, 1979 |
|
Nifer a bleidleisiodd | 76% |
---|
| Plaid cyntaf | Yr ail blaid | Y drydedd blaid |
---|
| | | | Arweinydd | Margaret Thatcher | James Callaghan | David Steel |
---|
Plaid | Ceidwadwyr | Llafur | Liberal |
---|
Arweinydd ers | 11 Chwefror 1975 | 5 Ebrill 1976 | 7 Gorffennaf 1976 |
---|
Sedd yr arweinydd | Finchley | Cardiff South East | Roxburgh, Selkirk a Peebles |
---|
Etholiad diwethaf | 277 sedd, 35.8% | 319 sedd, 39.2% | 13 sedd, 18.3% |
---|
Seddi a enillwyd | 339 | 269 | 11 |
---|
Newid yn y seddi | 62 | 50 | 2 |
---|
Pleidlais boblogaidd | 13,697,923 | 11,532,218 | 4,313,804 |
---|
Canran | 43.9% | 36.9% | 13.8% |
---|
Gogwydd | 8.1% | 2.3% | 4.5% |
---|
|
|
Yn y senedd flaenorol roedd James Callaghan a'r Blaid Lafur wedi colli ei mwyafrif seneddol. Gwnaeth Callaghan gytundeb gyda'r Rhyddfrydwyr ac Unoliaethwyr Wlster ynghyd â Phlaid Genedlaethol yr Alban a Phlaid Cymru fel y gall barhau mewn grym. Erbyn Mawrth 1979 roedd wedi colli cefnogaeth a chafwyd pleidlais o ddiffyg hyder. Collodd o un bleidlais er i dri aelod Plaid Cymru: Gwynfor Evans, Dafydd Elis Thomas a Dafydd Wigley ei gefnogi.
Daeth Margaret Thatcher yn Brif Weinidog ar ôl ennill yr etholiad. Roedd gan y Ceidwadwyr 339 o seddi yn Nhŷ'r Cyffredin a chafodd Llafur 269. Cafwyd gogwydd o 5.2% i'r Ceidwadwyr, y mwyaf ers Etholiad Cyffredinol 1945. Yng Nghymru collodd y Rhyddfrydwyr ddwy sedd a chollodd Gwynfor Evans ei sedd yng Nghaerfyrddin; yn yr Alban collodd Plaid Genedlaethol yr Alban naw sedd.
Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, 1979 |
---|
Plaid | Seddi | Etholiadau | % |
---|
Plaid Geidwadol | 339 | 13,697,923 | 43.9 |
Plaid Lafur | 269 | 11,532,218 | 36.9 |
Plaid Ryddfrydol | 11 | 4,313,804 | 13.8 |
Plaid Genedlaethol yr Alban | 2 | 504,259 | 1.6 |
Plaid Undeb Ulster | 5 | 254,578 | 0.8 |
Plaid Cymru | 2 | 132,544 | 0.4 |
Social Democratic a Labour Party | 2 | 126,325 | 0.4 |
Democratic Unionist Party | 3 | 70,795 | 0.2 |
United Ulster Unionist Party | 1 | 39,856 | 0.1 |
Ulster Unionist Annibynnol | 1 | 36,989 | 0.1 |
Llafur Annibynnol | 1 | 27,953 | 0.1 |