Bundesliga yr Almaen
Y Fußball-Bundesliga (Cymraeg: "y Gynghrair Bêl-droed Ffederal") yw prif adran bêl-droed yr Almaen. Mae 18 tîm yn cystadlu yn y gynghrair gyda timau yn disgyn i – ac yn esgyn o – 2. Bundesliga. Mae'r tymor yn rhedeg rhwng Awst a Mai.
.svg.png){kind=logo} | |
| Gwlad | Germany |
|---|---|
| Cydffederasiwn | UEFA |
| Sefydlwyd | 1963 |
| Nifer o dimau | 18 |
| Lefel ar byramid | 1 |
| Disgyn i | 2. Bundesliga |
| Cwpanau |
|
| Cwpanau rhyngwladol | |
| Pencampwyr Presennol | Bayern Munich (28th title) (2021/22) |
| Mwyaf o bencampwriaethau | Bayern Munich (21 titles) |
| Prif sgoriwr | Gerd Müller (365) |
| Partner teledu | List of broadcasters |
| Gwefan | bundesliga.de |
 2021–22 Bundesliga | |
Mae 54 clwb gwahanol wedi cystadlu yn y Bundesliga ers y tymor cyntaf ym 1963 a FC Bayern München yw'r tîm mwyf llwyddiannus ar ôl ennill 26 o bencampwriaethau.
Hanes
Ffurfiwyd y Deutscher Fußball Bund (Cymraeg: Cymdeithas Bêl-droed yr Almaen) (DFB) ar 28 Ionawr 1900 yn Leipzig gydag 86 o glybiau yn aelod. Cyn sefydlu'r Bundesliga roedd pêl-dreod yn yr Almaen yn cael ei chwarae mewn sawl cynghrair amatur gyda'r pencampwyr yn cystadlu mewn gemau ail gyfle am yr hawl i chwarae yn y rownd derfynol a chael eu coroni'n bencampwyr. Y pencapwyr swyddogol cyntaf oedd VfB Leipzig drechodd DFC Prague 7–2 mewn gêm chwaraewyd yn Altona ar 31 Mai 1903[1].
Wedi'r Ail Ryfel Byd a buddugoliaeth annisgwyl Gorllewin yr Almaen yng Nghwpan y Byd 1954 daeth galw am gynghrair genedlaethol gan hyforddwr y tîm, Sepp Herberger ond bu rhaid disgwyl tan 1962 a pherfformiad siomedig y tîm cenedlaethol yng Nghwpan y Byd 1962 cyn i glybiau'r DFB bleidleisio o blaid sefydlu'r Bundesliga.
Y Tymor Cyntaf
Yr 16 tîm cafodd eu dewis i fod yn y Bundesliga ar gyfer y tymor cyntaf oedd Borussia Dortmund, Eintracht Braunschweig, Eintracht Frankfurt, Hamburger SV, Hertha BSC, 1. FC Kaiserslautern, Karlsruher SC, 1. FC Köln, Meidericher SV Duisburg, 1860 München, 1. FC Nürnberg, 1. FC Saarbrücken, FC Schalke 04, VfB Stuttgart a Werder Bremen gydag 1. FC Köln yn dod y pencampwyr cyntaf a Preußen Münster a 1. FC Saarbrücken yn dod y clybiau cyntaf i gwympo allan o'r Bundesliga[2].
Pencampwyr
| Tymor | Pencampwyr | Tymor | Pencampwyr | Tymor | Pencampwyr | Tymor | Pencampwyr | |||
| 1963-64 | 1. FC Köln (1) | 1977-78 | 1. FC Köln (2) | 1991-92 | VfB Stuttgart (2) | 2004-05 | FC Bayern München (18) | |||
| 1964–65 | SV Werder Bremen (1) | 1978-79 | Hamburger SV (1) | 1991-92 | VfB Stuttgart (2) | 2005-06 | FC Bayern München (19) | |||
| 1965-66 | TSV 1860 München (1) | 1979-80 | FC Bayern München (5) | 1992-93 | SV Werder Bremen (2) | 2006-07 | VfB Stuttgart (3) | |||
| 1966–67 | Eintracht Braunschweig (1) | 1980-81 | FC Bayern München (6) | 1993-94 | FC Bayern München (12) | 2007-08 | FC Bayern München (20) | |||
| 1967-68 | 1. FC Nürnberg (1) | 1981-82 | Hamburger SV (2) | 1994-95 | Borussia Dortmund (1) | 2008-09 | VfL Wolfsburg (1) | |||
| 1968-69 | FC Bayern München (1) | 1982-83 | Hamburger SV (3) | 1995-96 | Borussia Dortmund (2) | 2009-10 | FC Bayern München (21) | |||
| 1969-70 | Borussia Mönchengladbach (1) | 1983-84 | VfB Stuttgart (1) | 1996-97 | FC Bayern München (13) | 2010-11 | Borussia Dortmund (4) | |||
| 1970–71 | Borussia Mönchengladbach (2) | 1984-85 | FC Bayern München(7) | 1997-98 | 1. FC Kaiserslautern (2) | 2011-12 | Borussia Dortmund (5) | |||
| 1971-72 | FC Bayern München (2) | 1985-86 | FC Bayern München (8) | 1998-99 | FC Bayern München (14) | 2012-13 | FC Bayern München (22) | |||
| 1972-73 | FC Bayern München (3) | 1986-87 | FC Bayern München (9) | 1999-00 | FC Bayern München (15) | 2013-14 | FC Bayern München (23) | |||
| 1973-74 | FC Bayern München (4) | 1987-88 | SV Werder Bremen (2) | 2000-01 | FC Bayern München (16) | 2014-15 | FC Bayern München (24) | |||
| 1974-75 | Borussia Mönchengladbach (3) | 1988-89 | FC Bayern München(10) | 2001-02 | Borussia Dortmund (3) | 2015-16 | FC Bayern Münchenn (25) | |||
| 1975-76 | Borussia Mönchengladbach (4) | 1989-90 | FC Bayern München (11) | 2002-03 | FC Bayern München (17) | 2016-17 | FC Bayern München (26) | |||
| 1976-77 | Borussia Mönchengladbach (5) | 1990-91 | 1. FC Kaiserslautern (1) | 2003-04 | SV Werder Bremen (4) | 2017-18 |
