Карел Республики
(Карели ҫинчен куҫарнӑ)
![]() | Çак статьяна е уйрăма çĕнĕрен çырмалла, чăваш чĕлхин йĕркисене пăхăнмалла, ытти кăлтăксенчен те хăтăлмалла. Статьяна тата унăн уйрăмне статьясене çырмалли йĕркепе хатĕрлемелле, ăнланманлăха пĕтермелле. |
Карел Республики (лив. карел. Karjalan tazavaldu, чӑн. карел. Karjalan tašavalta, финн. Karjalan tasavalta[1], вепс Karjalan Tazovaldkund; кӗске: Карели[2], Ка́рьяла[2]) — Раççей Федерацийĕнче, Ҫурҫӗр-Анӑҫ федераци тӑрӑхне кӗрекен республика. Тӗп хули - Петрозаводск.
Карел Республики | |||||
| |||||
![]() | |||||
Тĕп хули | Петрозаводск | ||||
---|---|---|---|---|---|
Лаптăкĕ - Пĕтĕмпе | 18 180 520 км² | ||||
Халăх йышĕ - Пĕтĕмпе | 69 614 064 çын патнелле (2020) | ||||
Федераци тăрăхĕ | Çурçĕр-Анăç Федераци Тăрăхĕ | ||||
Экономика регионĕ | Кайри Çĕпĕр | ||||
Регион номерĕ | 10 | ||||
Патшалăх чĕлхисем | вырăс (патшалăх), карел, вепс тата финн (официал) | ||||
Руспублика пуçлăхĕ | Артур Парфенчиков | ||||
Правительство председателĕ | |||||
Патшалăх Канашĕн председателĕ | |||||
Гимн | Карел Республикин гимнĕ | ||||
Вăхăт тăрăхĕ | ГВ +0300 |
Тавралăхĕ
Республика историйĕ
Тапхăр | Ячĕ | Асăрхаттарни |
---|---|---|
VII ĕм. — XI ĕм. | Карели кнеçлĕхĕ (Varšinaiš Karjala) | Патшалăх |
XI ĕм. — 1338 ç. | Карели çĕрĕ | Новгород республики йышĕнчи автономи (1338 çулта после Карели хăй ирĕклĕхне тухасшăн кĕрешнĕшĕн Новгород республики Карели кнеçлĕхĕн автономи статусне çĕнсе илет). |
XVI ĕм. — 27.03.1617 ç. | Корел çурри | Новгород çĕрĕн Вод лаптăкĕ. |
27.03.1617 ç. — 30.08.1721 ç. | Карел херцăклăхĕ | Херцăклăх (ленсемпе графлăхсем) Швеци йышĕнче |
08.06.1920 ç. — 27.07.1923 ç. | Карели Ӗç Коммуни | РСФСР/ССРП йышĕнчи автономи |
25.07.1923 ç. — 31.03.1940 ç. | Карел Автономлă Совет Социализм Республики | РСФСР/ССРП шутĕнчи автономи |
31.03.1940 ç. — 16.07.1956 ç. | Карел-Финн Совет Социализм Республики | ССРП йышĕнчи пĕрлешӳри республика |
16.07.1956 ç. — 11.11.1991 ç. | Карел Автономлă Совет Социализм Республики | РСФСР/ССРП йышĕнче автономи |
11.11.1991 çултанпа | Карел Республики (Карели, Карьяла) | Администрациллĕ-территориллĕ пайĕ РФ йышĕнче (РФ Конституцийĕпе, РФ субъекчĕсем пурĕ те пĕр-пĕринпе тан ирĕк тивĕçлĕ) |
Асăрхавсем
Каçăсем
- Карели Республикин официаллă сайчĕ 2019 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карели Республикин Саккун тăвакан Пухăвĕ 2012 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карели Республики «Пĕтĕм Раççей» хыпар каталогĕнче 2010 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карелири фотографисем 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ.
- Этнос лару-тăрăвĕ, Карелири хирĕçӳсем 2008 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карели Республикин балти-финн халăх этнодемографи атласĕ 2007 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче архивланӑ.
- Олонец кĕперне хыпарĕсем — Карелин XIX ĕмĕрти тата XX ĕмĕр пуçламăшĕнчи çăлкуçĕсем 2007 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карелин интерхастар картти
- Топографи карттисем 2007 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 13-мӗшӗнче архивланӑ.
- Этнические процессы в Карелии
- Карелипе ертсе çӳрекенĕ 2008 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карелин автомобиль порталĕ
Шаблон:Карели
![]() | Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |
🔥 Top keywords: Тĕп страница164170987175819381395Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи494510 çулÇу, 2400 çулИншааллахВикипедиВикипеди:Википеди çинченНибелунг унки4071280Пулăшу:Тупмалли5931228ПулăшуЯтарлă:Свежие правкиДрозд Максим Георгиевич660Википеди:Википеди ăшлăхĕВикипеди:ХыпарсемВикипеди:КанашлуГотсемЛазер1210.myВикипеди:ПорталПельш Валдис Эйженович1282ЙĕкевIКăшăл (спорт хатĕрĕ)