گەلەستێرەی لوولپێچ
گەلەستێریەکەی لوولپێچ جۆرێکگەلەستێرەیە کە وەک پەپکەیەکی خولاوە وایە کە ناوەندەکەی ماسیوە. ئەستێرەکان و گاز، تۆز، ماددەی تاریک و کونی ڕەشی زۆر قورس لە خۆ دەگرێت.[١]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/M101_hires_STScI-PRC2006-10a.jpg/220px-M101_hires_STScI-PRC2006-10a.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg/220px-Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg)
گەلەستێرەکان سەرەتا لە سەدەی ١٨ی زایینی بە دەستی ویلیام ھێرشل تۆمار کران. گەلەستێرەی لوولپێچ یەکەم جار بە دەستی ئێدوین ھابل لە بەرھەمەکەی لە ساڵی ١٩٣٦دا پێناسە کرا. [٢] ئەوان بەپێی شێوەکانیانەوە ناونراون. قۆلەکانی لوولپێچ، ئەو شوێنەن کە ئەستێرە گەرمە کەمتەمەنەکانی لێ ساز دەبێت، کە ئەوەش ھۆکاری ڕووناکتربوونی ئەوان بەرانبەر بە ناوەندی گەلەستێرەیە. ھەندێک لە گەلەستێرە لوولپێچەکان، قۆلی کۆن و زەردییان ھەیە کە ئەستێرە بەتەمەنترەکان لە خۆ دەگرێت.[٣]
نزیکەی ٦٠%ی گەلەستێرەکانی گەردوون لە نزیک ئێمە گەلەستێرەی لوولپێچ و بێڕێسان. ئەوانە زۆرتر لەو شوێنانەی گەردوون پەیدا دەبن کە چڕیی کەمیان هەیە،[٤] و لە هێشووەکانی ناوەندی گەلەستێرەکان زۆر کەمن.