Illinois
Illinois (fonol.:i-l-noj, IL) je savezna država u SAD-u sa površinom od oko 146 000 km2, i preko 12,2 miliona stanovnika. Nalazi se u središtu SAD na području nekadašnjeg "srednjeg zapada". Glavni grad je Springfield (200 000 stanovnika sa predgrađem) a najveći Chicago. Zemljište je plodna ravnica koju su Amerikanci nazivali prerijom te ima kontinentalnu klimu. Illinois je industrijsko-poljoprivredna zemlja sa razvijenom crnom metalurgijom, gradnjom elektroindustrijskih postrojena, hemijskom industrijom i prehrambenom industrijom. U Illinoisu je također zastupljena i proizvodnja mesnih prerađevina, tekstila i kože. Glavni proizvodi su kukuruz, pšenica, krompir, soja itd. Rudna blaga Illinoisa su kameni ugalj, nafta. Illinois je savezna država od 1818. godine.
| Illinois | |||
| State of Illinois (en) | |||
| Savezna država | |||
| |||
| Uzrečica: State sovereignty, national union | |||
| Nadimak: Land of Lincoln; The Prairie State | |||
| Država |  Sjedinjene Američke Države | ||
|---|---|---|---|
| Graniči sa | |||
| Glavni grad | Springfield | ||
| - Koordinate | 39°46′59″N 89°39′0″W / 39.78306°N 89.65000°W | ||
| Najviša tačka | |||
| - Položaj | Charles Mound | ||
| - Nadmorska visina | 376,4 m | ||
| Najniža tačka | |||
| - Položaj | ušće rijeke Ohio | ||
| - Nadmorska visina | 85 m | ||
| Dužina | 629 km | ||
| Širina | 340 km | ||
| Površina | 149.998 km2 | ||
| - Voda | 3,99% | ||
| Stanovništvo | 12.875.255 (procjena 2012) | ||
| Gustoća | 89,4 /km2 | ||
| Osnovan | 21. savezna država | ||
| Datum | 3. decembra 1818. | ||
| Vlada | |||
| - Guverner | Bruce Rauner (R) | ||
| Vremenska zona | UTC-6/-5 | ||
| Poštanski broj | IL | ||
| ISO 3166-2 | US-IL | ||
 Položaj Illinoisa na karti Sjedinjenih Američkih Država | |||
| Veb-sajt: www.illinois.gov | |||
Historija
Prije Evropskog dolaska
Cahokia Indijanci su bili većinski narod u ovom djelu sadašnjeg Illinoisa. Najveći grad se nalazio u blizini sadašnjeg Collinsville-a. Civilizacija je nestala između 1400. i 1500. zbog nepoznatih razloga. Sljedeća moćna indijanska civilizacija koja je došla u ovaj kraj je bila Illiniwek (Illini). Illiniwek su dali Illinoisu ime. U 17. vijeku mnogo Illini-a su nestali zbog napada od Irokeza.
Evropski dolazak
Jacques Marquette i Louis Joliet su bili prvi od Evropljana koji su istraživali sadašnji Illinois. Zbog njihovih istraživanja, Illinois je bio dio Francuskog carstva sve do 1763 kada su Britanci preuzeli vlast. George Rogers Clark je zvanično prozvao Illinois dio Virginiske kolonije 1778. godine. Illinois je postao dio SAD-a 1783. godine. kada je Amerika dobila nezavisnost.
19. vijek
Illinois teritorija je osnovana 3. februara 1803. godine sa glavnim gradom Kaskaskia. 1818. godine, Illinois je postale 21 savezna država Sjedinjenih Američkih Država. Kontroverzna odluka vlade je u zadnju minutu dala "luku Chicago" Illinois teritoriji. Glavni grad je ostao Kaskaskia sve do 1819. kada su odlučili da se predsjedništvo Illinoisa preseli sjevernije u grad Vandalia. Amerikanci su se naseljavali u južni dio vrlo brzo a sjeverni dio Illinois je ostao naseljen sa Indijancima. Tokom godina su se Amerikanci preseljavali sjevernije zbog rasta i potrebe agrikulture. S tim su Amerikanci dalje i dalje iseljavali Indijance.
Neočekivana teška zima 1830 - 1831. je dobila nadimak „Zima dubokog snijega.“ Količina snijega je zatrpalo cijelu državu. Ljudi nisu mogli da putuju od jednog mjesta do drugog zbog količine snijega. Ceste koje su vodile od grada do grada su bile većinski zatrpane. Mnogo turista su morali ostati cijelu zimu. Te godine mnogi stanovnici su umrli zbog hladnoće. 1836 hladno strujanje je prošlo kroz Illinois za vrlo kratko vrijeme. Jezera su se zamrzla za samo nekoliko minuta. Mnogo ljudi je stradalo zbog neočekivane hladnoće.
Illinois se zove "Država Lincolna" (Land of Lincoln) zato što je 16 predsjednik Sjedinjenih Američkih Država, Abraham Lincoln, veći dio života živio u Springfield, Illinoisu. Lincolnova popularnost je rasla i zbog toga je predsjedništvo izglasalo da Springfield postane glavni grad države Illinois.
Illinois u Američkom građanskom ratu
Najveći gradovi
| Grad | Okrug | Stanovnici 1. april 2000 | Stanovnici 1. juli 2004 |
|---|---|---|---|
| Chicago | Cook | 2.896.016 | 2.862.244 |
| Rockford | Winnebago | 150.115 | 152.452 |
| Aurora | Kane | 142.990 | 166.614 |
| Naperville | DuPage | 128.358 | 140.106 |
| Peoria | Peoria | 112.936 | 112.720 |
| Springfield | Sangamon | 111.454 | 114.738 |
| Joliet | Will | 106.221 | 129.519 |
| Elgin | Kane | 94.487 | 97.761 |
| Waukegan | Lake | 87.901 | 91.602 |
| Cicero | Cook | 85.616 | 83.102 |
| Decatur | Macon | 81.860 | 78.751 |
| Arlington Heights | Cook | 76.031 | 75.181 |
| Schaumburg | Cook | 75.386 | 73.346 |
| Evanston | Cook | 74.239 | 74.811 |
| Champaign | Champaign | 67.518 | 70.306 |
| Palatine | Cook | 65.479 | 66.401 |
| Bloomington | McLean | 64.808 | 69.282 |
| Skokie | Cook | 63.348 | 63.965 |
| Des Plaines | Cook | 58.720 | 56.229 |
| Bolingbrook | Will | 56.321 | 66.206 |
| Mount Prospect | Cook | 56.265 | 55.028 |
| Wheaton | DuPage | 55.416 | 54.979 |
| Oak Lawn | Cook | 55.245 | 54.257 |
| Berwyn | Cook | 54.016 | 52.000 |
| Oak Park | Cook | 52.524 | 50.993 |
| Orland Park | Cook | 51.077 | 54.781 |
| Hoffman Estates | Cook | 49.495 | 49.823 |
| Downers Grove | DuPage | 48.724 | 49.302 |
| Tinley Park | Cook | 48.401 | 56.274 |
| Normal | McLean | 45.386 | 49.287 |
Energija
Moglo bi se reći da je nuklearna energija počela u Illinoisu. Chicago Pile-1 bila je prva nuklearna elektrana sa vještačkim nuklearnim reakcijama u prvom nuklearnom reaktoru. Od 2006. Illinois ima šest nuklearnih elektrana s 11 centrala za proizvodnju energije. Prvi je po proizvodnji energije kroz nuklearna sredstva između 31 savezne države koje imaju nuklearne elektrane.
Prijevoz
Zbog lokacije Illinoisa, transport je vema važan. Većina puteva između zapada i istoka vode kroz Illinois.
Međunarodni aerodrom O'Hare (ORD) smješten je u Chicagu. Jedan je od najprometnijih na svijetu, a sjedište je za American Airlines i United Airlines. Aerodrom Midway drugi je najveći u Illinoisu.
