Roue ar Vrezhoned

Ar Vrezhoned eo an anv a reer eus ar pobloù kelt en Enez Vreizh hag a gomze brezhoneg (tud zo a lavar predeneg, hiziv). Britanni e oant da gentañ e latin, Britones goude. Tamm-ha-tamm eo bet dilezet an anv evit komz eus Kembreiz e Kembre, Kerneveuriz e Kernev-Veur, ha Bretoned e Breizh.

Roue ar Vrezhoned

An anv, pe titl, a Roue ar Vrezhoned, zo bet graet eus ar re c'halloudusañ eus Brezhoned Enez Vreizh, ken a-raok an aloubadeg roman, ken war-lerc'h, ha betek aloubidigezh Bro-Saoz (ha Kembre) gant an Normaned.

An anv-se ivez a veze graet eus lod eus rouaned ha duged Breizh en IXvet kantved, met gwelloc'h e kav lod adal neuze, ober anv eus Rouaned ar Vretoned.

Kaoz a vo amañ eus Enez Vreizh kentoc'h eta, war-bouez Riothamus en divije renet en Enez Vreizh hag en douar-bras.

Ugent roue da vihanañ zo bet anvet Roue ar Vrezhoned, ha re all o deus bet titloù tost-kar.

Tud eus Rouantelezh Gwynedd (en hanternoz Kembre) dreist-holl a gaver er roll-mañ, met tud all a gaver ivez, eus Dumnonia (Devon Bro-Saoz dre vras), pe Strat Clut (kreisteiz Bro-Skos) .

Tud anvet Roue ar Vrezhoned (pe un anv damheñvel)

Ezhomm zo da vrezhonekaat ar pennad-mañ : treiñ an traoù manet en ur yezh all, pe lakaat en doare-skrivañ peurunvan ha netra ken, pe ober gant gerioù brezhonekoc'h ivez ouzhpenn.
AnvRenLec'h diazezTitl resisDihellNotennoù
Cunobelinoswar-dro 9- war-dro 41douaroù ar pobloù Trinovantes ha Catuvellauni Roue ar Vrezhoned Suetoniustitl digempred marteze
Cogidubnusdibenn ar Iañ kantveddouaroù ar pobloù Regnenses, Atrebates, ha Belgae Roue Meur ar Vrezhoned (pe marteze: Roue Meur Breizh)enskrivadur marmor e Chichesterkempred, emanvet
(dindan ar Romaned)
Vortigernkreiz ar Vvet kantveddianav Roue ar Vrezhoned (war-dro 449)Bedetitl roet goude
Riothamuswar-dro 469dianav, met e Galia Roue ar Vrezhoned (war-dro 469)Jordanesne dalv marteze nemet evit Brezhoned Galia
Ambrosius Aurelianusdibenn ar Vvet kantvede kreisteiz Enez VreizhTiern [ar Vrezhoned]Gweltaztost kempred
dizanvwar-dro 545dizanvRoue war ar VrezhonedProcopiusPatrom:Factkempred a-walc'h
Maelgwn Gwynedd?-549?GwyneddKing [who] reigned among the BritonsHistoria Britonumpellik goude
Selyf ap Cynan?-war-dro 613Powys Roue ar Vrezhoned (war-dro 613)Annals of Ulstertost kempred
Ceredig ap Gwallogwar-dro 614-617Elmet Roue ar Vrezhoned (e 614)Bedene dalv marteze nemet evit Brezhoned Elmet
Cadwallon ap Cadfan?-634Gwynedd Roue ar Vrezhoned (e 634)BedePatrom:Fact
Idris?-635dianav, marteze Meirionydd Roue ar Vrezhoned (e 635)Annals of UlsterPatrom:Fact
Owain ap Beli?-645Rouantelezh Strat Clut Roue ar Vrezhoned (in 645)Annals of Ulster
Cadwaladr ap Cadwallonwar-dro 654-war-dro 664Gwynedd[King who] reigned among the BritonsHistoria Britonumpell goude
Geraint?670 - war-dro 710DumnoniaRoue Kembreiz (=Brezhoned) (e 710)Anglo-Saxon ChronicleMarteze n'eus kaoz nemet eus Brezhoned Dumnonia
Rhodri Molwynogwar-dro 712-754GwyneddRoue ar Vrezhoned (e 754)Annals of Walesmarteze goude
Cynan ap Rhodri798-816Gwynedd (insecurely from 754)Roue ar Vrezhoned (e 816); ar Roue (e 816)Annals of Ulster; Annals of Wales
Merfyn Frych ap Gwriad825-844GwyneddRoue ar Vrezhoned (e 829); Glorious King of the BritonsHistoria Britonum; Bamberg Cryptogramkempred
Rhodri Mawr ap Merfyn844-878Gwynedd, ha Powys adalek 855, ha Seisyllwg adalek 872 Roue ar Vrezhoned (in 878)Annals of Ulster
Anarawd ap Rhodri878-916GwyneddRoue ar Vrezhoned (e 916)Annals of Wales
Idwal Foel ap Anarawd916-942GwyneddRoue ar Vrezhoned (e 927)William of Malmesbury
Hywel Dda942-950Deheubarth (adalek 920), hag adalek 942 evit Gwynedd ha PowysRoue ar Vrezhoned (e 950)Annals of Ulster hag Annals of Wales
Domnall mac Eogain962-975Rouantelezh Strat ClutRoue ar Vrezhoned (e 973)Annals of Ulster
Maredudd ab Owain986-999Deheubarth and Gwynedd ha PowysRoue ar Vrezhoned (e 999)Brut y Tywysogion
Llywelyn ap Seisyll1005-1023Gwynedd and PowysRoue ar Vrezhoned (e 1023)Annals of Ulster
Iago ab Idwal1023-1039Gwynedd ha PowysRoue ar Vrezhoned (e 1039)Annals of Ulster
Gruffudd ap Llywelyn1039-1063Gwynedd ha Powys, adal 1057 e peurrest WalesRoue ar Vrezhoned (e 1063; e 1058)Annals of Ulster; Brut y Tywysogion
Bleddyn ap Cynfyn1069-1075Gwynedd ha Powys ha SeisyllwgRuler [of the Britons?] (from 1069)Brut y TywysogionPatrom:Fact
Rhys ap Tewdwr1079-1093Deheubarth (insecurely until 1081)Ruler [of the Britons?] (from 1079); [Upholder of the] Kingdom of the Britons (in 1093);Brut y TywysogionPatrom:Fact
Gruffudd ap Cynan1136-1137Gwynedd (insecurely from 1081)Roue Kembre (e 1137)Brut y Tywysogionprobably retrospective
Owain Gwynedd1137-1170GwyneddLeader of the Britons (in 1146); Roue Kembre, Roue Kembreiz , Priñs KembreizBrut y Tywysogion; contemporary charters[1]
Rhys ap Gruffudd1171-1197Deheubarth (adalek 1155)roue Kembre a-bezh (e 1197); Priñs Kembreiz (e 1184), Priñs KembreizBrut y Tywysogion; dihelloù kempred
Llywelyn Fawr1208-1240Gwynedd (adal 1194), adal 1208 Powys, hag adal 1216 DeheubarthPriñs Kembreiz (e 1228), Priñs Kembre (e 1240)Brut y Tywysogion; dihelloù kempredprobably retrospective;
Dafydd ap Llywelyn1240-1246GwyneddPriñs Kembre (adalek 1220)feur-emglev gant Bro-Saoz
Llywelyn ap Gruffudd1258-1282Gwynedd (from 1246), at times also Powys ha DeheubarthPriñs Kembre (in 1264; in 1258; in 1267)Brut y Tywysogion; feur-emglev gant Bro-Saoz; feur-emglev gant Bro-Saoz
Interregnum
Owain Glyndŵr1400-1410Powys Fadog, war-dro 1404-5 Kembre penn-da-benn, war-dro 1409 Gwynedd nemetkenPriñs Kembre (adal 1400)contemporary records e.g. coronation ceremony (1404)

Notennoù


Gwelout ivez