Rozhlad
Rozhlad, поўная назва Rozhlad — Serbski kulturny časopis (Агляд — сербскі культурны часопіс) — грамадска-культурны і літаратурны лужыцкі часопіс, які выдаецца ў Германіі. Выходзіць на верхнялужыцкай і ніжнялужыцкай мовах. Друкуецца ў выдавецтве «Домавіна».
| Rozhlad | |
|---|---|
 | |
 | |
| Арыгінальная назва | в.-луж.: Rozhlad |
| Тып | часопіс |
| Выдавец | Домавіна (выдавецтва) |
| Краіна | |
| Заснавана | 1950 |
| Мова | верхнялужыцкая і ніжнелужыцкая |
| ISSN | 0557-4250 |
| Узнагароды | |
| Вэб-сайт | rozhlad.de |
Гісторыя
На старонках часопіса друкуюцца публіцыстычныя артыкулы, якія тычацца гістарычных і бягучых культурных і палітычных пытанняў грамадскага жыцця лужыцкага народа. Часопіс публікуе паэтычныя творы, эсэ, інтэрв'ю і рэцэнзіі.
Часопіс стаў выходзіць з 1950 года. Выданне стала прамым пераемнікам культурных часопісаў «Łužičan» (1860—1881) і «Łužica» (1882—1937). Першым рэдактарам да 1952 года быў лужыцкі пісьменнік Ота Вічаз. У пачатковы перыяд выдання часопіс быў органам лужыцкай грамадска-культурнай арганізацыі Домавіна.У рэдакцыйную калегію гэтага перыяда ўваходзілі вядомыя лужыцкія пісьменнікі Юрый Брэзан і Фрыда Метшк. З моманта свайго заснавання да 1980 года часопіс прытрымліваўся сацыялістычнага кірунку. У 1950 годзе ў часопісе быў апублікаваны артыкул лужыцкага грамадскага дзеяча Яна Шолты «Naš wulki přećel — Wilhelm Pieck» («Наш вялікі сябар — Вільгельм Пік»), які стаў вызначаючым для сацыялістычнага кірунка выдання. Пасля часопіс стаў друкаваным органам грамадскай арганізацыі «Сербалужыцка-рускага сяброўства».
З моманта свайго ўзнікнення у 1950 годзе выданне захавала сваю перыядычнасць срокам двойчы ў месяц. У наш час часопіс друкуецца ў тыпаграфіі Домавіны «Domowina-Verlag». У 2004 годзе тыраж выдання быў 610 экзэмпляраў — гэта колькасць ахоплівае каля 5 % лужыцкіх гаспадарак[1]. У 2005 годзе выданне згадвалась у дакладзе германскага Міністэрства ўнутраных спраў ў якасці прыклада па рэалізацыі еўрапейскай Канвенцыі па абароне нацыянальных меншасцей[1]. У сувязі з рэдакцыйнымі матэрыяльнымі праблемамі тыраж часопіса паступова памяньшаецца і сярод лужыцкага насельніцтва арганізуюцца розныя акцыі з заклікамі падтрымаць выданне часопіса[2].
Галоўныя рэдактары
- Ота Вічаз (1950—1952)
- Мерчын Новак-Нехарньскі (1952—1969)
- Цырыл Кола (1970—1991)
- Ева-Марыя Чорнакец (1992—2011)
- Рыхард Бігль (2011—2013)
- Віктар Закар (2013—2015)
- Сара Мічкец (2016-)
Узнагароды
- Лаўрэат прэміі імя Якуба Чышынскага (1976).
Зноскі
Літаратура
- Гугнин А. А., Введение в историю серболужицкой словесности и литературы от истоков до наших дней, Российская академия наук, Институт славяноведения и балканистики, научный центр славяно-германских отношений, М., 1997, стр. 158, ISBN 5-7576-0063-2