Філіпа Тальёні
Філіпа Тальёні[6] (італ.: Filippo Taglioni; 5 лістапада 1777, Мілан — 11 лютага 1871, Кома, Італія) — італьянскі танцоўшчык, балетмайстар і балетны педагог, адзін з буйнейшых харэографаў эпохі рамантызму. Бацька Марыі Тальёні і Поля Тальёні.
| Філіпа Тальёні | |
|---|---|
| італ.: Filippo Taglioni | |
 | |
| Дата нараджэння | 5 лістапада 1777[1][2][…], 1777[3] ці 5 лістапада 1778 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 11 лютага 1871[4] |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Carlo Taglioni[d] |
| Жонка | Sophie Karsten[d] |
| Дзеці | Марыя Тальёні і Поль Тальёні |
| Прафесія | артыст балета, харэограф, балетмайстар, настаўнік |
| Тэатр | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
_crowned.svg){kind=small}
Біяграфія
Філіпа Тальёні нарадзіўся ў Мілане. У 1794 годзе пачаў артыстычную дзейнасць. У 1795—1798 гадах быў першым танцоўшчыкам у тэатрах Ліворна, Фларэнцыі, Венецыі, Турына, Мілана. У 1799 годзе выступаў у Парыжы, дэбютаваў у Каралеўскай Акадэміі музыкі і танца ў балеце «Караван», удасканальваў майстэрства ў Ж. Ф. Кулона. У 1802 годзе Тальёні быў запрошаны ў Стакгольм, у трупу Каралеўскага балета Швецыі на пасаду першага танцоўшчыка і балетмайстра. У 1805—1828 гадах працаваў у тэатрах Вены, Каселя, Мюнхена, Штутгарта і інш. У 1830—1836 гадах Філіпа Тальёні балетмайстар Каралеўскай Акадэміі музыкі і танца[7]. Пазней працаваў ў Санкт-Пецярбургу (з 1837 года), тэатрах Германіі, Швейцарыі, Італіі, Аўстрыі, Польшчы.
Пасля 1862 года Філіпа Тальёні пакінуў сцэнічную і выкладчыцкую дзейнасць[7]. Памёр 11 лютага 1871 года.
Творчасць
Філіпа Тальёні — адзін з наватараў харэаграфічнага мастацтва[7]. Яго мастацкія прынцыпы найбольш выразна азначыліся ў балеце «Сільфіда» Ж. Шнейцгофера (1832). У свае пастаноўкі Тальёні ўводзіў жанрава-бытавыя эпізоды, стылізаваныя народныя танцы, элементы пантамімы, першым выкарыстаў танец на пуантах, правёў рэформу балетнага касцюма[7]. Значную частку творчага жыцця Філіпа Тальёні прысвяціў харэаграфічнай адукацыя і сцэнічнай кар’еры дачкі Марыі і многія пастаноўкі былі ажыццёўлены ў разліку на яе выключныя дадзеныя[7].
Сярод пастановак Ф. Тальёні: «Дзева Дуная» (1836), «Марскі рабаўнік» (1840) А. Адана; «Гугеноты» (1836) Дж. Меербера; «Бунт у серале» (1832) Т. Лабара; «Дая, або Партугальцы ў Індыі», «Аглая, выхаванка Амура» (1841), «Герта» (1842) Г. Ф. Келера і іншыя.
Зноскі
Літаратура
- Тальёні // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 409. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Паппе В. М. Тальо́ни (Taglioni) Филиппо // Балет: энциклопедия / Гл. ред. Ю. Н. Григорович. — М.: Советская энциклопедия, 1981. — С. 502. — 623 с. — 100 000 экз. (руск.)
- Рославлева Н. П. Тальо́ни // Театральная энциклопедия. В 5 томах. / Под редакцией С. С. Мокульского (том 1), П. А. Маркова (тома 2—5). — М., Советская энциклопедия, 1961—1967. — Т. 5: Табакова — Яшугин. — М., 1967. — Стб. 38—41. — 1136 стб. с илл., 8 л. илл. — 38 000 экз. (руск.)