ФК Астан Віла

Клуб быў заснаваны ў сакавіку 1874 года ігракамі ў крыкет для таго, каб зімой падтрымліваць спартыўную форму. Да канца 1870-х гадоў «Астан Віла» стала адной з наймацнейшых каманд у Мідлендзе. У 1880 годзе клуб перамог у кубку Бірмінгема, які стаў першым трафеем у гісторыі клуба, у тым жа сезоне каманда пачала выступы ў Кубку Англіі, дзе дайшла да трэцяга раўнда. Таксама ў 1879 годзе быў згуляны першы матч са сваім гістарычным супернікам «Бірмінгем Сіці», які зваўся тады «Смол Гіл». Матч скончыўся перамогай «Смол Гіла» з лікам 1:0. Гэтая падзея паклала пачатак дэрбі другога горада.

У 1878 годзе ў зборную Англіі ўпершыню быў выкліканы ігрок «Астан Вілы» Артур Браўн. У першай палове 1880-х гадоў «Астан Віла» працягвала заставацца наймацнейшай камандай Мідленда, выйграўшы Кубак Бірмінгема 5 разоў у 6 розыгрышах, аднак у Англіі справы ішлі не гэтак добра, найлепшым вынікам у Кубку была стадыя чвэрцьфіналу.

Першы вялікі поспех прыйшоў да клуба ў 1887 годзе, калі ўпершыню быў выйграны Кубак Англіі. Тады ў камандзе гулялі вядомыя ігракі свайго часу, як Арчы Гантэр і Артур Браўн, а «Астан Віла» заваявала сабе рэпутацыю аднаго з лепшых клубаў краіны. У 1888 годзе па ініцыятыве менеджара «Астан Вілы» Уільяма Мак-Грэгара была заснавана першая Футбольная ліга ў свеце. Мак-Грэгар звярнуўся з прапановай да 11 вядучых клубаў краіны. Гэтак з 12 клубаў утварылася ліга, і «Астан Віла» стала ініцыятарам яе заснавання. У першым сезоне каманда заняла 2 месца. Аднак, затым рушыў услед спад, «Астан Віла» заняла ў двух наступных сезонах 8 і 9 месца адпаведна. Затым справы пайшлі крыху лепей, і ў 1892 годзе клуб дабраўся да фіналу Кубка Англіі, дзе з лікам 3:0 атрымаў паражэнне ад «Вест Бромвіч Альбіён». Аднак, аж да 1893 года «Астан Віла» заставалася серадняком чэмпіянату.

У 1894 годзе «Астан Віла» першы раз у сваёй гісторыі стала чэмпіёнам Англіі. Аднак, гэта быў толькі пачатак безумоўнага дамінавання клуба ў краіне. За 7 сезонаў «Астан Віла» перамагла ў чэмпіянаце 5 разоў (1894, 1896, 1897, 1899, 1900) і 2 разы стала ўладальнікам Кубка Англіі (1895 і 1897). Таксама была атрымана трэцяе месца ў 1895 годзе. Толькі ў 1898 годзе клуб застаўся без трафеяў. У 1897 годзе каманда пераехала на стадыён «Віла Парк», на якім гуляе і па гэты дзень. У 1897 годзе быў зроблены залаты дубль, гэта значыць перамога ў Кубку Англіі (у фінале быў абыграны «Эвертан» з лікам 3:2) і чэмпіянаце. У 1898 годзе, паслабіўшыся пасля дубля, каманда заняла 6 месца — адзінае не прызавое за гэтыя гады. Дарэчы, залаты дубль ніхто не здолеў паўтарыць да 1961 года. У наступныя два сезона «Астан Віла» станавілася чэмпіёнам. Да пачатку XX стагоддзя клуб падышоў самым тытулаваным у краіне. У гэты перыяд былі выйграны ўсе матчы супраць «Бірмінгем Сіці». Многія футбалісты тагачаснай «Астан Вілы» былі асноўнымі ігракамі зборнай Англіі, як абаронцы Говард Спенсер, які быў капітанам зборнай Англіі і «Астан Вілы», і былы ігрок «Бернлі» Джымі Кабтры, нападнікі Джон Дэйві, Фрэд Уэлдэн, Білі Гараці, Джо Беч і Джон Кэмпбел. Дагэтуль гэты перыяд застаецца лепшым у гісторыі клуба. З пачаткам новага стагоддзя гегемонія ў Англіі прыйшла да заканчэння.

Пасля чэмпіёнства 1900 года пачаўся наймацнейшы спад, гэта значыць клуб заняў толькі 15-е месца ў 1901 годзе, а пасля гэтага восьмае. Нягледзячы на тое, што ў 1905 годзе быў выйграны Кубак Англіі, дзе ў фінале быў абыграны «Ньюкасл Юнайтэд» аж да 1910 года каманда была сярэдняком чэмпіянату. У сезоне 1909/10 «Астан Віла» досыць нечакана стала чэмпіёнам Англіі. Пачаўся новы ўздым, які працягваўся да Першай сусветнай вайны. З 1910 па 1914 гады «Астан Віла» яшчэ раз была чэмпіёнам, 3 разы сярэбраным прызээрам і раз у 1913 годзе перамагла ў кубку краіны. Гэтыя поспехі сталі магчымымі дзякуючы ўсё яшчэ выступалых за клуб ігракоў Джо Беча і Білі Гараці, а таксама маладых ігракоў, як Гэры Хэмптана і Клема Стэфенсана, які славіўся сваімі дакладнымі перадачамі.

• Чэмпіён Англіі: 7
  • 1894, 1896, 1897, 1899, 1900, 1910, 1981
• Уладальнік Кубка Англіі: 7
  • 1887, 1895, 1897, 1905, 1913, 1920, 1957
• Уладальнік Кубка Лігі: 5
  • 1961, 1975, 1977, 1994, 1996
• Пераможца Лігі чэмпіёнаў:
  • 1982
• Уладальнік Суперкубка Еўропы:
  • 1982
• Уладальнік Кубка Інтэртота:
  • 2001

Станам на люты 2023 года.

№ Паз. Імя Нар. 1 Бр Эміліяна Марцінес 1992 2 Аб Мэці Кэш 1997 3 Аб Дыегу Карлус 1993 4 Аб Эзры Конса 1997 5 Аб Тайран Мінгс 1993 6 ПА Дуглас Луіс 1998 7 ПА Джон Мак-Гін (капітан) 1994 8 ПА Юры Тылеманс 1997 10 ПА Эміліяна Буэндыя 1996 11 Нап Олі Уоткінс 1995 12 Аб Люка Дзінь 1993 14 Аб Пау Торэс 1997 15 Аб Алекс Марэна 1993 16 Аб Калум Чэймберс 1995

№ Паз. Імя Нар. 17 Аб Клеман Лангле 1995 18 Бр Джо Гаўчы 2000 19 ПА Муса Дыябі 1999 22 ПА Нікола Дзаньёла 1999 24 Нап Джон Дуран 2003 25 Бр Робін Ульсен 1990 27 Нап Морган Роджэрс 2002 29 Аб Кейн Кеслер Хейдэн 2002 30 Аб Кортні Хаўс 1995 31 Нап Леан Бейлі 1997 41 ПА Джэйкаб Рэмсі 2001 44 ПА Бубакар Камара 1999 47 ПА Цім Ірагбанам 2003

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме ФК Астан Віла
• Афіцыйны сайт «Астан Вілы» (англ.)
• Неафіцыйны сайт заўзятараў «Астан Вілы» (руск.)