Рудзяне́ц звычайны, Перастрэл[3][4] (Lapsana communis) — від кветкавых раслін роду Рудзянец (Lapsana) сямейства Астравыя (Asteraceae), распаўсюджаны ў Еўразіі. Этымалогія: лац.: communis — «звычайны»[5].
Рудзянец звычайны |
|
Навуковая класіфікацыя |
---|
прамежныя рангі Падсямейства: | Cichorioideae | |
Міжнародная навуковая назва |
---|
Lapsana communis L., 1753 |
|
Апісанне
Аднагадовая або азімая травяністая расліна, вырастае да вышыні 1—1,2 м з прамымі, валасістымі галінастымі сцябламі і празрыстым (не малочным) сокам. Сцяблы залозіста апушаныя. Лісце простае, чаргаванае. Ніжняе лісце на чаранках, верхняе — сядзячае. Ліставыя пласціны 1—15(30) × 1—7(10) см. Кветкавыя кошыкі 5—25(100 і больш). Кветкі жоўтыя. Плод — сухая сямянка (3—5 мм) бурага колеру.
Распаўсюджанне
Афрыка: Алжыр, Марока, Туніс, Партугалія — Мадэйра; Азія: Арменія, Азербайджан, Грузія, Расія, Іран, Ірак, Ізраіль, Іарданія, Ліван, Сірыя, Турцыя, Індыя, Пакістан (інтрадукаваны на Кіпры і ў Кыргызстане); Еўропа: па ўсёй тэрыторыі (у Ісландыі від уведзены ў некалькіх месцах) акрамя Свальдбарда. Уведзены ў Паўночнай Амерыцы (Грэнландыя, ЗША, Канада) і Паўднёвай Амерыцы (Аргенціна, Чылі, Іспанія, Ямайка), Аўстраліі, Новай Зеландыі, Рэюньён, Азорскіх астравах. Засяляе лясы з умеранай колькасцю вільгаці, абароненыя ўчасткі, абочыны дарог, берагі рэк. Святлолюбівая, ценевынослівая расліна[6]. Мезафіт і эўтроф (нітрафіл)[6].
Ва Украіне расце па цяністых месцах, у лясах, у хмызняках, у пасевах і на палях — па ўсёй тэрыторыі (за выключэннем Крыма)[4].
Лекавая расліна[6].
Сінонімы
- Lapsana cancellata Borbás
- Lapsana cancellata var. cancellata
- Lapsana cappadocica Bornm.
- Lapsana communis subsp. communis
- Lapsana communis subsp. pubescens (Hornem.) Arcang.
- Lapsana crispa Willd.
- Lapsana glandulosa (Freyn) Klokov
- Lapsana olympica Candargy
- Lapsana pubescens Hornem.
- Lapsana sylvatica Wallr.
Падвіды
- Lapsana communis subsp. adenophora (Boiss.) Rech.f.
- Lapsana communis subsp. alpina (Boiss. & Balansa) P.D.Sell
- Lapsana communi (M.Bieb.) P.D.Sell
- Lapsana communis subsp. intermedia (M.Bieb.) Hayek
- Lapsana communis subsp. macrocarpa (Coss.) Nyman
- Lapsana communis subsp. pinnatisecta (Sommier & Levier) Greuter
- Lapsana communis subsp. pisidica (Boiss. & Heldr.) Rech.f.
Галерэя
Зноскі
Літаратура
Спасылкі