Канстанцін Лявонавіч Губарэвіч

Скончыў Магілёўскі педагагічны тэхнікум (1927), Дзяржаўны інстытут кінематаграфіі ў Маскве (1932)^[2]. Настаўнічаў, працаваў у газеце «Палеская праўда», на кінафабрыцы Белдзяржкіно і Беларускім радыё, з 1949 — у газеце «Літаратура і мастацтва», на кінастудыі «Беларусьфільм», у 1966—1974 гадах у Міністэрстве культуры Беларусі^[2].

У 1926 годзе дэбютаваў вершамі і апавяданнямі^[2]. Першая кніга — зборнік апавяданняў «Гайда туды і жывыя шрубы» (1930).

Разам з Ісіфам Дорскім напісаў драму пра Канстанціна Заслонава «Цэнтральны ход» (паст. 1948) і лірычную камедыю «Алазанская даліна» (паст. 1949).

Аўтар гістарычна-рэвалюцыйных і ваенна-патрыятычных п’ес «Брэсцкая крэпасць» (паст. 1949, 1953), «Галоўная стаўка» (паст. 1957), «Брэсцкі мір» (паст. 1969), «Партызанская зона» (паст. 1976).

Канстанцін Губарэвіч напісаў даволі шмат драматычных твораў пра жыццё калгаснай вёскі, пра юных сучаснікаў: «Простая дзяўчына» (паст. 1953), «На крутым павароце» (паст. 1956), «Далёкая песня» (паст. 1962), «А куды ж нам падзецца» (паст. 1963), «Першы ўрок», «Салодкі месяц» (паст. 1970), «Даруй мне» (паст. 1980) і іншыя, у якіх выяўляецца вастрыня і драматызм канфліктаў, дынамічнасць сюжэтаў, дакументальнасць грамадскі значных фактаў. Па яго п’есам пастаўлена шмат спектакляў.

Выступаў як кінадраматург: сцэнарыі фільмаў «Баям насустрач» (1932, з Я. Гезіным і К. Мінецам), «Дзяўчынка шукае бацьку» (1958, з Я. Рысам), «Анюціна дарога» (1968), «Паланэз Агінскага» (1971), «Неадкрытыя астравы» (1973).

Драматург першы ў Савецкім Саюзе адкрыў для тэатра тэму гераічнай абароны Брэста. Пачатковы варыянт гераічнай драмы «Брэсцкая крэпасць» пісьменнік стварыў на рубяжы 1940-1950-х гадоў (пад назвай «Цытадэль славы»). Твор напісаны эмацыянальна, ён увесь прасякнуты глыбокім душэўным хваляваннем аўтара. П’еса набыла доўгае сцэнічнае жыццё, атрымала шырокае прызнанне гледачоў у Беларусі і за яе межамі.^[3]

Яе спачатку паставіў Беларускі драматычны тэатр імя Янкі Купалы ў 1950 годзе^[4]. Пазней, пасля дапрацоўкі, у 1953 годзе п’есу паставіў Брэсцкі тэатр імя Ленінскага камсамола Беларусі, дзе спектакль паказаны каля разоў 1000 на працягу 36 гадоў^[5]. «Брэсцкая крэпасць» працяглы час была ў рэпертуары Дзяржаўнага рускага драматычнага тэатра БССР імя М. Горкага, гэту драму ставілі тэатры і па-за межамі Беларусі. У прыватнасці, п’еса ішла на ўкраінскай^[uk] (1954), чувашскай^[ru] (1953) сцэне, ставілася ў Комі АССР^[ru] (1953), Казахстане^[ru] (1970).^[4]

У 1968 годзе аўтар зноў вярнуўся да «Брэсцкай крэпасці» і перапісаў яе амаль нанова, з улікам новых матэрыялаў і фактаў. Адноўленая версія была пастаўлена ў Брэсце пад назвай «Людзі і камяні». Героі сталі знешне больш стрыманымі ў выяўленні сваіх пачуццяў. Зараз драма больш рэалістычная, з суровай праўдзівасцю апавядае пра трагічныя падзеі, гераізм людзей — герояў п’есы.^[3]

• Прэмія Ленінскага камсамола Беларусі (1968).
• Дзяржаўная прэмія Беларусі (1972) за фільмы «Дзяўчынка шукае бацьку», «Анюціна дарога», «Паланэз Агінскага».
• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга (1955).
• Ордэн Дружбы народаў (1976).
• ордэны «Знак Пашаны» (1944, 1967).
• Медалі і ганаровыя граматы.

У 2009 годзе імя Канстанціна Губарэвіча нададзена СШ № 12 у Брэсце, на будынку змешчана мемарыяльная дошка.

• П’есы. — Мн., 1969;
• Анютина дорога: Киноповести. — Мн., 1980;
• Драмы і камедыі. — Мн., 1981.