Джон Роберт Вейн
Джон Роберт Вейн (англ.: John Robert Vane, 29 сакавіка 1927, Тардэбіг, графства Вустэршыр, Вялікабрытанія — 19 лістапада 2004, Кент) — брытанскі фармаколаг, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне ў 1982 годзе разам з С.Бергстрэмам і Б.Самуэльсанам «за адкрыцці, якія датычацца простагландзінаў і блізкіх да іх біялагічна актыўных рэчываў»[7].
| Джон Роберт Вейн | |
|---|---|
| англ.: John Robert Vane | |
 | |
| Дата нараджэння | 29 сакавіка 1927[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 19 лістапада 2004[3][1][…] (77 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | біяхімік, фармаколаг, выкладчык універсітэта |
| Навуковая сфера | фармакалогія |
| Месца працы |
|
| Альма-матар | |
| Навуковы кіраўнік | Geoffrey S. Dawes[d] |
| Вядомы як | аспірын, простагландзіны |
| Член у | |
| Узнагароды |  член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (1974) прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1977)  Каралеўскі медаль[d] (1989) Feldberg Foundation[d] (1980) Крунаўская лекцыя[d] (1993) Baly Medal[d] (1977) |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Біяграфія
Джон Вейн быў адным з трох дзяцей і вырас у прыгарадзе Бірмінгема. Яго бацька, Морыс Вейн, быў сынам рускіх эмігрантаў, а яго маці, Фрэнсіс Вейн, паходзіла з фермерскай сям'і з Вустэршыра[8]. Ён наведваў мясцовую дзяржаўную школу з 5 гадоў, перш чым перайсці ў школу караля Эдуарда ў Эджбастане, Бірмінгем . Ранняя цікавасць да хіміі стала падставай для вывучэння гэтага прадмета ва ўніверсітэце Бірмінгема ў 1944 годзе.
Джон Вейн скончыў універсітэт у Бірмінгеме ў 1946 годзе. З 1946 года ў Оксфардзе, з 1953 года ў Ельскім універсітэце, з 1955 года ў Інстытуце фундаментальных медыцынскіх даследаванняў пры Каралеўскім каледжы хірургаў, з 1973 года дырэктар аддзела даследаванняў і развіцця Фонду Уілкама ў Лондане.
Вейн займаўся вывучэннем фармакалагічных уласцівасцяў аспірыну і паказаў, што яго лячэбнае дзеянне абумоўлена інгібіраваннем актыўнасці ферменту цыклааксігеназы і біясінтэзу простагландзінаў.
Аўтар навуковых прац па вылучэнні простагландзінаў і вывучэнні іх хіміі і біяхіміі.
Доктар філасофіі (1953).
Член Амерыканскай акадэміі навук і мастацтваў.
Джон Вейн ажаніўся ў 1948 годзе з Элізабэт Дафна Пэйдж, і ў іх нарадзілася 2 дачкі.
Памёр 19 лістапада 2004 года ў Princess Royal University Hospital, што ў Кенце, ад доўгатэрміновых ускладненняў, звязаных з пераломамі нагі і сцягна, якія ён атрымаў у маі таго ж года[9].
Узнагароды
Публікацыі
- John Robert Vane (1971). «Inhibition of prostaglandin synthesis as a mechanism of action for aspirin-like drugs.». Nature - New Biology 231 (25): 232-5. PMID 5284360
Зноскі
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).