Дагавор аб Антарктыцы
Дагавор аб Антарктыцы — дагавор, які прадугледжвае дэмілітарызацыю раёна Антарктыды, выкарыстанне яго ў выключна мірных мэтах і ператварэнне ў зону, свабодную ад ядзернай зброі. Дагавор заключаны 1 снежня 1959 года ў Вашынгтоне і набыў моц 23 чэрвеня 1961 года пасля яго падпісання 12 дзяржавамі — першапачатковымі ўдзельнікамі. Галоўная мэта дагавора — забяспечыць выкарыстанне Антарктыкі ў інтарэсах усяго чалавецтва. Таксама прадугледжваецца свабода навуковых даследаванняў і заахвочваецца міжнароднае супрацоўніцтва. Забараняюцца любыя ядзерныя выбухі і захаванні радыеактыўных матэрыялаў у Антарктыцы. На студзень 2010 года удзельнікамі дагавора з'яўляюцца 46 дзяржаў, 28 з якіх з'яўляюцца кансультатыўнымі бакамі.
У 1982 годзе, як частка Сістэмы Дагаворы аб Антарктыцы і выканання яго IX Артыкула, набыла моц Канвенцыя па захаванні марскіх жывых рэсурсаў Антарктыкі (АНТКАМ)[1]. Практычнае ўжыванне палажэнняў гэтай Канвенцыі на практыцы рэгулююцца Камісіяй АНТКАМ, штаб-кватэра якой знаходзіцца ў аўстралійскім горадзе Хобарт у штаце Тасманія.
Краіны — удзельнікі Дагаворы
| Краіна | Дата падпісання | Дата ратыфікацыі | Дата ўступлення ў сілу |
|---|---|---|---|
 Аўстралія | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Аўстрыя | 25 жніўня 1987 | ||
 Аргенціна | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Беларусь | 19 ліпеня 2006 | ||
 Бельгія | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Балгарыя | 11 верасня 1978 | ||
 Бразілія | 16 мая 1975 | ||
 Вялікабрытанія | 1 снежня 1959 | 31 мая 1960 | 23 чэрвеня 1961 |
 Венгрыя | 27 студзеня 1984 | ||
 Гватэмала | 31 ліпеня 1991 | ||
 Германія | 5 лютага 1979 | ||
 Грэцыя | 8 студзеня 1987 | ||
 Данія | 20 мая 1965 | ||
 Індыя | 19 жніўня 1983 | 19 жніўня 1983 | |
 Іспанія | 31 сакавіка 1982 | ||
 Італія | 18 сакавіка 1981 | ||
 КНР | 8 чэрвеня 1983 | 8 чэрвеня 1983 | |
 Калумбія | 31 студзеня 1989 | ||
 КНДР | 21 студзеня 1987 | ||
 Куба | 16 жніўня 1984 | ||
 Нідэрланды | 30 сакавіка 1967 | ||
 Новая Зеландыя | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Нарвегія | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Папуа — Новая Гвінея | 16 верасня 1975 | ||
 Перу | 10 красавіка 1981 | ||
 Польшча | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Рэспубліка Карэя | 28 студзеня 1986 | ||
 СССР | 1 снежня 1959 | 21 чэрвеня 1960 | 23 чэрвеня 1961 |
 Румынія | 15 верасня 1971 | ||
 ЗША | 1 снежня 1959 | 18 жніўня 1960 | 23 чэрвеня 1961 |
 Украіна | 28 кастрычніка 1992 | ||
 Уругвай | 11 студзеня 1980 | ||
 Фінляндыя | 15 мая 1984 | ||
 Францыя | 1 снежня 1959 | 16 верасня 1960 | 23 чэрвеня 1961 |
 Чэхаславакія | 14 чэрвеня 1962 | ||
 Чылі | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Швейцарыя | 24 красавіка 1984 | ||
 Швецыя | 21 студзеня 1987 | ||
 Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка | 23 чэрвеня 1961 | ||
 Японія | 23 чэрвеня 1961 |
- Вялікабрытанія — Злучанае Каралеўства Вялікабрытаніі і Паўночнай Ірландыі.
- Нідэрланды — распаўсюджаны на Нідэрландскія Антыльскія астравы і Сурынам.
- СССР ратыфікаваў Дагавор (Указ Прэзідыума ВС СССР ад 20.10.1960).
- Манголія вядзе перамовы аб далучэнні да Дагавора аб Антарктыцы[2], але на сайтах сістэмы Дагавора аб Антарктыцы інфармацыі пра Манголію як удзельніцу Дагавора няма[3][4].
Зноскі
Спасылкі
- Сакратарыят Дагаворы пра Антарктыку Архівавана 6 снежня 2011.