Варанец (род раслін)

Шматгадовыя карэнішчавыя травы вышынёй 50—75 см, з буйным, двойчы трайчастым лісцем. Сцёблы прамастойныя, разгалінаваныя. Кветкі ў пэндзлях, белага або бела-ружовага колеру. Плод — ягадападобная касцянка чорнага, белага або чырвонага колеру.

Варанец сустракаецца ў Паўночнай Еўропе, на Каўказе і ў Заходняй Сібіры, Манголіі, Кітаі, Японіі, а таксама ў Паўночнай Амерыцы. Расце ў вільготных, цяністых хвойных і змяшаных лясах, на ўзлесках; на сухіх гліністых або глініста-камяністых схілах, цалкам адкрытых месцах або ў рэдкіх зарасніках; на купінах сярод травяных балот, па лясных балотах.

Род падзяляюць на 7 секцый: Actaea, Cimicifuga, Dichanthera, Oligocarpae, Pityrosperma, Podocarpae, Souliea.

Па выніках філагенетычных даследаванняў канца XX — пачатку XXI стагоддзя раней самастойны род Cimicifuga цяпер далучаны да роду Варанец.

Паводле базы даных The Plant List, род уключае 30 відаў^[5]:

• Actaea arizonica (S.Watson) J.Compton [syn. Cimicifuga arizonica S. Watson]
• Actaea asiatica H.Hara
• Actaea austrokoreana (H.W.Lee & C.W.Park) Cubey
• Actaea bifida (Nakai) J.Compton
• Actaea biternata (Siebold & Zucc.) Prantl
• Actaea brachycarpa (P.K.Hsiao) J.Compton
• Actaea cimicifuga L. [syn. Cimicifuga foetida L.]^[6]
• Actaea cordifolia DC. [syn. Actaea rubifolia (Kearney) Kartesz] [syn. Cimicifuga cordifolia (DC.) Torr. & A.Gray]^[7] [syn. Cimicifuga rubifolia Kearney]
• Actaea dahurica (Turcz. ex Fisch. & C.A.Mey.) Franch. [syn. Cimicifuga dahurica (Turcz. ex Fisch. & C.A.Mey.) Maxim.]^[8]
• Actaea elata (Nutt.) Prantl Cimicifuga elata Nutt.^[7]
• Actaea europaea (Schipcz.) [syn. Cimicifuga europaea L. — Клапагон еўрапейскі]^[7]
• Actaea frigida (Royle) Prantl
• Actaea heracleifolia (Kom.) J.Compton [syn. Cimicifuga heracleifolia Kom.]^[7]
• Actaea japonica Thunb. [syn. Cimicifuga acerina (Prantl) Tanaka] [syn. Cimicifuga japonica (Thunb.) Spreng.]
• Actaea kashmiriana (J.Compton & Hedd.) J.Compton
• Actaea laciniata (S.Watson) J.Compton
• Actaea × ludovicii B.Boivin
• Actaea mairei (H.Lév.) J.Compton
• Actaea matsumurae (Nakai) J.Compton & Hedd.
• Actaea pachypoda Elliott^[9][syn. Actaea alba auct.]^[9]
• Actaea podocarpa DC. [syn. Cimicifuga americana Michx.]^[7] [syn. Cimicifuga cordifolia Pursh] [syn. Cimicifuga palmata Michx.] [syn. Cimicifuga podocarpa (DC.) Elliott]
• Actaea purpurea (P.K.Hsiao) J.Compton
• Actaea racemosa L. [syn. Cimicifuga racemosa (L.) Nutt.]^[7]
• Actaea rubra (Aiton) Willd. [syn. Actaea arguta Nutt.] [syn. Actaea neglecta Gillman] [syn. Actaea spicata var. erythrocarpa Fisch.]^[10] [syn. Actaea spicata var. rubra Aiton]
• Actaea simplex (DC.) Wormsk. ex Prantl [syn. Actaea cimicifuga var. simplex DC.] [syn. Cimicifuga simplex (DC.) Wormsk. ex Turcz.]^[7]
• Actaea spicata L. typus^[3] — Варанец коласападобны^[11] [syn. Actaea spicata var. nigra L.]
• Actaea taiwanensis J.Compton, Hedd. & T.Y.Yang
• Actaea vaginata (Maxim.) J.Compton
• Actaea yesoensis (Nakai) J.Compton & Hedd.
• Actaea yunnanensis (P.K.Hsiao) J.Compton

Усе часткі раслін ядавітыя. Дэкаратыўныя, лекавыя і тэхнічныя расліны.

• Варанец // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — С. 510. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
• Воронец // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1. — С. 166. — 563 с. (руск.)

• Воронец: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Энциклопедия декоративных садовых растений (руск.)
• Воронец колосистый // Архив Природы России Архівавана 28 сакавіка 2017. (руск.)
• Genus: Actaea L. // National Plant Germplasm System (англ.)