Асам

Акружаная Гімалаямі з поўначы, паўночнага ўсходу і ўсходу даліна Брахмапутры знаходзіцца ў зоне трапічнага вільготнага мусоннага клімату. Землі штата пакрытыя трапічнымі лясамі, па берагах рэк — паплавы і бамбукавыя гаі. У многіх частках багатых асамскіх экасістэм створаны нацыянальныя паркі і запаведнікі; рэзерваты Казіранга і Манас уключаны ў спіс Сусветнай спадчыны.

Пераважная большасць асамцаў належыць да аўстраазіяцкай, сіна-тыбецкай і індаеўрапейскай моўных сем’яў; высокі ўзровень білінгвізму. Дастаткова высокі (па індыйскіх мерках) узровень пісьменнасці — 63 % (2001): 71,3 % у мужчын, 54,6 % у жанчын.

Асноўная рэлігія — індуізм (65 %); распаўсюджаны таксама іслам (каля 30 %, большая доля толькі ў Джаму і Кашмір), хрысціянства (каля 4 %), анімізм, будызм, сікхізм.

Галоўныя туземныя і афіцыйныя мовы — асамская і бода; бенгальская мова мае афіцыйны статус у асобных раёнах штата.

ВУП штата — 13 млрд долл. (2004). Тэмпы эканамічнага росту невысокія, у 1980-я былі нават адмоўныя. Даход на душу насельніцтва амаль на 40 % ніжэйшы за сярэдні ўзровень па краіне.

Сельская гаспадарка займае 69 % працоўнай сілы і дае 1/3 даходу штата. Галоўная культура — чай. Вырошчваюцца рыс, рапс, гарчыца, бульба, бананы, цытрусавыя, гародніна, спецыі. Ураджайнасць невысокая: напрыклад, рысу — 15 ц/га, у параўнанні з сярэднім па Індыі — 19, Егіптам — 90, ЗША — 72, Кітаем — 61 ц/га (2001).

Перыферыйнае знаходжанне штата стрымлівае развіццё прамысловасці. Добра развіта здабыча нафты і прыроднага газу, у меншай ступені — хімічная і нафтахімічная прамысловасць.

• Джулі Крысці