Анастамоз

Анастамоз (ад грэч. ἀναστόμωσις — адкрытая сувязь) — назва для паўторнага злучэння двух патокаў, якія раней разгалінаваліся, напрыклад крывяносных сасудаў ці жылак ліста. Тэрмін выкарыстоўваецца ў медыцыне, біялогіі, мікалогіі і геалогіі.

Медыцына

Сетка крывяносных сасудаў

Анастамоз — гэта сувязь дзвюх структур[1]. Ён ставіцца да сувязі паміж крывяноснымі сасудамі або паміж іншымі трубчастымі структурамі, напрыклад, сценкамі кішачніка. У крывянозным анастамозе  (англ.), многія артэрыі натуральна анастамізіруюць адна з адной, напрыклад, ніжняя надчэраўная артэрыя  (англ.) (лац.: arteria epigastrica inferior) і верхняя надчэраўная артэрыя  (англ.) (лац.: arteria epigastrica superior).

Крывяносны анастамоз дзеліцца на анастамоз артэрыяльны і вянозны. Артэрыяльны анастамоз уключае ў сябе фактычны артэрыяльны анастамоз (напрыклад, далонныя дугі  (англ.) і падэшвенныя дугі  (англ.)падэшвеннай дугі) і патэнцыйны артэрыяльны анастамоз (напрыклад, каранарны крывазварот  (руск.) і Вілізіеў круг  (руск.)). Прыкладам хірургічнага анастамозу  (англ.) з'яўляецца Y-падобны анастамоз па Ру  (англ.), які прымяняюць пры рэзекцыі сегмента кішкі.

Паталагічны анастамоз з'яўляецца вынікам траўмы ці хваробы і можа ўключаць у сябе вены, артэрыі або кішкі. Яны звычайна называюць свішчы. У выпадках вены ці артэрыі, траўматычныя свіршчы звычайна адбываюцца паміж артэрыяй і венай. Траўматычныя кішачныя свіршчы звычайна адбываюцца паміж двума сценкамі кішачніка (кішачна-кішачныя свішчы) або кішачнікам і скурай. Партакавальны анастамоз  (англ.), насупраць, гэта анастамоз паміж венай партальнай венознай сістэмы  (англ.) і венай сістэмнага крывацёку  (англ.), якая дазваляе крыві абыходзіць печань у пацыентаў з партальнай гіпертэнзіяй  (руск.), што часта прыводзіць да гемарою, варыкознага пашырэння вен стрававода  (англ.) або «галавы медузы»  (англ.)[2].

Біялогія

Эвалюцыя

У эвалюцыі, анастамозам называюць рэкамбінацыю эвалюцыйнай лініі. Звычайна эвалюцыйныя лініі ўяўляюць сабой простае галінаванне з відаў да новых форм. Пры анастамозе віды могуць рэкамбінавацца  (руск.) пасля першага разгалінавання, напрыклад, у выпадку апошніх даследаванняў, было паказана, што радавыя папуляцыі продкаў чалавека і шымпанзэ магчыма крыжаваліся пасля пачатковага разгалінавання[3].

Канцэпцыя анастамозу таксама ставіцца да тэорыі сімбіягенеза, у якой новыя віды выходзяць з утварыння новых сімвалічных адносін.

Мікалогія

У мікалогіі, анастамозам называюць зліццё паміж галінамі аднаго і таго ж або розных гіфаў[4].

Зноскі