Нямецкая хваля

«Нямецкая хваля» (НХ; ням. Deutsche Welle, DW) — дзяржаўная радыёстанцыя Нямеччыны, заснаваная ў траўні 1953 г. у Кёльне (зямля Паўночны Райн — Вэстфалія) для замежнага вяшчаньня. У 2003 г. сядзібу перамясьцілі ў Бон. На 2016 г. падавала навіны на 10 мовах Азіі (арабская, бэнгальская, гіндзі, дарыйская, інданэзійская, кітайская, пуштунская, пэрсыдзкая, турэцкая, урду), 3 мовах Афрыкі (амхарская, суахілі, хаўса) і 14 мовах Эўропы (альбанская, ангельская, баўгарская, гішпанская, грэцкая, македонская, нямецкая, партугальская, польская, расейская, румынская, сэрбскахарвацкая, украінская, француская). Радыёвяшчаньне ажыцьцяўлялася на кароткіх хвалях і праз спадарожнік на 9 мовах: амхарскай (Этыёпія), ангельскай, грэцкай, дарыйскай (Аўганістан), партугальскай, пуштунскай, суахілі (Кенія, Танзанія, Уганда), францускай і хаўса (Нігер, Нігерыя). Мае ў падпарадкаваньні аднайменны(de) спадарожнікавы тэлеканал, заснаваны 1 красавіка 1992 году ў Бэрліне. Налічвала звыш 3000 супрацоўнікаў з 60 краінаў.

«Нямецкая хваля»

Лёга з 2012 г.
ГорадБон
КраінаНямеччына
СлоганЗроблена для розумаў
ФарматНавіновы
Частасьць15530 кілягэрц
МачтаНаўэн(de) (зямля Брандэнбург)
Магутнасьць500 кіляват (2016)
Час вяшчаньня11 гадзінаў (3:00-8:00, 13:00-19:00 UTC)
Зона вяшчаньняАўганістан, Афрыка, Мадагаскар
Пачатак працы3 траўня 1953 (71 год таму)
Доля4,2% (2007)[1]
ЗаснавальнікУрад Нямеччыны
УласьнікЗгуртаваньне радыёвяшчальнікаў Нямеччыны(de)
КіраўнікіПэтэр Лімбург(de)
Сайтdw.com
Twitterdw_deutsch
Facebookdw.deutschewelle
YouTubedeutschewelle
Он-лайн-трансьляцыяakamaihd.net
Сядзіба ў Боне (2014 г.)

Беларусь

2 сьнежня 2005 г. а 20:30 радыё «Нямецкая хваля» пачало беларускамоўнае вяшчаньне на сярэдніх хвалях і частасьці 1555 кілягэрц[2] у выглядзе 15-хвіліннай перадачы «Беларуская хроніка». 1 красавіка 2009 г. выпуск перадачы «Беларуская хроніка» спынілі[3]. Да кастрычніка 2009 г. бэрлінская тэлестудыя «Нямецкай хвалі» пачала выпускаць 4 беларускамоўныя тэлеперадачы («Будучыня», «На колах», «Эўрамакс» і «Эўропа сёньня»), што паказвалі зь серады па суботу на спадарожнікавым тэлеканале «Белсат» (Варшава, Польшча)[4]. Да 2013 г. выпуск тэлеперадачаў спынілі.

28 кастрычніка 2021 году сайт НХ заблякавалі ў Беларусі[5].

Радыёстудыя ў Боне (2006 г.)

У сакавіку 2022 году суд Цэнтральнага раёну Менску прызнаў экстрэмісцкімі матэрыяламі Telegram-канал «DW Беларусь» і лягатып Нямецкай хвалі[6]. У красавіку 2024 году Міністэрства ўнутраных справаў Рэспублікі Беларусь абвясьціла «DW Беларусь» экстрэмісцкім фармаваньнем[7].

Замежныя перадавальнікі

На 2016 г. радыёстанцыя выкарыстоўвала 7 замежных радыёперадавальнікаў.

Мінуўшчына

3 траўня 1953 г. у Кёльне (Заходняя Нямеччына) дзяржаўная радыёстанцыя «Нямецкая хваля» пачала вяшчаньне на кароткай хвалі даўжынёй 25 мэтраў з частасьцю 11,795 кілягэрц з урачыстага звароту 1-га прэзыдэнта Фэдэратыўнай Рэспублікі Нямеччына Тэадора Гойса (1949—1959). Першая перадача ажыцьцяўлялася з 11:30 да 14:30 са студыі «Паўночна-заходняга нямецкага радыёвяшчаньня»(de) (Кёльн), заснавага ў траўні 1945 году. 11 чэрвеня 1953 г. Згуртаваньне радыёвяшчальнікаў Нямеччыны(de) падпісала з «Паўночна-заходнім нямецкім радыёвяшчаньнем» («ПЗНР») пагадненьне аб кіраваньні радыё «Нямецкая хваля». У 1954 г. запусьцілі 5-хвіліннае вяшчаньне на ангельскай, гішпанскай, партугальскай і францускай мовах. У 1955 г. «Нямецкая хваля» перайшла ў кіраваньне вылучанага з «ПЗНР» «Заходненямецкае радыёвяшчаньня»(de) (Кёльн). У 1956 г. радыёстанцыя займела першы ўласны радыёперадавальнік у г. Юліх(de), што на захад ад Кёльна. У 1959 г. запусьцілі вяшчаньне на арабскай мове. У 1960 г. «Нямецкая хваля» стала самастойнай радыёстанцыяй. 7 чэрвеня 1962 г. уступіла ў Згуртаваньне радыёвяшчальнікаў Нямеччыны(de).

Былая сядзіба ў Кёльне (2003 г.)

У 1965 г. пры «Нямецкай хвалі» адчынілі навучальны асяродак для радыёжурналістаў з Азіі, Афрыкі і Лацінскай Амэрыкі. Першымі навучэнцамі ў Кёльне сталі 3 радыётэхнікі дзяржаўнага радыё «Руанда»(en) (Кігалі). У 1970 г. у Заходнім Бэрліне адчынілі навучальны асяродак у галіне тэлебачаньня, у партугальскім горадзе Сініш(pt) (Сітубальская акруга) пусьцілі радыёперадавальнік. 10 красавіка 1972 г. у Баварыі запусьцілі перавадальнік Вэрташталь(de) магутнасьцю 500 кіляват. У 1974 г. нямецкая служба радыё перайшла на кругласодневае вяшчаньне, пачаў працу радыёперадавальнік на Мальце. У 1975 г. у брытанскай калёніі Антыгуа (цяпер Антыгуа і Барбуда) адчынілі перадавальнік сумесна з Брытанскай вяшчальнай карпарацыяй. У 1987 г. навучальны асяродак выпусьціў 1000-га навучэнца.

Уваход у сядзібу ў Бэрліне (2008 г.)

У 1990 г. у навучальным асяродку ў галіне тэлебачаньня прайшлі падрыхтоўку 12 тэлежурналістаў Вугоршчыны і Польшчы. У жніўні 1990 г. адбылося падпісаньне пагадненьня аб супрацы з Маскоўскім радыё. У 1991 г. савецкія радыёглушыльнікі пад Іркуцкам, Куйбышавам і Новасыбірскам пераабсталявалі для перадачы радыёсыгналаў «Нямецкай хвалі» на Азію. У 1992 г. падрыхтоўку прайшлі журналісты індыйскага дзяржаўнага радыё «Нябесны голас»(hi) (Нью-Дэлі), сэрбскахарвацкую службу радыё падзялілі на сэрбскую і харвацкую. 1 ліпеня 1993 г. радыё «Вяшчаньне Нямеччыны»(de) (Кёльн) перадало «Нямецкай хвалі» службы на 11 эўрапейскіх мовах.

Лягатып 1995-2012 гг.

У 1994 г. «Нямецкая хваля» мела звыш 2200 супрацоўнікаў. У верасьні 1994 г. радыёстанцыя займела сайт dwelle.de, зь якога ў 1995 г. пачала сеціўнае радыёвяшчаньне. У 1998 г. расейскамоўнае вяшчаньне павялічылі з 8 да 13 гадзінаў на дзень, нямецкамоўнае — скарацілі да 4 гадзінаў. У 2001 г. адбыўся пераход у новы дамэн dw-world.de. У 2012 г. сайт займеў дамэн dw.de, гадавы каштарыс склаў каля 271 млн эўра. 22 чэрвеня 2015 г. радыёстанцыя перайшла на сучасны дамэн у сеціве (dw.com), набыты ў 2013 годзе. У 2014 г. каштарыс склаў 323,8 млн эўра, зь іх 311,4 млн эўра (96%) дзяржаўных сродкаў[9].

Арабская рэдакцыя радыё (1960 г.)

Кіраўнікі

  • Ота Вэзэман(de) (12 кастрычніка 1960 — 29 лютага 1968)
  • Вальтэр Штайгнэр (2 сакавіка 1968 — 29 лютага 1980)
  • Конрад Алерс(de) (1 сакавіка — 8 сьнежня 1980)
  • Гайнц Фэльгаўэр(de) (выканаўца абавязкаў; 19 сьнежня 1980 — 30 чэрвеня 1981)
  • Кляўс Шуц(de) (1 ліпеня 1981 — 30 чэрвеня 1987)
  • Гайнц Фэльгаўэр (1 ліпеня 1987 — 30 чэрвеня 1989)
  • Дытэр Вайрых(de) (1 ліпеня 1989 — 31 сакавіка 2001)
  • Райнгард Гартштайн (в.а.; 1 красавіка — 30 верасьня 2001)
  • Эрык Бэтэрман(de) (1 кастрычніка 2001 — 30 верасьня 2013)
  • Пэтэр Лімбург(de) (з 1 кастрычніка 2013)

Мовы вяшчаньня

НазоўГод пачаткуГод сканчэньня
Нямецкая1953
Ангельская1954
Француская
Гішпанская
Партугальская
Арабская1959
Пэрсыдзкая1962
Турэцкая
Расейская
Польская
Чэская2000
Славацкая2000
Вугорская2000
Сэрбскахарвацкая
Суахілі1963
Хаўса
Інданэзійская
Баўгарская
Румынская
Славенская
Грэцкая1964
Гіндзі
Бэнгальская
Урду
Італьянская1998
Кітайская1965
Амхарская
Японская19692000
Македонская
Пуштунская1970
Дарыйская
Дацкая19931998
Нарвэская
Нідэрляндзкая
Альбанская1992
Украінская2000
Беларуская20052009

Крыніцы

Вонкавыя спасылкі