Алекшыцы
Але́кшыцы[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Бераставічанцы. Цэнтар сельсавету Бераставіцкага раёну Гарадзенскай вобласьці. Знаходзяцца за 18 км на поўнач да Вялікай Бераставіцы, за 40 км ад Горадні; за 28 км ад чыгуначнай станцыі Пагранічны, на аўтамабільнай дарозе Горадня — Баранавічы.
| Алекшыцы лац. Alekšycy | |
 Царква-мураўёўка | |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Гарадзенская |
| Раён: | Бераставіцкі |
| Сельсавет: | Алекшыцкі |
| Насельніцтва: | 814 чал. (2010) |
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 1511 |
| Паштовы індэкс: | 231784 |
| Нумарны знак: | 4 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 53°25′0″ пн. ш. 23°55′0″ у. д. / 53.41667° пн. ш. 23.91667° у. д. 23°55′0″ у. д. / 53.41667° пн. ш. 23.91667° у. д. |
Алекшыцы на мапе Беларусі ±   Алекшыцы | |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы | |
Алекшыцы — даўняе мястэчка[2] гістарычнай Гарадзеншчыны (частка Троччыны).
Гісторыя
Вялікае Княства Літоўскае
Упершыню Алекшыцы ўпамінаюцца ў XVI стагодзьдзі. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў яны ўвайшлі ў склад Гарадзенскага павету Троцкага ваяводзтва.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
.jpg)
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Алекшыцы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Гарадзенскім павеце. У пачатку XX стагодзьдзя тут было 50 будынкаў, школа і царква.
За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Алекшыцы занялі войскі Нямецкай імпэрыі.
Найноўшы час
25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Алекшыцы абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яны ўвайшлі ў склад Беларускай ССР. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Алекшыцы апынуліся ў складзе міжваенннай Польскай Рэспублікі, у Ваўкавыскім павеце Беластоцкага ваяводзтва. У гэты час існавалі аднайменныя вёска (34 жылыя будынкі) і фальварак (4 будынкі).
У 1939 годзе Алекшыцы ўвайшлі ў БССР, дзе ў 1940 годзе сталі цэнтрам сельсавету. На 1994 год у вёсцы быў 291 двор. У другой палове 2000-х гадох Алекшыцы атрымалі афіцыйны статус «аграгарадку».
Насельніцтва
Дэмаграфія
- XX стагодзьдзе: 1902 год — 368 чал.[3]; 1921 год — 205 чал. у вёсцы Алекшыцах, зь іх паводле нацыянальнасьці: 185 беларусаў, 13 палякаў і 7 іншых; паводле веры: 192 праваслаўныя, 11 каталікоў, 2 іншых (хрысьціяне); 50 чал. у фальварку Алекшыцы, зь іх паводле нацыянальнасьці: 22 беларусы, 15 палякаў і 12 жыдоў і 1 іншых; паводле веры: 23 праваслаўныя, 15 каталікоў і 12 юдэяў[4]; 1994 год — 826 чал.[5]; 1999 год — 813 чал.
- XXI стагодзьдзе: 2010 год — 814 чал.
Інфраструктура
У Алекшыцах працуюць сярэдняя школа, дом культуры, бібліятэка, пошта. Побытавыя паслугі надае пральня[6].
Эканоміка
Турыстычная інфармацыя
Славутасьці
- Царква Покрыва Багародзіцы (1865—1871; мураўёўка)
Страчаная спадчына
- Царква (XVIII ст.; Сьвяты Пасад)
Асобы
- Ігнаці Якуб Масальскі (1727—1794) — рэлігійны, грамадзкі й палітычны дзяяч Рэчы Паспалітай, мэцэнат
- Восіп Кавалеўскі (1801—1878) — філёляг, адзін з заснавальнікаў манголазнаўства ў Расеі, акадэмік Пецярбурскай Акадэміі навук, прафэсар; сябра таварыстваў філяматаў і філярэтаў
Крыніцы
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 1: А — Аршын. — 552 с. — ISBN 985-11-0036-6
- Соркіна І. Мястэчкі Беларусі ў канцы ХVІІІ — першай палове ХІХ ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XV, cz. 2: Januszpol — Wola Justowska. — Warszawa, 1902.