Tok Pisin

An Tok Pisin (English: /tɒk ˈpɪsɪn/,[1][2] Tok Pisin /ˌtok piˈsin/[5]) sarong tataramon na kreole na ipinagtataram sa kabilugan kan Papua New Guinea. Opisyal ining tataramon kan Papua New Guinea asin an pinakaginagamit na tataramon sa nasyon. Alagad, nasa parte kan Sulnupan, Golpo, Sentral, Probinsya nin Oro asin mga Probinsya nin Sola' Milne, igwa nin mas halipot na historya an paggamit kan Tok Pisin, asin mas diit na pankalawakan, lalong-lalo na sa mga gurang na tawo. Mantang garo nag-uuswag ini bilang sarong pankalakal nin pidgin, naging sarong naiibang tataramon an Tok Pisin sa sadiri kaining karapatan. Pirmi ining tinutukdo kan Anglopono bilang "Bagong Pidyin na Guinea" o "Pidyin na Ingles".[nangangaipo nin toltolan]

Tok Pisin
Tok Pisin
Pagsayod/tɒk ˈpɪsɪn/[1][2]
Subong saPapua Nueba Guinea
Subong na mga parataram
120,000 (2004)[3]
4 milyon L2 na mga parataram (mayong petsa)[4]
Kreoleng Ingles
  • Pasipiko
    • Pidyin na Melanesyano
      • Tok Pisin
Iskriturang Latin (alpabetong Tok Pisin)
Pidgin Braille
Opisyal na kamugtakan
Opisyal na tataramon sa
 Papua New Guinea
Mga kodigo nin tataramon
ISO 639-2tpi
ISO 639-3tpi
Glotologotokp1240
Linguaspero52-ABB-cc
Pwedeng igwang mga simbolong IPA phonetic sa Unicode sa pahinang ini. Hilingon an IPA chart para sa Ingles para sa lyabeng sa pagtaram basado sa Ingles.

Halimbawa kan Tok Pisin

An Ama niamo sa Tok Pisin:

Papa bilong mipela
Yu stap long heven.
Nem bilong yu i mas i stap holi.
Kingdom bilong yu i mas i kam.
Strongim mipela long bihainim laik bilong yu long graun,
olsem ol i bihainim long heven.
Givim mipela kaikai inap long tude.
Pogivim rong bilong mipela,
olsem mipela i pogivim ol arapela i mekim rong long mipela.
Sambai long mipela long taim bilong traim.
Na rausim olgeta samting nogut long mipela.
Kingdom na strong na glori, em i bilong yu tasol oltaim oltaim.
Tru.

An Ama Niamo sa Bikol Sentral

Ama Niamo
na yaon Ka sa langit,
sambahon ang ngaran Mo,
mapasamuya an kahadean Mo,
kuyugon an boot Mo
digdi sa daga nin siring sa langit.
An samong kakanon sa aro-aldaw itao Mo samuya ngonyan
asin patawaron Mo kami kan samong mga kasalan,
siring kan pagpatawad niamo sa mga nagkasala samuya.
Hare kami pabayae na madaog nin sogot ,
alagad agawon Mo kami sa maraot.
para saimo an kahadean, an kapangyarihan, asin an kaomawan, ngunyan asin sagkod pa man.
Amen.

Mga tala

Mga toltolan

  • Mihalic, Francis (1971). The Jacaranda Dictionary and Grammar of Melanesian Pidgin. Milton, Queensland: Jacaranda Press. ISBN 978-0-7016-8112-8. OCLC 213236. 
  • Murphy, John Joseph (1985). The Book of Pidgin English (6th ed.). Bathurst, New South Wales: Robert Brown. ISBN 978-0-404-14160-8. OCLC 5354671. 
  • Smith, Geoff P. (2002). Growing Up With Tok Pisin: Contact, Creolization, and Change in Papua New Guinea's National Language. London: Battlebridge Publications. ISBN 978-1-903292-06-8. OCLC 49834526. 
  • Dutton, Thomas Edward; Thomas, Dicks (1985). A New Course in Tok Pisin (New Guinea Pidgin). Canberra: Australian National University. ISBN 978-0-85883-341-8. OCLC 15812820. 
  • Wurm, S. A.; Mühlhäusler, P. (1985). Handbook of Tok Pisin (New Guinea Pidgin). Pacific Linguistics. ISBN 978-0-85883-321-0. OCLC 12883165. 
  • Nupela Testamen bilong Bikpela Jisas Kraist (in Tok Pisin). The Bible Society of Papua New Guinea. 1980. ISBN 978-0-647-03671-6. OCLC 12329661. 
  • Volker, C.A. (2008). Papua New Guinea Tok Pisin English Dictionary. South Melbourne: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-555112-9

Mababasa pa lalo

  • Throwim Way Leg by Tim Flannery

Mga panluwas na takod