Рунет
Рунет[1] (рус телле Интернет, рус Интернеты) — Интернетта рус телле сайттарҙың бер өлөшө. Бөтә континенттарға, шул иҫәптән Антарктидаға ла таратылған, әммә башлыса БДБ илдәрендә, айырыуса Рәсәйҙә һәм Украинала тупланған. 2018 йылдың февраленә ҡарата, W3Techs компанияһы үткәргән тикшеренеүҙәргә ярашлы, донъялағы 10 миллион самаһы иң популяр интернет-сайттың 6,8 проценты рус телен файҙалана. 2013 йылдан рус теле Интернетта популярлығы буйынса инглиз теленән (51,3 %) һуң икенсе урында тора[2].
| Рунет | |
| Нигеҙләү датаһы | 1997 |
|---|---|
| Кем хөрмәтенә аталған | .ru һәм компьютерная сеть[d] |
| Дәүләт |  Рәсәй |
| Асыусы йәки уйлап табыусы | Раффи Асланбеков[d] |
| Юғары кимәлдәге интернет-домен | .ru, .su, .MOSCOW[d], .рф, .рус[d], .москва[d], .ua[d], .by[d], .kz[d], .қаз[d] һәм .укр[d] |
| Өлөшләтә тура килә | Рунет[d] |
 Рунет Викимилектә | |
Рус телен айырыуса йыш файҙаланған домендар: .su, .ru, .рф, .рус, .дети, .ua, .by, .kz, .com, .org. Домен адрестары (IDN), мәҫәлән, өлөшләтә — .su һәм.com, тулыһынса — .рф рус телендә теркәлә ала. Рус телле популяр сайттарҙың бөтәһе лә БДБ илдәре домендарында урынлашмаған. Мәҫәлән, «ВКонтакте» социаль селтәре ВКонтакте vk.com доменын, ә Урыҫ Википедияһы ru.wikipedia.org доменын ҡуллана.
Рус телле баҙар ярайһы уҡ ҙур. Әйтәйек, Рәсәйҙең Рәсәйҙә, Украинала, Ҡаҙағстанда, Беларуста һәм Төркиәлә генә эшләгән Яндекс интернет-компанияһы рус телле файҙаланыусылар менән донъяның бөтә эҙләү системалары араһында 4-се урынды[3] биләй.
Рунет
Рунет («ru» — Рәсәй, рус теле йәки домен исеме + «net» — селтәр коды) — Интернет өлөшө. Терминдың аныҡ бер төшөнсә генә аңлатҡан билдәләмәһе юҡ.
Төрлө билдәләмәләргә ярашлы, Рунет — ул:
- рус Интернеты (рус телле һәм/йәки Рәсәйгә төбәлгән сайттар)[4] (Интернеттың бөтә домендарында);
- рф, su, ru, am, az, by, ge, kg, kz, md, ua, укр, uz[5] домендарындағы серверҙар;
- Интернет селтәренең Рәсәй өлөшө[6] (был билдәләмәне Рәсәйҙең дәүләт структуралары өҫтөн күрә[7][8][9]);
- .ru[10] доменындағы Интернет.
Иҫкәрмәләр
Һылтанмалар
- История развития российского интернета. Справка
- Евгений Горный: Летопись русского Интернета: 1990—1999 (4-е издание опубликовано 14 марта 2007 в «Сетевой Словесности»)
- Интервью Алексея Солдатова о рождении Рунета 2012 йыл 30 ноябрь архивланған.
- Интервью с Алексеем Рудневым 2017 йыл 2 ноябрь архивланған. (опубликовано 1 ноября 2004)
- Опрос ФОМ «Интернет в России», выпуск 11, весна 2005
- Экономика Рунета 2013—2014 2016 йыл 8 март архивланған.
- Исследование безопасности коммерческих сайтов Рунета 2015 год 2017 йыл 16 февраль архивланған.