Мәскәү хореография академияһы
Мәскәү дәүләт хореография академияһы — юғары профессиональ белем биреү федераль дәүләт бюджет мәғариф учреждениеһы, Рәсәйҙең иң боронғо театр юғары уҡыу йорто.
| Мәскәү хореография академияһы | |
| Нигеҙләү датаһы | 1773 |
|---|---|
| Рәсми атамаһы | Московське академічне училище Мінкультури СРСР, Московський державний хореографічний інститут, Московська державна академія хореографії, Moskva Dövlət Xareoqrafiya Akademiyası, Moskva Dövlət Xareoqrafiya İnstitutu һәм DABT Xareoqrafiya Məktəbi |
| Дәүләт |  Рәсәй[1] |
| Административ-территориаль берәмек | Хамовники[d] |
| Уҡыусылар һаны | 920 |
| Алыштырған | Мәскәү театр училищеһы[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |  |
| Входит в состав списка памятников культурного наследия | Q27603079? |
| Мираҫ статусы | объект культурного наследия России федерального значения[d][2] |
| Адрес | 2-я Фрунзенская ул., 5 |
| Рәсми сайт | balletacademy.ru |
 | |
 Мәскәү хореография академияһы Викимилектә | |
МГАХ 1773 йылда Тәрбиәүи йортта «театр бейеүе кластары» булараҡ барлыҡҡа килә, һәм унан һуңғы йылдарҙа исеме бик күп үҙгәрештәр кисерә, 1806 йылда уҡ исеме «Мәскәү император училищеһы» тип үҙгәртелә. РГАЛИ. Шулай итеп, хореография академияһы 114 йыл дауамында, 1920 йылда исеме «Дәүләт балет мәктәбе тураһында положение»ға ярашлы үҙгәргәнгә тиклем, исемләнә, ә 1931 йылдың 28 авгусында мәктәп «ГАБТ ҡарамағындағы Дәүләт Мәскәү балет техникумы» итеп үҙгәртелә. Артабанғы йылдарҙа белем биреү учреждениеһы «ГАБТ-тың Хореография училищеһы» (21.07.1937), «Бөтә Союз сәнғәт комитетының Хореография училищеһы (1953 йылдан алып)» (17.08.1948), «Мәҙәниәт һәм сәнғәт эштәре буйынса федераль дәүләт академия рус дәүләт академия драма театры ГАБТ-тың Хореография училищеһы» (04.08.1959), «СССР Мәҙәниәт министрлығының Мәскәү академия училищеһы (МАХУ)» (10.03.1961), «Мәскәү дәүләт хореография институты», (26.01.1987) һәм тик 1995 йылда Мәскәү дәүләт хореография академияһы (05.05.1995) үҙгәртелә, ә биш ай үтеүгә, 1995 йылдың 9 октябрендә, Мәскәү хореография училищеһы Мәскәү дәүләт хорелграфия академияһына ҡушыла.
Тарихы
Екатерина II Указы менән 1773 йылда Мәскәү тәрбиәүи йорто ҡарамағында нәфис сәнғәт кластары ойошторола, уларҙың составына инеү һәм бейеү класы инә. 1783 йылда Екатерина II театр менән идара итеү өсөн айырым комитет ойоштороу тураһында рескриптҡа ҡул ҡуя. Рескриптың 16 пунктында рескрипта ошолай тип яҙылған:
 | Под ведение комитета и директора иметь школу, в которой российские обоего пола должны учиться и приуготовляемы быть к театру Российскому, к музыке, к танцеванию и к разным мастерствам при театрах необходимо нужных. |  |
Тәүге сығарылыш 1779 йылда була. 1784 йылда кластар — Петровский театры, 1806 йылда Мәскәү император театр училищеһы итеп үҙгәртелә һәм Император театрҙары контораһы ҡарамағына тапшырыла.
1920—1961 йылдарҙа уҡыу йорто бер нисә тапҡыр исем алмаштырған, әммә бөтә исемдәрҙә лә «ГАБТ» — ҙур театр телгә алына. 1961 йылдан «СССР Мәҙәниәт министрлығының Мәскәү академия училищеһы», 1987 йылдан — «Мәскәү дәүләт хореография институты», 1995 йылдан — «Мәскәү дәүләт хореография академияһы»[3].
1968 йылда архитекторҙар В.Лебедев һәм А. Ларина 2-се Фрунзенский урамында Академияның биналары комплексы төҙөй, шуның өсөн архитекторҙар архитектура өлкәһендә РСФСР-ҙың Дәүләт премияһына лайыҡ булдылар
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәр
Кафедралар
— Классик бейеү кафедраһы
— Классик һәм дуэт бейеүҙәре кафедраһы
— Халыҡ-сәхнә, тарихи-көнкүреш һәм заманса бейеүҙәре кафедраһы
— Хореография һәм балет ғилеме кафедраһы
— Концерт оҫталығы һәм музыкаль белем биреү кафедраһы
— Гуманитар, социаль-иҡтисади фәндәр һәм башҡарыу сәнғәте менеджменты кафедраһы
Билдәле педагогтар
- Мессерер Асаф Михайлович — СССР-ҙың халыҡ артисы, Дәүләт премиялары лауреаты
- Тарасов Николай Иванович — РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы, Дәүләт премияһы лауреаты, профессор
- Моисеев Игорь Александрович — СССР-ҙың халыҡ артисы, Социалистик Хеҙмәт Геройы, Ленин һәм Дәүләт премиялары лауреаты, Парижда Бейеү академияһының почетлы ағзаһы
- Захаров Ростислав Владимирович — СССР-ҙың халыҡ артисы, профессор
- Устинова Татьяна Алексеевна — СССР-ҙың халыҡ артисы, Дәүләт премияһы лауреаты
- Габович Михаил Маркович — РСФСР-ҙың халыҡ артисы, Дәүләт премияһы лауреаты
- Семёнова Марина Тимофеевна — Социалистик Хеҙмәт Геройы, СССР-ҙың халыҡ артисы, Дәүләт премияһы лауреаты, профессор
- Лавровский Леонид Михайлович — СССР-ҙың халыҡ артисы, Дәүләт премияһы лауреаты, профессор
- Лиепа Марис-Рудольф Эдуардович — СССР-ҙың халыҡ артисы, Ленин премияһы лауреаты
Тамамлаусылар
- Дарья Лопухина (1819, А. П. Глушковский)
- Татьяна Карпакова (1831, . Ф. Гюллень-Сор)
- Прасковья Лебедева (1857, Ф. Н. Манохин, Ф. Монтассю)
- Полина Карпакова (1865, К. Блазис, Ф. Н. Манохин)
- Лидия Гейтен (1874, Г. И. Легат)
- Аделина Джури (1891, Х. Мендес)
- Викторина Кригер (1910, В. Д. Тихомирова)
- Николай Тарасов (1920, Н. Г. Легат)
СССР-ҙың халыҡ артистары
- Асаф Мессерер (1921, А. А. Горского)
- Павел Вирский (1928, А. М. Мессерера)
- Ольга Лепешинская (1933, А. И. Чекрыгина)
- Софья Головкина (1933, А. И. Чекрыгина)
- Михаил Годенко (1939)
- Майя Плисецкая (1943, Е. П. Гердт)
- Раиса Стручкова (1944, Е. П. Гердт)
- Виолетта Бовт (1944, М. А. Кожуховой)
- Лариса Сахьянова (1946, Е. А. Лапчинская, Л. И. Рафаилова, М. М. Леонтьева)
- Лев Голованов (1947)
- Лидия Крупенина (1947, М. М. Леонтьева)
- Николай Фадеечев (1952, А. М. Руденко)
- Михаил Лавровский (1952, Н. И. Тарасов, Г. М. Евдокимов)
- Марина Кондратьева (1952, Г. П. Петрова)
- Бернара Кариева (1955, М. А. Кожухова)
- Мира Кольцова (1957)
- Владимир Васильев (1958, М. М. Габович)
- Екатерина Максимова (1958, Е. П. Гердт)
- Наталия Бессмертнова (1961, С. Н. Головкина)
- Нина Сорокина (1961, С. Н. Головкина)
- Юрий Владимиров (1962, А. Н. Ермолаева)
- Борис Акимов (1965, М. Э. Лиепа)
- Рамазан Бапов (1966, А. М. Руденко)
- Вячеслав Гордеев (1968, П. А. Пестова)
- Маргарита Дроздова (1967, С. М. Мессерер)
РСФСР-ҙың халыҡ артистары
- Михаил Габович (1924) (А. Горский, В. Д. Тихомиров) Юрий Кондратов (1940, Н. И. Тарасов, А. Царман, П. А. Гусев).
- Инна Зубковская (1941, М. А. Кожухованың сығарылышы)
- Юрий Жданов (1944, Н. И. Тарасовтың сығарылышы)
- Александр Лапаури (1944, Н. И. Тарасовты сығарылышы
- Римма Карельская (1946, М. Кожухованың сығарылышы)
- Наталия Касаткина (1953, С. Мессерерҙың сығарылышы)
- Александр Богатырев (1968, П. А. Пестов сығарылышы)
- Владимир Василёв (1949)
- Марина Леонова (1968, С. Н. Головкина)
- Валерий Анисимов (1972, В. Л. Никонов, М. Э. Лиепа, П. П. Пестов)
- Мария Былова (1974)
- Валерий Лантратов (1976)
- Александр Ветров (1979, П. П. Пестов)
- Андрис Лиепа (1980, А. А. Прокофьев)
- Нина Ананиашвили (1981, Н. В. Золотова)
- Илзе Лиепа (1981, Н. В. Золотова)
- Галина Степаненко (1984, С. Н. Головкина)
- Надежда Грачёва (1988, С. Н. Головкина)
- Сергей Филин (1988)
- Юрий Клевцов (1988, А. А. Прокофьева)
- Андрей Уваров (1989, А. И. Бондаренко)
- Анна Антоничева (1991, С. Н. Головкиной)
- Дмитрий Белоголовцев (1992, А. И. Бондаренко)
- Николай Цискаридзе (1992, П. П. Пестова)
- Дмитрий Гуданов (1994, Л. Т. Ждпнова)
- Мария Александрова (1997, С. Н. Головкина)
Һылтанмалар
- balletacademy.ru — Официальный сайт МГАХ
- bolshoiacademy.net — Московская государственная академия хореографии