Мверу
Мве́ру (ингл. Lake Mweru; франц. Lac Moero) — Конго йылғаһы бассейнындағы ҙур сөсө күл.
| Озеро | |
| Мверу | |
|---|---|
| ингл. Lake Mweru | |
 | |
| Морфометрия | |
| Абсолют бейеклеге | 917 м |
| Үлсәме | 131 × 56 км |
| Майҙаны | 5120 км² |
| Күләме | 38,2 км³ |
| Иң тәрән урыны | 27 м |
| Уртаса тәрәнләк | 7,5 м |
| Урынлашыуы | |
| 9°10′ ю. ш. 28°30′ в. д.HGЯO | |
 Мверу Викимилектә | |
География
Конго Демократик Республикаһы һәм Замбия сигендә, Танганьика күленең көньяҡ осонан 150 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Көнсығыш Африка рифт үҙәне күлдәре селтәренең бер өлөшө булып тора. Төньяҡ-көнсығыштан көньяҡ-көнбайышҡа табан 118 км-ға һуҙылған. Диңгеҙ кимәленән бейеклеге — 917 м, оҙонлоғо — 131 км, киңлеге — 56 км. Майҙаны — 5120 км², күләме — 38,2 км³, иң ҙур тәрәнлеге — 27 м, уртаса тәрәнлеге — 7,5 м[1]
Луалупа — күлде тулыландырыусы иң ҙур йылға булып тора, ул һаҙлыҡлы дельта барлыҡҡа килтереп Мверуға көньяҡтан ҡоя. Көнсығышта әһәмиәтле ҡушылдығының береһе Калунгвиши йылғаһы күлгә көнсығыштан ҡоя. Төньяҡта Мверу күленән Лувуа йылғаһы сыға, ул төньяҡ-көнбайышҡа табан аға һәм Луалабу йылғаһына (Конго бассейны) ҡоя. Күлдең көньяҡ-көнбайыш өлөшөндә майҙаны 25 км² тәшкил иткән ҙур Килва утрауы урынлашҡан.
Төбәктең башҡа күлдәренән айырмалы рәүештә, Мверу күленең кимәле ҡоро һәм ямғырлы миҙгелдәр алмашыныуына ҡарап ныҡ үҙгәрмәй һәм уның йыллыҡ кимәле яҡынса 1,7 м тәшкил итә (максималь күрһәткесе май айына, ә минималь күрһәткесе ғинуарға тура килә)[2].
Европалыларға күлде асыусы тип сәйәхәтсе Давид Ливингстон тип иҫәпләнә, ул 1867-1868 йылдарҙағы экспедиция барышында Мверуны тасуирлап яҙа[3]. Мверу күленең яр буйында балыҡсыларҙың бихисап ауылдары урынлашҡан. Күл буйындағы иң әһәмиәтле ҡалалар: Нчеленге, Кашкиши, Чиенги, Килва, Пвето, Луконзолва.
Иҫкәрмәләр
 | Был күл тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |