Лыхны сиркәүе
Лыхны сиркәүе - Абхазияла Гудаут районының Лыхны ауылында урта быуаттарҙа төҙөлгән православ сиркәү (Грузия).
| Лыхны сиркәүе | |
| груз. ლიხნის ტაძარი | |
| Нигеҙләү датаһы | X быуат |
|---|---|
 | |
| Кем хөрмәтенә аталған | Взятие Пресвятой Девы Марии в небесную славу[d] |
| Дәүләт |  Грузия Абхазия Республикаһы[d] |
| Административ-территориаль берәмек | Лыхны[d] |
| Урын | Абхазия |
| Барлыҡҡа килгән, эшләнгән | кирбес |
| Мираҫ статусы | Культурные памятники национального значения Грузии[d] |
 | |
 Лыхны сиркәүе Викимилектә | |
Тарихы
Лыхны сиркәүе Х быуатта төҙөлгән, фрескалары ун дүртенсе быуатта эшләнгән, уларҙа византия сәнғәте йоғонтоһо һиҙелеп тора. Диуарҙар тиҫтәнән ашыу грузин һәм грек телдәрендәге яҙмалар менән биҙәлгән.
Х быуат абхаз архитектураһының ҡыҙыҡлы һәм бер аҙ ғәҙәттән тышыраҡ ҡомартҡыһы. Ул Абхазияның башҡа ҡорамдарынан айырыла, сөнки Лыхны ауылы төбәктең рәсми булмаған баш ҡалаһы тип һанала һәм ҡорамы ла үҙенә башҡа статусҡа эйә [1].
Архитектураһы
Сиркәү сатраш рәүешле көмбәҙле, иретеп ҡойолған таштарҙан тигеҙ генә итеп һалынған. Көмбәҙе ҙур түгел, 4 тороҡҡа беркетелгән. Төньяғындағы өлөшө өҫкө галереянан тора.Фасадтары ябай, тәҙрәләрендә уйымдар. X-XI быуаттарҙан өлөшләтә ҡалған биҙәктәр бар, әммә әле һаҡланған фрескалар XIV быуатҡа барып тоташа.
Лыхны антиквариатын (Сук-Су булараҡ та билдәле) тәүге тапҡыр француз ғалимы Броссе тикшергән һәм 1848 йылда баҫтырып сығарған. Ул шулай уҡ сиркәүҙәге урта быуаттарҙағы бер нисә грек һәм грузин телендәге яҙмаларҙы күсереп төшөрөп алған булған. Боронғо грузин яҙмаһын ҡулланып, Баграт IV идара иткән 1066 йылда Галлей кометаһы килеп сығыуы телгә алына.
Лыхны сиркәүе милли әһәмиәттәге ҡомартҡылар исемлегенә индерелгән.
Иҫкәрмәләр
Видео
Сығанаҡтар
- Джанберидзе, Нодар; Цицишвили, Ираклий (1996). Памятники архитектуры Грузии . Стройиздат. р. 11. ISBN 5274022235 .
- Константинидес, Эфталия C. (2007). «Настенная живопись в церкви Успения Богородицы в Лыхне, Абхазия, Западная Грузия». Образы византийской периферии: изучение иконографии и стиля . Александрос Пресс. стр. 232-233. ISBN 9080647675 .
- Геленава Иракли, изд. (2015). Культурное наследие в Абхазии . Тбилиси: Меридиани. стр. 34-37.
- Броссе, Мари-Фелице (1851). Раппорты с археологическим исследованием в Джорджии и Армении, осуществленные в 1847-1848 гг. (по-французски) . Санкт-Петербург: Impr. del'Acad. науки р. 116.