Йылға системаһы

Йылға системаһы — бер уртаҡ йырҙала йәки тармаҡта диңгеҙгә, күлгә йәки башҡа һыу объекттарына һыуын ҡойоусы йылғалар йыйылмаһы.

Йылға системаһы
Йылға системаһына исем биргән төп йылға - Яйыҡ Баймаҡ районында, Силәбе өлкәһе сиге.
Йылға системаһына исем биргән төп йылға - Ағиҙел

Тасуирламаһы

Ул төп йылға (система олоно) һәм беренсе, икенсе һәм унан һуңғы дәрәжәләге ҡушылдыҡтарҙан тора. Беренсе дәрәжә ҡушылдыҡ тип аталғаны төп йылғаға туранан-тура ҡушыла, икенсе дәрәжәләгеһе — беренсе ҡушылдыҡтарҙың ҡушылдыҡтары, һәм артабан шул тәртиптә дауам итә.Ҡайһы ваҡыт йылғалар дәрәжәһе, киреһенсә, ҙур булмаған йылғаларҙан төп йылғаға ҡарай һанала.

Йылғалар системаһына исем төп йылға атамаһы буйынса бирелә, ғәҙәттә, ул системала иң оҙон һәм иң мул һыулы йылға булып тора .

Башҡортостан йылға системалары

Башҡортостан йылғалар системаһында Ағиҙел йылғаһы һәм ҡушылдыҡтары, Яйыҡ (Йәнгел, Оло Ҡыҙыл, Төйәләҫ, Оло Урғаҙа , Таналыҡ һәм йылғалары) һәм Яйыҡтың иң ҙур ҡушылдығы Һаҡмар (ҡушылдыҡтары Ҡурғашлы, Урман Йылайыры, Ялан Йылайыры, Оло Эйек һәм Кесе Эйек менән) өс йүнәлештә — көнбайышҡа, көнсығышҡа һәм көньяҡҡа табан атмосфера яуым-төшөмдәренә йүнәлеш биреүсе булып хеҙмәт итә.

Шул уҡ ваҡытта Ағиҙел йылғаһы системаһы Башҡортостан Уралынан һәм уның ҡыҙырымдарынан — көнбайыш һөҙәклектән, Яйыҡ йылғаһы системаһы — көнсығыш һөҙәклектән, ә Һаҡмар йылғаһы системаһы Көньяҡ Урал пенепленынан һыу йыя[1]

Шулай уҡ ҡарағыҙ

  • Гидрографик селтәр
  • Рәсәй йылғалары

Иҫкәрмәләр

Әҙәбиәт

  • Хортон Р. Е. Эрозионное развитие рек и водосборных бассейнов. Гидрофизический подход к количественной морфологии. Пер. с англ. М.-Л., Изд-во иностр. лит., 1948. 158 с.
  • Маккавеев Н. И. Русло реки и эрозия в её бассейне. М., Изд-ва АН СССР, 1955. 346 с.
🔥 Top keywords: Баш битАрыҫлан петроглифтарыРәсәй Федерацияһының социаль картаһыИкенсе донъя һуғышыВикипедияВикипедия:Яуаплылыҡтан баш тартыуКатегория:Википедия:Эшкәртерелмәгән мәҡәләләрЭҙләүҙе оптималлаштырыуМахсус:ЭҙләүIt's My Life (S.E.R.-ҙың йыры)ФәләстинҮҙəк Совет власы менəн Башҡорт хөкүмəте араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеүВикипедия:ТасуирламаВикипедия:Рәхим итегеҙВикипедия:ҠоролтайВикипедия:БелешмәПортал:Ағымдағы ваҡиғалар/Башвики наградаларыЕнси актИльясов Ғәзим Ғәлим улыСүриә телеЭякуляцияПроект:Двуязычность/Султангареев Амир МиграновичКоми РеспубликаһыВикипедия:Алфавитлы күрһәткесТел ғилемеIS.E.R.EK (альбом)Проект:МириадаСолтанова Мәрйәм Ғәзизрахман ҡыҙыШарлотт (Төньяҡ Каролина)Фекерләшеү:Баш бит13 декабрьУдикҠытай Халыҡ РеспубликаһыКушнаренко районыВикипедия:Яҡшы мәҡәләләрЕрБалыҡтарСалауат ЮлаевВикипедия:Берләшмә