Император һарайы музейы
Император һарайы музейы (ҡыт. ғәҙәти 國立故宮博物院, ябайл. 国立故宫博物院, пиньин: Guólì Gùgōng Bówùyùan, палл.: Голи Гугун Боуюань, һүҙмә-һүҙ: ««Элекке император һарайы» милли музейы»; ингл. National Palace Museum) — Тайвань (Ҡытай) Республикаһы баш ҡалаһы Тайбэйҙың художество-тарихи музейы. Донъяла кеше йөрөү буйынса 6-сы урынды биләй (2015)[6]. Әҙәбиәттә йыш ҡына «Гугун» (ингл. Gugong) музейы булараҡ телгә алына, әммә был атама Пекиндағы шул уҡ исемдәге музейға ҡағыла.
| Император һарайы музейы | |
| ҡыт. 國立故宮博物院 | |
| Нигеҙләү датаһы | 10 октябрь 1925 |
|---|---|
 | |
| Рәсми атамаһы | 國立故宮博物院 |
| Ҡыҫҡаса атамаһы | NPM |
| Ойошма етәксеһенең вазифаһы | Director of the National Palace Museum[d] |
| Дәүләт |  Ҡытай Республикаһы |
| Административ-территориаль берәмек | Шилинь[d] |
| Урын | Шилинь[d] |
| Милке | Фучунь тауҙарында торлаҡ[d] |
| Рәсми асылыу датаһы | 1965 |
| Йылына инеүселәр һаны | 3 860 644[1], 3 832 373[2] һәм 416 436[3] |
| Адрес | 臺北市士林區至善路2段221號 |
| Рәсми сайт | npm.gov.tw npm.gov.tw/?l=2 |
| Ссылка на условия использования | theme.npm.edu.tw/opendat…[4] |
 | |
| Хеҙмәттәре тупланмаһы | Национальный музей мировых культур[d][5] |
| Страница учреждения на Викискладе | National Palace Museum |
 | |
 Император һарайы музейы Викимилектә | |
Дөйөм мәғлүмәттәр
| Категория | Әйберҙәр иҫәбе |
|---|---|
| Ҡуланан әйберҙәр | 6225 |
| Керамика | 25 555 |
| Жадтан әйберҙәр | 13 478 |
| Лак | 767 |
| Эмаль | 2520 |
| Нәфис һырлау | 663 |
| Тәңкәләр | 6953 |
| Туҡыма әйберҙәр | 1571 |
| Һынлы сәнғәт эштәре | 6580 |
| Каллиграфия эштәре | 3707 |
| Каллиграфия өсөн кәрәк-яраҡтар | 2379 |
| Каллиграфия өсөн өлгөләр китабы | 495 |
| Гобелендар һәм сигеүҙәр | 308 |
| Елпеүестәр | 1880 |
| Һирәк осраған китаптар | 212 169 |
| Цин династияһының архив документтары | 386 863 |
| Манчжур, монгол һәм тибет телдәрендәге документтар | 11 501 |
| Таш барельефтарҙың эстампылары(ҡыт. 拓片) | 898 |
| Төрлөһө (дини кәрәк-яраҡтар, кейем һәм аксессуарҙар) | 12 978 |
| Бөтәһе | 697 490 |
Тайбэйҙағы Император һарайы музейы неолит дәүеренән алып Цин император династияһын ҡолатҡанға тиклем 8 мең йылдан ашыу цивилизация үҫешен үҙ эсенә алған ҡытай мәҙәниәте һәм тарихы ҡомартҡыларының иҫ киткес коллекцияһы тупланған иң ҙур хазиналарҙың береһе булып тора. 2018 йылдың февраленә музей йыйылмаһына 697 490 предмет инә, уларҙың күбеһе элек император Цяньлун коллекцияһында булған. Музей залдарында уларҙың иң яҡшы өлгөләре генә ҡуйылған, сөнки күргәҙмә майҙандарында тулыһынса күрһәтеү өсөн экспонаттар бик күп[8].
Тарихы
Музей 1925 йылдың 10 октябрендә Пекинда Ябыҡ ҡала биләмәһендә асылған. 1948 йылдың февралендә, Ҡытайҙа граждандар һуғышы ваҡытында, уның коллекцияһының байтаҡ өлөшө Тайвань утрауына күсерелә. Иң ҡиммәтле сәнғәт әҫәрҙәре ингән Пекин музейы экспонаттары менән йәмғеһе 2972 йәшник ебәрелгән. Тайвангә килтерелгәндән һуң бер аҙ ваҡыт эсендә коллекция йәшниктәре тимер юл келәттәрендә, һуңынан шәкәр заводында һаҡлана. Һуңыраҡ коллекция Тайвандың төрлө музейҙарында һәм дәүләт китапханаһында урынлаша, артабан 1964 йылдың мартынан 1965 йылдың апреленә тиклем уның өсөн айырым музей комплексы төҙөлә. Тайбэйҙа яңы музей 1965 йылдың 12 ноябрендә асыла.
2005 йылда, музейҙың 80 йыллығына, билдәле Тайвань кинорежиссеры Хоу Сяосянь музей өсөн реклама фильмын төшөрөргә саҡыралар, проект 2008 йылда тамамланған.
Музейҙың лицензия ҡеүәтен үҫтереү өсөн ҙур әһәмиәткә эйә бурыстарҙың береһе булып экспонаттарҙы һанлаштырыу тора. 2007 йылда уҡ музей «Дэ и» (Lee & Lee) шәхси компанияһына үҙенең йыйылма предметтарының һанлы фотоларына заказ биргән. Күп артефакттарҙы, бигерәк тә күркәм һәм каллиграфик төргәктәрҙе, фотоға төшөрөү мөмкинлеге бик һирәк бирелә — сағыу яҡтылыҡ һәм температураның үҙгәреүе уларға зыян килтереүе мөмкин, тип хәүефләнәләр[9].
2014 йылда музейға 5 402 325 кеше[10], 2015 йылда — 5 291 797 кеше[6], 2016 йылда — 6 142 892 кеше килгән[11].
.jpg)
