Вах (йылға)

Вах (вост.-хант. Ваӽ^[1], южноселькупск. Ваӄ^[2]) — Көнбайыш Себер тигеҙлегенең үҙәк өлөшөндәге йылға, Обь йылғаһының уң ҡушылдығы.

Вах
Ҡайҙа ҡоя	Обь
Ҡушылдыҡ	Колик Еган, Кулын-Игол, Алсус-Еган, Ар-Игол, Асес-Еган, Оло Запорная (йылға), Оло Панас, Вах-Кото-Пугол-Еган, Үрге Пасол, Волко-Еган, Горельная, Ельцовая (Вах ҡушылдығы), Ершовая (Вах ҡушылдығы), Ершовая Речка (Вах ҡушылдығы), Зимняя Речка, Камтун-Еган, Кедровая Речка (Вах ҡушылдығы), Кога (Вах ҡушылдығы), Колыв-Еган, Коляльки, Комсес-Еган, Корлик, Коталь-Еган, Курь-Еган, Кынзин-Еган, Кыс-Еган, Лабаз-Еган, Лабазная, Люк-Колен-Еган, Кесе Вах, Кесе Игол, Кесе Панас, Мугалинка, Мег-Тыг-Еган, Нин-Кан-Еган, Окурненко, Олгы, Охтын-Еган, Первый Саим, Полу-Игол, Пылинская, Рятькан-Еган, Сабун, Савкинская Речка, Сац-Еган, Сороминская, Сугмутун-Еган (Вах ҡушылдығы), Сугмутун, Тоденокс, Тундровая (Вах ҡушылдығы), Тыньяр-Еган, Филькина (Вах ҡушылдығы), Хвойный (Вах ҡушылдығы), Левый Вах, Лебединая (Вах ҡушылдығы), Варен-Еган (Вах ҡушылдығы), Кесе Курь-Еган (Вах ҡушылдығы), Кесе Запорная (Ваха ҡушылдығы), Үрге Савкинская Речка һәм Ларьёган[d]
Һыу йыйыу бассейны	бассейн Оби[d]
Һыу сығымы	536 м³/с
Бассейн майҙаны	76 700 км²
Донъя ҡитғаһы	Азия
Дәүләт	Рәсәй
Административ-территориаль берәмек	Ханты-Манси автономиялы округы
Оҙонлоҡ	964 km
Бассейн категорияһы	Категория:Бассейн Ваха[d]

Ханты-Манси автономиялы округының көнсығыш өлөшө буйлап аға. Оҙонлоғо 964 км, бассейн майҙаны — 76 700 км². Обь, Йәнәсәй һәм Таз бассейндарының һыу айырғысында башлана, һаҙланған тайга араһында аға. Йылға ҡар һәм ямғыр һыуҙары менән туйына. Тамағынан 253 км алыҫлыҡта уртаса йыллыҡ һыу сығымы — 536 м³/с^[3].

Нижневартовскиҙан 10 км юғарыраҡ Обь йылғаһына ҡоя.

Йылға бассейнында һаҙлыҡтар һәм торфлы күлдәр күп. Самотлор күле эргәһендә Рәсәйҙәге иң ҙур нефть ятҡылыҡтарының береһе урынлашҡан^[4].

2009—2014 йылдарҙа Вах йылғаһы аша Төньяҡ киңлек магистрале (Пермь — Серов — Ханты-Манси — Сорғот — Нижневартовск — Томск) трассаһының бер өлөшө булараҡ автомобиль күпере төҙөлә. Күперҙә хәрәкәт ваҡытынан алда 2014 йылдың 30 октябрендә асыла, ә асыу тантанаһы 2014 йылдың 6 ноябрендә уҙа. Күпер шулай уҡ яҡындағы Стрежевой һәм Нижневартовск торама пункттарын тоташтыра^[5].