Атабәк

Атабәк, йәки "атабей" (атабей, атабег, atabay, atabek" — ҡарағыҙ: атабәк) - ике төрки һүҙе «ата» һәм «бей», йәки «бәк» — юлбашсы; һүҙмә-һүҙ: "рус. «отец-правитель»"[1][2][3]; регент мәғәнәһендә, ҙур булмаған дәүләт хакимдары, XI XII быуаттарҙа Сәлжүк монархияһындағы юғары титул.

Атабәк
Atabeg
ЯҙыуЛатин алфавиты
SoundexA312
Кёльнская фонетика0214
CaverphoneATPK11

Сәлжүк солтанының тәрбиәселәре атабәк тип аталған, тәрбиәләнеүселәре батша булып ултырғандан һуң регенты булып киткәндәр. Шул уҡ ваҡытта, атабәккә мираҫҡа биләмә бирелгән, шуның һөҙөмтәһендә ваҡыт үтеү менән атабәк бойондороҡһоҙ кенәздәргә әйләнгән [4].


Бөйөк Атабәк (Atabegan-e Azam) титулы XII быуат уртаһынан Илдегиҙиҙәр династияһында нығынған. Династия Әзербайжанда ҡыпсаҡ, шуғаса дин ғалимы булған Шәмсетдин Ильдегиҙҙән башланған. Бөйөк Атабәктәр Иран Әзербайжанының ҙур өлөшөнә идара иткән [5][6].Сәлжүк монархияһы ҡаҡшай башлағас, уның биләмәләрендә үҙ аллы дәүләттәр барлыҡҡа килгән, шулар араһында Бөйөк Атабәктәр титулы йөрөткән Илдегиҙиҙәр дәүләте барлыҡҡа килгән.


Иҫкәрмәләр

  • [ Атабек] — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә (3-е издание)
  • 🔥 Top keywords: Баш битАрыҫлан петроглифтарыРәсәй Федерацияһының социаль картаһыИкенсе донъя һуғышыВикипедияВикипедия:Яуаплылыҡтан баш тартыуКатегория:Википедия:Эшкәртерелмәгән мәҡәләләрЭҙләүҙе оптималлаштырыуМахсус:ЭҙләүIt's My Life (S.E.R.-ҙың йыры)ФәләстинҮҙəк Совет власы менəн Башҡорт хөкүмəте араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеүВикипедия:ТасуирламаВикипедия:Рәхим итегеҙВикипедия:ҠоролтайВикипедия:БелешмәПортал:Ағымдағы ваҡиғалар/Башвики наградаларыЕнси актИльясов Ғәзим Ғәлим улыСүриә телеЭякуляцияПроект:Двуязычность/Султангареев Амир МиграновичКоми РеспубликаһыВикипедия:Алфавитлы күрһәткесТел ғилемеIS.E.R.EK (альбом)Проект:МириадаСолтанова Мәрйәм Ғәзизрахман ҡыҙыШарлотт (Төньяҡ Каролина)Фекерләшеү:Баш бит13 декабрьУдикҠытай Халыҡ РеспубликаһыКушнаренко районыВикипедия:Яҡшы мәҡәләләрЕрБалыҡтарСалауат ЮлаевВикипедия:Берләшмә