Арышбаш

Арышбаш, бесәй ҡойроғо (лат. Agropýron, рус. Житняк) — ҡыяҡлылар ғаиләһенән күп йыллыҡ үлән үҫемлектәр ырыуы. 15-ләп төрө билдәле, Европала, Азияла, Төньяк Африкала, шулай уҡ Австралияла һәм Яңы Зеландияла киң таралған.

Арышбаш
Agropyron cristatum (L.) Gaertn.. N.T.Host «Icones et descriptiones Graminum austriacorum» т.2, 1801—1809 китабынан ботаник иллюстрация
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Үҫемлектәр Аҫҡы батшалыҡ:  Йәшел үҫемлектәр Бүлек:  Сәскәлеләр Класс:  Бер өлөшлөләр[1] Отряд:  Ҡыяҡ сәскәлеләр Ғаилә:  Ҡыяҡлылар Ярым ғаилә:  Бажат һымаҡтар Триба:  Бойҙай һымаҡтар Ырыу:  Житняк
Халыҡ-ара фәнни исеме
Agropyron Gaertn., 1770
Синонимдар
Costia Willk. Kratzmannia Opiz, nom. inval.
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   40353 NCBI   4592 GRIN   g:313 IPNI   17397-1

Ташлы-далалы һөҙәклектәрҙә үҫә. 20-70 см оҙонлоҡтағы ҡыуаҡланған ҡыяҡлылар. Тамыр системаһы ҡалын, суҡ. Һабағы тура, еңелсә ҡытыршы. Япраҡтары тығыҙ, оҙонса түңәрәк формала. Сәскә төркөмдәре − ҡыяҡ йәки йомортҡа һамаҡ ҡатмарлы башаҡтар. Башаҡтары күп сәскәле, ике рәтле. Емеше − бөртөксә. Орлоҡтан үҫтерелә. Һыуыҡҡа, ҡоролоҡҡа сыҙам, тупраҡҡа талапсан түгел. Көтөү йөрөүҙән ҙур зыян күрмәй. Ҡиммәтле мал аҙығы. Ҡомлоҡтарҙы нығыта, тупраҡ структураһын яҡшырта. Декоратив маҡсаттарҙа үҫтерелә.