Qars kanoner qayığı
| Qars | ||
| Ümumi məlumatlar | ||
|---|---|---|
| Adı: | Qars | |
| Sahibi: | .svg){kind=small} Çar Rusiyası Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti SSRİ | |
| Gəmini hazırlayan tərsanə: | Novoe Admiralteystvo tərsanəsi | |
| İnşa edildiyi yer: | Sankt-Peterburq, Çar Rusiyası | |
| Hazırlanmağa başlanması: | dekabr 1908 | |
| Dənizə salınması: | 22 avqust 1909 | |
| İlk səfəri: | 1910 | |
| Vəziyyəti: | ||
| Xüsusiyyətləri | ||
| Sinifi və Tipi: | Kanoner qayığı | |
| Qeydiyyat portu: | Bakı | |
| Uzunluğu: | 61.75 metr | |
| Sürəti: | 14.5 Knot | |
| Həcmi: | ||
Qars — Çar Rusiyası, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və SSRİ-nin donanmasına daxil olan kanoner qayığı.[1]
Tikintisi
mənbəni redaktə etXidməti
mənbəni redaktə et1919-cu ilin yazında Bakını tutmaqla Xəzər bölgəsində ingilislərin mövqeyi xeyli dərəcədə möhkəmlənmişdi.[2] Bakının neft məhsullarını və əsas sənaye obyektlərini, həmçinin Xəzər hərbi və ticarət donanmasının 147 gəmisini "Britaniya neft müdiriyyətinə" tabe etdirərək, Xəzər dənizində öz hərbi-dəniz donanmasını yaratmaq üçün təcili tədbirlər görməyə başlamışdı.[2] "Ərdəhan" və "Qars" gəmilərinin əsasən ruslardan komplektləşdirilmiş komanda heyəti həm ingilislərə, həm də ağqvardiyaçılara düşmən kimi baxırdı.[2] 26 fevral 1919-cu ildə Xəzər dənizinin qərb sahillərindəki ağqvardiyaçı ordusunun komandanlığının əməliyyat məlumatında deyilirdi: "Ən böyük gəmilərdən "Ərdəhan" və "Qars" pis vəziyyətdədir".[2] 1918-ci ilin əvvəllərində bu gəmilərin matrosları Bakı kommunistləri vasitəsilə Həştərxandakı sovet komandanlığına bir neçə dəfə xahişlə müraciət etmişdi: "Sovet hakimiyyətinə qayıtmaq üçün onların təhlükəsizliyi təmin edilsin".[3] "Qara dəniz ordusu"nun baş komandanı general C. F. Milnin 1918–1920-ci illərdə öz komandanlığı altında olan ordunun Qafqaz və Xəzər ətrafındakı əməliyyatları haqqında məruzəsində qeyd olunduğu kimi, həmçinin 1921-ci ilin yanvarında İngiltərə hökumətinin "London" qəzetinin əlavəsində çap edildiyi kimi, Xəzər hərbi donanması gəmiləri heyəti (iki kanoner — "Ərdəhan" və Qars" gəmiləri, həmçinin bir neçə yardımçı gəmi) "bolşevizmə meyil etməsinə görə" 1 mart 1919-cu ildə torpeda katerləri tərəfindən batırılma qorxusu ilə ləğv edilmişdi.[4] Beləliklə, matrosların "Qars" və "Ərdəhan" gəmilərini qaçırmağa göstərdikləri hər iki cəhdi ingilislər zərərsizləşdirmişlər.[2]