I İsmayıl Samani
Əbu İbrahim İsmayıl ibn Əhməd Samani (fars. ابو ابراهیم اسماعیل بن احمد سامانی, tac. Абу Иброҳим Исмоил ибни Аҳмади Сомонӣ, aprel 849, Fərqanə — 24 noyabr, 907) — Samanilərdən tanınmış əmir.
| I İsmayıl Samani | |
|---|---|
| fars. ابو ابراهیم اسماعیل بن احمد | |
-donatedeh_f.jpg) | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | iyun 849 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 24 noyabr 907 (58 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
| Ailəsi | Samanilər sülaləsi |
| Dini | islam |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Abbasi xəlifəsi Məmun (hökmdarlığı 813-833) dönəmində Fərqanə valilisi olan Əhməd bin Əsədin kiçik oğluydu. Atasının yerinə keçən böyük qardaşı Nəsr bin Əhməd tərəfindən Buxara valiliyinə gətirildi. Bölgədəki qarışıqlıqları aradan götürdükdən sonra, bağlı olduqları Tahirilərin zəifliyindən yararlanaraq müstəqil bir hökmdar kimi davranmağa başladı. Bir yandan da böyük qardaşı Nəsr bin Əhmədə qarşı mübarizəyə girişərək ona üstünlüyünü qəbul etdirməyə çalışdı. İki qardaş arasındaki mücadilənin səbəbini qaynaqlar aradaki fəsadçılara və Nəsrə ödənməsi gərəkən verginin verilməməsinə bağlasalar da, gerçək nədən böyük ehtimalla İsmayılin Buxara çəkisini artımağa çalışması və Nəsrin onu özünə rəqib olaraq görməsindən qaynaqlanmaqdadır.[1] Nəsrin ölümündən (892) sonra da bütün Mavəraünnəhrə hökmdar oldu.