Dəndərə məbəd kompleksi

Kompleksdə üstünlük təşkil edən bina Hathor məbədidir. Məbəd orta padşahlıq dövründən başlayaraq Roma imperatoru Trayanın dövrünə qədər eyni yerdə olmuş, lakin bir qədər dəyişdirilmişdir.^[1] Mövcud strukturun tikintisi e.ə. 54-cü ilin iyulunda XII Ptolemey Neos Dionisin dövründə başlamışdır.^[2][3] və hipostil zalı Tiberi dövründə tikilmişdir.^[4]

Trayan Misirdə binalar tikməkdə və onları bəzəməkdə kifayət qədər fəal idi. O, Domisian ilə birlikdə Hathor məbədinin propilonunda səhnələr təqdim etmişdir. Onun kartuşu İsnadakı Xnum məbədinin sütun şaftlarında da müşahidə olunur.^[5]

Heykəlləşdirilmiş Dəndərə zodiakı son dövrlərə aid Yunan-Roma məbədində tapılan relyefdir. Burada buğa və tərəzi təsvirlərini ehtiva edən geniş yayılmış relyefdir. Onun eskizi Napoleonun Misirə yürüşü zamanı hazırlanmışdır. 1820-ci ildə Fransa müstəmləkəçiləri tərəfindən məbədin tavanından çıxarılaraq saxta ilə əvəz edilmişdir. Onlara Misir hökmdarı Məhəmməd Əli Paşadan icazə alması və ya oğurlamaları ilə bağlı mübahisələr var. Əsli indi Luvrdadır.^[6] Şampolyon bunun Ptolemey dövrünə aid olduğunu təxmin etmişdir. Müasir misirşünaslar bunu eramızdan əvvəl I əsrə aid edirlər.^[7]

Hathor məbədində mavi suzanbağı çiçəyindən çıxan ilan şəklində Horun təsvir edildiyi daş relyeflər var. O, altı relyefdə Nutun bətnində təmsil edilən "hn" adlı oval qabın içində təsvir edilmişdir.^[8][9]

Roma mammisisi Trayan və Mark Avrelinin hakimiyyətləri dövrünə aid bir əlavə binadır. Burada Misir tanrılarına qurban verən Trayanın çoxsaylı relyeflərini görmək olar.^[10]

• Dəndərə Temple complex. satellite-sightseer.com.
• Dəndərə (French)
• High-resolution Images of Dəndərə Temple Ceiling