Videmala
Videmala ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Zamora y la comunidá autónoma de Castiella y Llión.[3]
 Videmala | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Castiella y Lleón |
| Provincia |  provincia de Zamora |
| Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Videmala (es)  | Manuel Rodrigo Rodríguez |
| Nome oficial | Videmala (es)[1] |
| Códigu postal | 49164 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 41°36′47″N 6°02′31″W / 41.613055555556°N 6.0419444444444°O |
  Videmala Videmala (España) | |
| Superficie | 25.87 km² |
| Altitú | 785 m[2] |
| Llenda con | Mueles del Pan y Carbajales de Alba |
| Demografía | |
| Población | 145 hab. (2023) - 76 homes (2019) - 71 muyeres (2019) |
| Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora 0.01% de Castiella y Lleón 0% de España |
| Densidá | 5,6 hab/km² |
| Más información | |
| Estaya horaria | UTC+01:00 |
 | |
Xeografía
Atópase allugáu na contorna d'Aliste, al oeste de la provincia de Zamora y cerca de la frontera con Portugal. El conceyu ta formáu pol territoriu correspondiente a los términos de Villanueva de los Corchos y de Videmala.
Historia
Na Edá Media, tres la nacencia del Reinu de Llión nel añu 910, Videmala quedó integráu nel mesmu, fechu que nun evitó la esistencia de ciertu conflictu ente los reinos lleonés y portugués nos sieglos XII y XIII pol control d'esta zona allugada xunto a la frontera.[4]
Mientres la Edá Moderna, Videmala pertenecía al Partíu de Carbajales, tal que recueye Tomás López nel so Mapa de la Provincia de Zamora de 1773. Ye por ello que popularmente conocer a la llocalidá tamién como Videmala d'Alba, por cuenta de dicha pertenencia histórica a la contorna carbajalina.
Yá na Edá Contemporánea, cola creación de les actuales provincies en 1833, Videmala foi adscritu a la provincia de Zamora y la Rexón Lleonesa,[5] quedando integráu cola creación de los partíos xudiciales n'abril de 1834 nel d'Alcañices.[6] Finalmente, cola supresión del partíu de Alcañices en 1983, Videmala foi integráu nel Partíu Xudicial de Zamora.[7]
Patrimoniu
- Ilesia parroquial de Santuyano. D'espadaña con pináculos y con doble buecu, les sos campanes ufierten un soníu especial, por ser realizaes fundiendo la vieya campana de plata d'una antigua ermita qu'había nes proximidaes del pueblu, llamada de Santa Bárbara. Nel so interior, amás del retablu mayor cola imaxe del patrón y l'iconografía relixosa tradicional, dispón d'un cuadru recién de Santuyano Obispu donáu pol autor local Manolo Falcón, y otru de les Ánimes anónimu.
- arquiteutura tradicional. Ye humilde y senciella, d'adobe – barro con paya- y piedra, amás de madera, en fachaes d'antigües viviendes típiques, con portalones pa carros, techos de texa y cayuela, bistechos, y detalles de forxa n'aldabes. Hai fontes, bebederos pal ganáu como La Llamera, potru de ferrar, cortines, casales -chozos o barganales ganaderos-, palombares y buelgues de molinos –dacuando namái la piedra- nes riberes del Río Malu, cola so ponte.
Redolada Natural
Destaquen les sos paraxes naturales, aniciaos pola so situación ente los ríos Aliste y Malu, xunto a los distintos regueros o regatos que lu derruempen, dotando a esta tierra d'una gran diversidá de paisaxes. Ente les sos paraxes destaca la ruta de “Les Fayas”, con impresionantes balcones sobre les agües del ríu Aliste, al noroeste de Videmala.[8][9]
Demografía
| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2017 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 255 | 226 | 189 | 216 | 168 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: [ensin referencies]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gráfica d'evolución demográfica de Videmala ente 1900 y 2017 |
 |
| Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Gastronomía
La gastronomía llocal respuende a un estilu de cocina popular –cocíu, botillo, sopes d'ayu, arroz a la zamorana, bacaláu, trucha,- con especialidá en carnes alistanes o de caza, rustíos y guisos, embutíos y derivaos de la matanza tradicional –chanfaina, morciella, torruxones…-, cogordes y frutos del monte o de la güerta, ensin escaecer -venceyaos al calendariu festivu añal- platos especiales como pulpu a la gallega, güevos con bacaláu o repostería casera y duces. Cabo señalar que Videmala encuádrase dientro de la zona de producción de la denominación Xata de Aliste.[10]
Fiestes
Videmala celebra les sos fiestes patronales l'últimu fin de selmana d'agostu n'honor a Santuyano (anque la festividá orixinal yera'l 28 de xineru), con un programa que combina los actos relixosos con espectáculos taurinos y musicales, folclor y xuegos tradicionales arreglaos con convivencia gastronómica.
Referencies
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Videmala 
.
