Membrilla
Membrilla ye un pueblu y llocalidá d'España, na provincia de Ciudá Real, comunidá autónoma de Castiella-La Mancha, perteneciente a la contorna histórica del Campu de Montiel.
 Membrilla | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Castiella-La Mancha | ||||
| Provincia |  provincia de Ciudá Real | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Membrilla (es)  | Manuel Borja Menchen | ||||
| Nome oficial | Membrilla (es)[1] | ||||
| Códigu postal | 13230 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 38°58′20″N 3°20′54″W / 38.972222222222°N 3.3483333333333°O | ||||
  Membrilla Membrilla (España)  | |||||
| Superficie | 144 km² | ||||
| Altitú | 670 m | ||||
| Llenda con | La Solana, San Carlos del Valle, Valdepeñas y Manzanares | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 5825 hab. (2023) - 3009 homes (2019) - 2996 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 1.18% de provincia de Ciudá Real 0.28% de Castiella-La Mancha 0.01% de España | ||||
| Densidá | 40,45 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| aytomembrilla.org | |||||
 | |||||
.svg)
.svg){kind=small}
Membrilla tenía una población de 6.134 habitantes (INE 2016) y un términu municipal de 143,9 quilómetros cuadraos.
Esti conceyu ta hermaniáu cola llocalidá francesa de Mirebeau y ye conocida como la capital del melón».
Historia
L'orixe del nome d'esti pueblu ye confusu y hai delles teoríes que pretenden dar esplicación d'ello. Una diz que sería l'antigua ciudá de Marmaria, qu'en griegu Μάρμαροç (Mármaros) significa mármol, brillante, d'equí pasaría a conocese como Marmellaria (según apaez nuna bulda de Honorio III). Na Edá Media sería Membriella, dende onde pasaría a tresformase na Membrilla hasta retayase como l'actual Membrilla. Otra teoría afirma que l'orixe hai que buscalo nel nome de Mambla o Mambrilla, que significaríen «llixu» y «motilón» respeutivamente, n'alusión a la motilla sobre la que güei se llevanta la ermita de la Virxe del Espín, antaño ocupada pol castiellu del Tocón.
La población de Membrilla ye citada nun documentu per primer vegada nuna bulda fechada'l 9 d'agostu de 1223 (Marmelariam), como aldega de Alhambra. Según Carlos J. Rubio, foi'l primer pueblu del Campu de Montiel del que se tien constancia d'independizase de la so villa matriz, lo cual asocedió antes de 1274[2]
Economía
Membrilla basó tradicionalmente la so economía na agricultura, sobremanera na vide, la olivar, los ceberes, como les sos demás vecinos, y el cultivu del melón que cada añu adquier más importancia.
L'azafrán tamién foi oxetu de laboreo por casi toles families de Membrilla. Anguaño esti cultivu realizar bien poques families de la llocalidá, aproximao ente 5-10 families.
Sicasí, la industria empezó a asitiase nesta llocalidá, pasando a engrosar una llista de nueves ocupaciones prósperes xunto al comerciu, la construcción y el tresporte.
Demografía
| 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2013 | 2016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 4,935 | 4,941 | 6,329 | 7,262 | 6,503 | 7,115 | 7,185 | 6,575 | 6,451 | 6,605 | 6,642 | 6,600 | 6,600 | 6,609 | 6,624 | 6,601 | 6,575 | 6,516 | 6,500 | 6,517 | 6,467 | 6,474 | 6,417 | 6,362 | 6,272 | 6,134 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE (1900-1991) - INE (1996 - 2013)) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fiestes y tradiciones
- Casamientos de la Virxe. Fiestes patronales de Membrilla que se remonten al sieglu XIII, cuando'l capitán Meléndez Arias, al frente del Castiellu del Tocón traer de Talavera de la Reina, la so ciudá natal. Celébrense'l penúltimu domingu del mes d'agostu y duren 5 díes, de xueves a llunes. El xueves anterior al empiezu de les fiestes, San José ye sacáu en procesión escontra la ermita de la Virxe del Espín, onde la recueye y vuelven xuntos a la parroquia de Santiago'l Mayor. Nesti llugar van permanecer hasta'l llunes siguiente, que la Virxe ye llevada de vuelta a la so ermita, acompañada tamién per San José, onde va permanecer tol añu. Mientres el tiempu que la Virxe permanez na ilesia reza un novenario. Lo más carauterístico d'estes fiestes son los <o>cumplidores</o>, qu'actúen de padrinos de los Casamientos y los <o>alabarderos</o> qu'acompañen a la Virxe nes procesiones.
- Santiago. El 25 de xunetu ye la festividá de Santiago Apóstol y día grande en Membrilla. Yá nel sieglu XVII esistía una cofradería de Santiago y anguaño ye la hermandá la qu'entama esta fiesta. La viéspora de Santiago celebra una verbena popular na que se tastia la típica "serrana" (vinu tinto con azucre y piescu). El día de la festividá, llevar a la imaxe de Santiago en procesión pola llocalidá y dempués tolos hermanos recueyen la so agasayadura que consiste nuna llave d'azucre turrada.
Alministración
| Llexislatura | Nome | Partíu |
|---|---|---|
| 1979-1983 | Cosme Jiménez Villahermosa (1979-1982) Antonio Arroyo (1982-1983) | UCD |
| 1983-1987 | José Megías (1983-1984) Antonio Navas (1984-1987) | PSOE AP |
| 1987-1991 | Joaquín Bellón (1987-1990) Pedro Díaz Pintado (1990-1991) | PSOE PP |
| 1991-1995 | Pedro Díaz Pintado | PP |
| 1995-1999 | Pedro Díaz Pintado | PP |
| 1999-2003 | Antonio Arroyo | CDS |
| 2003-2007 | Antonio Arroyo | PP |
| 2007-2011 | Eugenio Elipe | PSOE |
| 2011-2015 | Manuel Borja | PP |
| 2015-2019 | Manuel Borja | PP |
| 2019-2023 | n/d | n/d |
| 2023- | n/d | n/d |
Gastronomía
- Gacha blanques. Típiques del "Xueves de Comadre", xueves anterior al Domingu d'Antroxu.
Hermanancies
.svg){kind=small}
Referencies
Bibliografía
- Rubio Martínez, Carlos Javier (2017): El Campo de Montiel en la Edad Media. Ciudá Real. Biblioteca d'Autores Manchegos.Campo_de_Montiel_en_la_Edad_Media
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Membrilla 
.- Membrilla.com - Revista dixital de Membrilla
- Páxina del Conceyu de Membrilla
- Páxina de l'Asociación Musical Maestru Emilio Cano
- Páxina de la Banda de Música Virxe del Espín de Membrilla
- Páxina del Club d'Atletismu Membrilla
