Idioma camúnico
El camúnico ye una llingua estinguida falada mientres el primer mileniu e.C. nos valles alpinos de Valcamonica y Valtellina nos Alpes centrales polos camoños o camunni.
![]() ? | |
---|---|
Faláu en | ![]() |
Rexón | Lado sur de los Alpes centrales (Valcamonica, Valtellina) |
Falantes | Estinguíu (I mileniu e.C.) |
Familia | Llingua ensin clasificar / Tirsénico(?) |
Alfabetu | alfabetu etruscu (variante camónica) |
Estatus oficial | |
Oficial en | Nengún país |
Reguláu por | Nun ta reguláu |
Códigos | |
ISO 639-1 | nengún |
ISO 639-2 |
|
ISO 639-3 | xcc |
![]() Allugamientu de Val Camonica en Lombardía (Italia). |
Historia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/78/Alfabeto_camuno.png)
Esisten bien pocos testimonios direutos de la llingua, les evidencies esistentes llindar a un corpus d'unes 170 inscripciones epigráficas grabaes na roques, similares a los grabaos en roca de Valcamonica o valle camúnico. La mayoría de les inscripciones tienen namái unes poques pallabres de llargor. El sistema d'escritura usáu ye una variante del alfabetu etruscu septentrional, llamáu "alfabetu camúnico" o "alfabetu de Sondrio". Les inscripciones más llargues tán escrites en bustrofedon.
Los camunni vivieron en Val Camonica (valle camónico) mientres la Edá del Fierro y fueron el creadores de munches inscripciones del área. En Nadro y Piancogno atopáronse inscripciones amosando l'alfabetu dataes ente'l 500 e.C. y el 50 d. C.[1]
Clasificación
Usualmente el camúnico por cuenta de la escasez de la evidencia disponible considérase una llingua ensin clasificar. Apocayá propúnxose que ye una llingua celta (Markey, 2008), y enantes conxeturóse un posible parentescu col réticu y les llingües tirsénicas.
Treslliteración
Glifo | Tibiletti Bruno 1992[2] | Zavaroni 2004[3] | Martinotti 2009[4] |
---|---|---|---|
![]() | - | - | |
![]() | ![]() | A | |
![]() | ![]() | - | |
![]() | ![]() | B | B (V?) |
![]() | ![]() | B | B (V?) |
![]() | ![]() | - | D |
![]() | h | D (?) | - |
![]() | ![]() | Y | |
![]() | ![]() | Y | |
![]() | ![]() | Y | |
![]() | ![]() | V | - |
![]() | ![]() | G | K (G?) |
![]() | ![]() | G | - |
![]() | h | H | J (ii/h/η?) |
![]() | - | H | - |
![]() | ![]() | I | |
![]() | ![]() | I | |
![]() | - | K | K (G?) |
![]() | ![]() | L | L |
![]() | ![]() | L | L |
![]() | ![]() | M | M |
![]() | ![]() | M | M |
![]() | ![]() | N | N |
![]() | ![]() | N | N |
![]() | ![]() | Φ (Q?) | |
![]() | - | P | - |
![]() | ![]() | P | P |
![]() | ![]() | R | R |
![]() | ![]() | R | R |
![]() | ![]() | S | χ |
![]() | ![]() | S | S |
![]() | ![]() | S | S |
![]() | ![]() | T | T |
![]() | ![]() | T | T |
![]() | - | T | I |
![]() | ![]() | ![]() | - |
![]() | - | ![]() | ![]() |
![]() | - | TS - ![]() | - |
![]() | ![]() | TS - ![]() | χ |
![]() | ![]() | O - W | O |
![]() | - | O - W | O |
![]() | ![]() | Z | χ |
![]() | ![]() | Z | χ |
Galería
- Inscripción de Capo di Ponte (Val Camonica)
- Inscripción de Nadro (Val Camonica)
- Inscripción de Nadro (Val Camonica)
- Inscripción del muséu de Sondrio (Valtellina)
Ver tamién
- Camunni
- Grabaos sobre roca de Valcamonica
- Val Camonica
Referencies
Bibliografía
- Mancini, Alberto. 1980. "Le iscrizioni della Valcamonica" in Studi Urbinati di storia, filosofia y letteratura. Supplemento linguistico 2, pp. 75–166.
- Mancini, Alberto. 1991. "Iscrizioni retiche y iscrizioni camune. Due ambiti a confronto" in Quaderni del Dipartimento di Linguistica, Università degli studi di Firenze 2, pp. 77–93.
- Markey, Thomas L. 2008. "Shared symbolics, genre difussion, token perceptions and late literacy in North-western Europe" in NOWELE 54/55, páxs. 5-62.
- Schumacher, Stefan. 2007. "Val Camonica, Inschriften" in Reallexikon der germanischen Altertumskunde. Band 35: Speckstein bis Zwiebel. Ed. Heinrich Beck et al., Berlin – New York, pp. 334–337.
- Tibiletti Bruno, Maria Grazia. 1990. "Nuove iscrizioni camune" in Quaderni camuni 49-50, pp. 29–171.
- Tibiletti Bruno, Maria Grazia. 1992. "Gli alfabetari" in Quaderni camuni 60, pp. 309–380.
Enllaces exteriroes
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Idioma camúnico.
- «Etruscan alphabet». Consultáu'l 20 de setiembre de 2009.
- «Iscrizioni camune a cura di Adolfo Zavaroni» (italian). Consultáu'l 20 d'agostu de 2009.
- «Tracce n° 7 Scratched horses in a relief from Cividate Camuno – Valcamonica (Italy)». Consultáu'l 18 de setiembre de 2009.
- «Tracce n° 9 Vite-Deria, Paspardo, Valcamonica. Ricerche 1990–97» (italian). Consultáu'l 18 de setiembre de 2009.
- «Tracce n° 9 Rock and Roll with the Camunnians Did they have ladders in the prehistory?». Consultáu'l 18 de setiembre de 2009.
- «Tracce n° 12 Due nuove rocce istoriate in località Vite area di Vite-Deria, Paspardo (Valcamonica, BS)» (italian). Consultáu'l 18 de setiembre de 2009.