Euskaldun

Euskaldun o euskalduna ye una pallabra que n'euskera quier dicir «vascofalante». Etimológicamente conxuga la pallabra euskara (llingua vasca) col sufixu -dun («que lo tien»). Arriendes d'ello, aquel que tien la llingua vasca ye'l vascofalante, seya como quier el so orixe.^[1] Nel País Vascu francés y en Navarra utilízase tamién la variante eskualdun (nos dialeutos d'eses zones, utilízase la pallabra eskuara pa referise a la llingua). En zones de Sola (Zuberoa), el términu üskualdün utilízase namái pa los falantes de suletino, ente que a otros vascofalantes llámase-yos manex.^[2]

A quien fala euskera como llingua materna llámase-y en dicha llingua euskaldun zahar (lliteralmente, «vascofalante vieyu»), ente que quien lo aprendió darréu ye denomináu euskaldun berri («vascofalante nuevu»).

En sentíu ampliu, n'euskera tamién s'utilizó'l términu euskaldun pa referise a persones que son vasques, independientemente de que sepan y utilicen davezu l'euskera o non.^[3] Nesti casu ye más precisu'l términu euskal herritar («ciudadanu vascu»): anguaño, emplégase cada vez menos el términu euskaldun pa referise a un vascu non vascoparlante.

Por oposición, n'euskera esiste la forma erdaldun (tamién erdeldun, en zones occidentales del ámbitu de la llingua), que fai alusión al falante d'un idioma distintu del euskera (erdara en euskara batua, erdera en dialeutos occidentales y centrales), davezu l'español o'l francés. A la llingua que nun ye euskera, sía'l que quier, denominar n'euskera erdara, que etimológicamente podría equivalir a llingua venida» (de erdu, «venir», y -yera, «manera/modo») o bien a «cuasi llingua», (de erdi, «cuasi, mediu» y -yera, «manera/modo»).^[4] El falante de erdara sería l'erdaldun.^[5] L'usu de la forma erdara o erdera anguaño ye bien común y nun tien un sentíu despreciatible, como podría tenelo'l «bárbaru» romanu.