Amalasunta

Fía del rei ostrogodu Teodoricu'l Grande, casóse de callao con un esclavu de nome Traguilla, que foi executáu cuando la madre de Amalasunta sorprendió-yos xuntos.

En 515 foi casada con Eutarico, un noble ostrogodu que viviera enantes na Hispania visigoda. Al paecer, el so home morrió nos primeros años tres el matrimoniu, dexándola con dos fíos: Atalaricu y Matasuenda. Cola muerte del so padre en 526, el fíu de Amalasunta asocedió-y nel tronu, magar ésta ostentó'l cargu de rexente mientres la minoría d'edá del so fíu.

Fondamente imbuyida pola cultura romana clásica, dio al so fíu una educación más refinada y empobinada a la lliteratura de lo que les costumes godes estilaban. Consciente de la so impopularidá, desterró y darréu fixo asesinar a trés nobles godos de los qu'abarruntaba que intrigaban contra'l so mandatu, abriendo coles mesmes negociaciones col emperador bizantín Xustinianu I empobinaes a consiguir asilu pa ella y pa l'ayalga goda en Constantinopla. La muerte del so fíu en 534 supunxo dellos cambeos nesti estáu de coses.

Agora convertida en reina, Amalasunta casóse col so primu Teodatu^[7] nun intendo de fortalecer la so posición. La so eleición, sicasí, foi desafortunada, yá que Teodatu, que se vanagloriaba de la so cultura lliteraria, alimentó la desafección de los godos, y yá fuera por órdenes sos o col so consentimientu, Amalasunta foi encarcelada nuna islla del llagu de Bolsena, na rexón del Lazio, onde na primavera de 535 foi asesinada nel bañu.

Les cartes de Casiodoro, primer ministru y asesor lliterariu de Amalasunda, y les hestories de Procopio y Jordanes son la principal fonte d'información sobre Amalasunta.

Tamién sobre'l personaxe de Amalasunta escribió'l dramaturgu español del sieglu XVI Antonio Mira de Amescua la obra Los Llirios de Francia.^[8]

•  Varios autores (1910-1911), «Amalasuntha», en Chisholm, Hugh (n'inglés), Encyclopædia Britannica. A Dictionary of Arts, Sciences, Literature, and General information (11.ª edición), Encyclopædia Britannica, Inc.; anguaño en dominiu públicu 

• La conquista d'Occidente, artículu de Carlos Ivorra. En sitiu web de la Universitat de València.